ایکنانیوز د مسلم حول العالم له قوله راپور راکوي، د کوزووا جمهوري هیواد د جنوب ختیځي اروپا کې د بالکان په ټاپو وزمې کې واقع دی چې په ۲۰۰۸ کال کې ئې خپلواکي اعلان کړې ه . ددغه جمهوریت زیاتره قومیّت آلبانیائي توکمه جوړوي، خو څلور فیصده صرب او څلور فیصده نور قومونه هم په دغه هیواد کې شتون لري.
د اسلام دین په پنځلسمې میلادي پیړۍ کې د عثمانیانو په فتحې سره دغې سیمې ته وارد شوی او نن سبا د کوزووا د زیاتره خلکودین اسلام دی (څه دپاسه ۹۵فیصده خلک) البته په دغه هیواد کې د کاتولیک او ارتدوکس لږکي او نورو دینونو پيروکارهم اوسیږي.
د کوزووا پلازمینې پریشتینا ښار کې په ۱۹۹۲ کال کې لومړنۍ اسلامی پوهنتون تاسیس شو . نن سبا په کوزووا کې څه دپاسه اته سوه جوماتونه موجود دي او د کوزووا په مختلفو سیمو کې نور کابو سل جوماتونو جوړیدا په پریشتینا ښار کې د بالکان سیمې د جومات جوړولو ترټولو لویه پروژه روانه ده.
د جمعې لمانځه خطبې ، دیني درسونه ، او ددغه هیواد په جوماتونو کې نوره دعاګانې په البانیائي ، بوسنیائي او ترکی ژبو کې لوستل کیږي او د قرآن زده کړې او اسلامی درستونه هم په قرآنی مکتب خانو او اسلامی ښونځیو او مدرسو کې په همدغو درو ژبو کې وړاندې کیږی.
د روژې دمبارکې میاشتې له پيلیدا سره په یووخت د کوزووا اروپائي هیواد جوماتونه ددغه هیواد په مکتب خانو کې د قرآن کریم د زده کړې د دورو په ترسره کیدا سره ماشومانو ته د قرآن کریم د زده کړې په زمینې :ې مهمې بریاوې وړاندې کوي.
د فریزج ښار په ستر جومات کې چې د کوزووا جمهوریت په جنوب کې او
د دغه هیواد د پلازمینې پریشتینا په ۳۸کلومیټرۍ کې دی، تیره اونۍ د هغو ماشومانو د ستاینې او درنښت دستورې پکې ترسره شوې چط د قرآن کریم د زده کړې د مرحلو بشپړول ئې پاي ته رسولي دي. ددغو دستورو په دوام کې قرانی محفلونه هم ترسره شول .
د قرانی محفل په یوې برخې کې د کوزووا د اسلامی شورا دمیرمنو د ادارې مشررې میرمن واجده بنیاکو د روژې د مبارکې میاشتې داهمیّت په باب یوه وینا وکړه او په جوماتونو کې ئې له زده کړې سره د ماشومانو د ارتباط ضرورت ته په اشارې سره ئې په قرآن د یوه پوه نسل په جوړولو کې ددغو قرآنی پر لوړ ارزښت ټينګار وکړ.
پیرینازیت جومات د کوزوو ا په پلازمینې پریشتینا کې یو ترټولو مهم او پخوانۍ جومات دی. دغه جومات د پریشتینا ښار په ختیځ کې واقع په ولوشا کوڅې کې دی . ددغه جومات د جوړونې دقیثق تاریخ معلوم نه دی، خو دا وئيل کیږي، چې په شپاړسمې پيړۍ کې په عثماني پړاؤ کې جوړ شوی دی. علدءالدین پخوانی جومات د شپاړسمې میلادي پیړۍ په لومړنۍ نیمائيۍ کې جوړ شوی دی. دغه جومات د ولوشا یعني د پریشتینا په ترټولو پخوانۍ کوڅې کې د کوزووا د اسلامی شورا د ودانیو د ټولګې په چوک کې دی. دغه کوڅه له دې مخکې ددغه جومات په نامې یعني په علاءالدین کوڅې مشوره وه. علاءالدین یو عرب شهزاده ؤ چې په کوزووا کې د هغه له شتون وورسته دغه جومات جوړ شوی دی.
د محمود پاشا جامع جومات ، د کوزووا په جنوب لویدیځ کې په جاکوویسا ښار کې پخوانی دوهم مهم جومات دی او دا هم له عثماني پړاؤ سره اړونده دی چې ددغه جومات د تاسیس له وخت راهسې کابو پنځه پيړۍ تیريږي . جاکوویسا ښار دعثماني معمارۍ په جوړښت سره یوهتاریخي سیمې حسابیږي.
https://iqna.ir/fa/news/4271534