عبدالجلیل کلانتر هرمز، استاد گروه جراحی پلاستیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با اشاره به عوامل متعددی که موجب افزایش انجام اعمال جراحی زیبایی در کشورمان شده است، گفت: مهمترین این عوامل رسانهها شامل رادیو و تلویزیون، روزنامهها، مجلههای زرد، تبلیغات و ... هستند.
تمرکز بر زیبایی ظاهری در رسانهها
وی از میان رسانهها برنامههای ماهوارهای را دارای بیشترین تأثیر دانست و گفت: برنامههای ماهوارهای به صورت حساب شده و حتی اگر خوشبین هم باشیم به طور اتفاقی، برنامههایی را نشان میدهند که به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر مسئله زیبایی ظاهری متمرکز هستند.
این فوق تخصص جراحی پلاستیک ادامه داد: در برنامههای ماهوارهای سعی میشود از مجریان و بازیگرانی استفاده شود که عملهای زیبایی انجام دادهاند و یا نشان میدهند که افراد بعد از اعمال جراحی بسیار متفاوت و زیبا شدهاند و پشت پرده این اعمال و عوارض آن را نشان نمیدهند؛ مثلاً نشان نمیدهند که این کار همه جا و به دست همه کس ممکن نیست و یا اگر عمل اشتباه انجام شود چه آسیبهایی میتواند داشته باشد.
وی به تحلیل تأثیر این برنامهها در خانوادهها پرداخت و اظهار کرد: زن و شوهر جوان با هم این برنامهها را میبینند و با فراموشی اینکه باید زندگی کنند، نوآوری کنند، در جامعه نقش آفرینی کنند و ... خانم خانواده تصمیم میگیرد که عمل جراحی زیبایی انجام دهد تا بیشتر مورد توجه همسر خود قرار گیرد و از همین جا این دختر و یا خانم جوان وارد یک چرخه معیوب میشود که به کجا مراجعه کند و چه قدر هزینه کند؟
آرام آرام فرهنگ میشود
کلانترهرمز تعدد مراکز جراحی، تعدد پزشکان و تعدد تخصصهایی که این کار را انجام میدهند را از مسائلی دانست که به شدت خانوادهها را درگیر خود میکند و ادامه داد: یک فرد عضو یک خانواده، یک گروه دوستی، یک جمع همکار، همسایه و ... است و با انجام عمل زیبایی، این مسئله آرام آرام به فرهنگ خانواده، دوستان، همکاران و ... تبدیل میشود یعنی چیزی که نباید به آن سمت میرفتیم خود به خود به سایر اعضای خانواده و جامعه تسری پیدا میکند.
وی با تأکید بر اینکه عمل جراحی پلاستیک باید جایگاه طبیعی و ارزشی خود را داشته باشد، عنوان کرد: با تکرار عملهای زیبایی در جامعه این تخصص پزشکی از آن حالت طبیعی و حالتی که باید در جای خود قرار داشته باشد خارج میشود به نحوی که مثلاً اگر اعضای بدن یک فرد قابل قبول و سالم است اما چهره فردی را در ماهواره دیده و فکر میکند انجام این عمل میتواند در بهبود روابط وی تأثیر داشته باشد خود را وارد این چرخه میکند.
جامعه از حد تعادل خود در خصوص عملهای زیبایی خارج شده است
این فوق تخصص جراحی پلاستیک به وجود تعریف و استاندارد ویژه برای انجام عملهای جراحی اشاره و اذعان کرد: این چرخه در علم جراحی پلاستیک تعریف و استاندارد خاص خود را دارد اما اگر هجوم و اصرار بیش از حد به جراحی در یک جامعه وجود داشته باشد و در موارد غیر لازم تقاضای عمل وجود داشته باشد، جامعه از نُرم خود خارج میشود.
غیر استانداردی با لباس استاندارد
وی در خصوص عواقب اصرار و تکرار عملهای زیبایی در جامعه، گفت: وقتی چیزی در جامعه تکرار شد از استاندارد خود خارج میشود و آرام آرام این رفتار غلط است که جایگزین رفتار درست شده و به عنوان رفتار درست تعریف میشود؛ یعنی بیماری حالت عمومی و عرف جامعه میشود و رفتار درست حالت غیر استاندار و غیر طبیعی؛ و این همان اتفاقی است که در جامعه ما رخ داده است.
نمیتوان به بیمار ویروس و سپس آنتیویروس تزریق کرد!
استاد گروه جراحی پلاستیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص راهحلهای پیشگیری و حل این معضل در جامعه گفت: نمیتوان به بیمار ویروس منتقل کرده و سپس آنتیویروس به وی تزریق کرد؛ ما از یک سو با هجم گسترده تبلیغات مثبت برای جراحی زیبایی مواجه هستیم و از سوی دیگر عوارض آن بیان میشود. اما تعداد رسانههایی که حاضر هستند این عوارض را بنویسند زیاد نیستند و اگر هم بنویسند علمی نوشته نمیشود.
برای جسمتان ارزش قائل باشید/ ورود افراد بدون تخصص ممنوع
وی جراحی پلاستیک را امری سنجیده و فوق تخصصی دانست و گفت: این علم اصول و استاندارد دارد و برای انجام آن باید تخصص داشت. در حالی که اکنون بیتخصصترین افراد هم اقدام به این کار میکنند و هر چه ما اعلام میکنیم که برای جسم خود ارزش قائل باشید و اجازه ندهید هر فرد بدون تخصصی آن را زیر تیغ ببرد، فایدهای ندارد. برخی از این افراد حتی جراح هم نیستند.
با تبلیغ غلط نوجوانان و جوانان را وسوسه میکنند
کلانتر هرمز تصریح کرد: باید فرهنگسازی آرام و چند جانبه صورت گیرد و همانگونه که از راه فرهنگ و رسانه جراحی زیبایی را به صورت غیرعادی ترویج کردهاند ما نیز باید از طریق فرهنگ و رسانه و البته با نگاه درست وارد کار شویم. اخیراً مشاهده کردهام افرادی که برای آگاهی بخشی به مردم در رسانهها حاضر میشوند به شکل تبلیغاتی این کار را میکنند که خود این کار موجب وسوسه شدن نوجوانان و جوانان میشود!
افراد زیادی به عمل جراحی زیبایی نیاز دارند، اما ...
وی با اشاره به اینکه قطعاً موارد زیادی وجود دارد که عمل جراحی زیبایی برای آنها لازم است و از آن سود میبرند، اظهار کرد: اما در مقابل عملهایی را هم داریم که مثلاً جراحی بینی برای فرد ضرورتی نداشته و صورت فرد قبل از عمل به مراتب بهتر و زیباتر از بعد از عمل بوده است. باید اعمال جراحی در محدوده استانداردی که در دانشگاهها تدریس میشود در جامعه عمل شود، نه استانداردی که برخی در مطبهای خود خواهان آن هستند.
تبلیغات هزار برابر هشدارها
کلانتر هرمز ادامه داد: جراحی زیبایی محدود به کشور ایران نیست و در همه کشورها وجود دارد اما در سایر کشورها قوانین مربوط به انجام آنها محکمتر است و البته در کشور ما تبلیغات هزار برابر مواردی است که ما آگاهی میدهیم. بنابراین موارد ناثواب بیشتراز موارد ثواب است و با کمال تأسف دود آن هم در چشم مردم میرود.
بیش از 40 درصد متقاضیان عمل زیبایی را منصرف میکنم
وی در پاسخ به این سؤال که چند درصد افرادی که از شما تقاضای عمل جراحی زیبایی دارند را به اتاق عمل میبرید، گفت: بیش از 40 درصد بیماران را راضی میکنم که عمل جراحی نکنند و از این تعداد 80 تا 90 درصد آنها به راحتی میپذیرند. و فقط 10 تا 20 درصد بقیه هستند که نزد سایر پزشکان برای عمل جراحی میروند اما اغلب از عمل جراحی پشیمان نزد من میآیند اما دیگر نمیتوان برای آنها کاری کرد.
این فوق تخصص جراحی پلاستیک در خصوص ادله خود برای منصرف کردن افراد از عمل جراحی گفت: فرد باید از عمل جراحی سود ببرد. ما یک تعریف قبل از عمل داریم و یک تعریف بعد از عمل. یعنی ما بینی یا عضو بیمار را قبل از عمل در بوته استاندارد میگذاریم و نمره میدهیم و به تصویر پیشفرض عضو فرد بعد از عمل جراحی نیز نمره میدهیم و با دلایل روشن مشخص میکنیم که به چه دلایلی فرد از این عمل جراحی سودی نخواهد برد.
گروه مشاوره جراحی زیبایی در صدا و سیما تشکیل شود
وی پیشنهاد کرد: در شورای سلامت صدا و سیما گروه مشاور ویژه عملهای زیبایی برای آگاهی دادن به مردم تشکیل و واقعیتها و نیازهای این عملها گفته شود.
استاد گروه جراحی پلاستیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی جراحی پلاستیک را یک تیغ دولبه نامید که اگر نابهجا به کار گرفته شود هیچ کس از عهده عواقب آن بر نمیآید و گفت: باید جلوی ترویج این فرهنگ کاذب در کشورمان گرفته شود و اینطور نشود که به محض دنیا آمدن کودک اطرافیان در خصوص عملهای زیبایی که در آینده باید انجام دهد حرف بزنند.
جوانان متدین هم هنگام خواستگاری بینی دختر را نگاه میکنند
وی تأکید کرد: نباید به جایی برسیم که زیبایی ظاهری به زیبایی باطنی برتری پیدا کند باید به اصول اولیه اسلام که مکارم اخلاق است بازگردیم. اکنون حتی جوانان متدین ما هم که برای خواستگاری میروند بینی دختر را نگاه میکنند و این ناشی از نگاه جامعه است.