Vəzifəpərəstləri və ardıcıllarını birlikdə yandıran bir atəş
İnsana və cəmiyyətə çox təhlükəli təsir göstərən əxlaqi xüsusiyyətlərdən biri də şəxsin vəzifəpərəstliyidir. Şöhrətpərəstlik insanların qəlbinə nüfuz etmək və onları fəth etməkdir. Bu hərəkətə mənfi cəhət verən, insanın bu hərəkəti hansı məqsədlə yerinə yetirməsidir.
Vəzifəpərəst şəxsin məqsədi insanların sosial mövqelərə, xüsusən də gücə nail olmaq üçün onun arxasınca getməsidir. Necə ki, zəngin insanlar pullarını öz dünyəvi məqsədlərinə çatmaq üçün istifadə edirlər (doğru və ya yanlış), şöhrətpərəst şəxs də öz qüdrətinə və dünyəvi məqsədlərinə çatmaq üçün insanların qəlbindən və duyğularından istifadə edir. Qurani-Kərimin hekayələrində bu sifətə malik insanların əhvalatları vardır.
Vəzifəpərəst bir şəxsin çox güclü təfəkkür və düşüncə gücü və ya insanları idarə etmək və onlara rəhbərlik etmək üçün imtiyazlı siyasəti olsa belə, yenə də səhv etməkdən uzaq deyil.
Axirət yolunda getmədiyi, hədəfinin dünya həyatına çatmaq olan vəzifəpərəst insanın xalqın hökmdarı olduğunu nəzərə alsaq, onun dünyapərəstliklə verdiyi qərarları da insanlara təsir edir. O, özünü həlak etməkdən əlavə, başqalarının da həlak olmasına səbəb olur.
İmam Sadiq (ə) bu çirkin rəftarın təsirini bildirərək buyurur: "Vəzifəpərəst şəxslərdən çəkinin. Allaha and olsun ki, heç kimin arxasından ayaqqabı səsi eşidilməyəcək, nə qədər ki, həm özünü, həm də başqalarını məhv edir". O dövrdə imkansızlar çox vaxt ayaqyalın, səs-küylü ayaqqabılar isə dünya əhlinə və imkanlılara məxsus idi. Rəvayətdə göstərilir ki, belə insanlar Allah və mənəviyyat üçün heç kimin arxasınca getmirlər, əgər kimlərəsə meyl edirlərsə, bu, alçaq dünyəvi məqsədlərə çatmaq üçündür.
Qurani-Kərimdə bu günaha görə özünün və başqalarının həlak olmasına səbəb olan insanların adları çəkilir:
“Firon öz qövmünə müraciət edib dedi: “Ey qövmüm! Məgər Misir səltənəti, altımdan (saraylarımın altından) axıb gedən bu çaylar mənim deyilmi?! Məgər (mənim qüdrətimi) görmürsünüzmü?! Yaxud mən (dili dolaşdığı, kəkələdiyi üçün) az qala (sözünü belə) aydın deyə bilməyən bu zavallı (aciz) kimsədən daha yaxşı (daha üstün) deyiləmmi?!” (Zuxruf, 51-52).
Firon bu ayədə eyni zamanda təkəbbürünü və vəzifəpərəstliyini göstərir. O, Musanın haqlı olduğunu bildiyi halda, vəzifəpərəst və hökmranlığı sevdiyi üçün camaatı aldadıb və deyib: "Mən (Allah)am, çünki Misir hökuməti mənə məxsusdur və ... ".
Firon özünü və yoldaşlarını əbədi azğınlığa sürüklədi: “Onlar (ölən gündən qiyamətə qədər qəbir evində) səhər-axşam (gündə iki dəfə) odda yandırılarlar. Qiyamət qopduğu gün isə (deyiləcəkdir): “Firon əhlini ən şiddətli əzaba salın!” (Ğafir, 46).
