Kişi və qadın hüquqlarının nisbəti sahəsində Quranın dördüncü strategiyası
Məhəmməd Əli Rzai İsfahani “Nisa” surəsinin 34-cü ayəsi ilə bağlı bəzi məqamları belə ifadə etmişdir: “Allahın bəzilərini digərlərindən üstün tutduğuna görə kişilər qadınların qoruyucuları və qəyyumlarıdır”. Onun bir hissəsini aşağıda oxuya bilərsiniz:
Kişi və qadının ortaq cəhətləri var. O cümlədən, hər ikisinin ruhu və cismi var. Qurana görə hər ikisi insan kamilliyinin zirvəsi olan pak həyata (həqiqi həyata) çata bilər. Quran pak həyata nail olmaq üçün kişilik və qadınlığın müdaxiləsini rədd edir.
Ortaq cəhətlərdən əlavə, kişi və qadının da bir-birləri ilə fərqləri var ki, bu da hər birinin vəzifə və məsuliyyətlərində fərqliliklər yaradır.
Mühüm məqam budur ki, İslam evin xarici idarəsini kişilərə, daxili idarəçiliyi isə qadınların öhdəsinə buraxıb. Bu, kişilərin qadınlardan üstün olmasının dılil deyil.
Qurani-Kərimin təfsirində, xüsusən də ailənin müzakirəsində Qurana sistemli baxışımız olmalıdır. Qərbdə və hətta öz cəmiyyətimizdə ailə sahəsində mövcud problemlərin çoxu ondan ibarətdir ki, biz bu məsələyə Qurani-Kərim prizmasından sistemli yanaşmamışıq. Ona görə də biz, məsələn, aliment və mehriyyə və qadının ailə idarəçiliyində tutduğu mövqeyə fikir vermədən vərəsəlik məsələsinə diqqət yetirə bilmərik.
Kişi və qadın münasibətlərinə dair bir neçə növ fikir var:
- Kişinin qəyyumluğu 2. Feminizm 3. İdarəetmə bərabərliyi
İlk iki baxışla yanaşı, üçüncü baxış da var ki, bu da idarəçilikdə bərabərlikdir. Bu, ailə üzvləri arasında çoxlu ixtilafların ortaya çıxmasını tələb edir. Lakin İslam bu üç növ baxışın heç birini qəbul etmir və yeni bir fikir ifadə etmişdir. Qadın və Kişi bir-birini tamamlayır, bərabər deyillər.
Dördüncü yolda tərəflərin bir-birindən üstünlüyü yoxdur. Həmçinin digərinin hüquqlarının pozulması yoxdur və hər ikisi ailəni idarə edir. Biri evdən kənarda, digəri isə evin içərisindədir. Hüquqi aspektdə kişilər ailənin sabitliyinin səbəbi, qadınlar isə bir-birinin dayağı və tamamlayıcısıdır ki, bu, bərabərliyi əsas götürən qərbin qadın-kişi münasibətlərinə ziddir.
Bəzi hallarda əsas problem ondan ibarətdir ki, onlar vilayəti dəyər üstünlüyünə dəlil kimi qəbul ediblər. Bu sözün ixtiyar sahibi mənasında olduğunu güman edirlər. Məkarim Şirazi kimi bəzi təfsirçilər isə rəhbərliyi kişinin öz həyat yoldaşı və ailəsinə xidmətinin əlaməti hesab edirlər.
Çünki kişilər yaşayış xərclərini ödəyir, digər tərəfdən isə mehriyyə verirlər. Buna görə də mirasda qadınlardan daha çox pay alırlar.
Qurani-Kərimdə Həzrət Zəhranın (s) fəzilətləri haqqında kitablar və məqalələr yazılmışdır. Həzrət Zəhra (s) ilə bağlı bir neçə ayə kateqoriyası mövcuddur ki, onların arasında "Kövsər" surəsi kimi bəziləri həzrət Zəhranın təfsirləridir.
Mübarək "Kövsər" surəsinin iki möcüzəsi var: Biri budur ki, Peyğəmbəri (s) övladsızlıqda ittiham edən As ibn Vailin öz nəsli davam etmədi; Tarixdə qeyd olunur ki, onun on oğlu və qızı olub. Amma bir-iki nəsildən sonra nəsli yox olub; İkinci möcüzə Fatimənin (s) "Kövsər" olmasıdır ki, müxtəlif sahələri var; O cümlədən cismani Kövsər ki, o həzrətin nəsli hazırda 50 milyondan çoxdur.
Onlar mənəvi cəhətdən də kövsərdirlər (çox xeyir və nemət sahibidirlər) və 12 məsum onların övladları sayılırlar. Elmi cəhətdən də çoxlu bərəkətlərə malikdirlər. O cümlədən bəzi Əhli-beyt (ə) elmləri bizə çatıb və Kövsərin müxtəlif ölçülərini ifadə edir.
3477110
