محمدعلی آذرشب، استاد دانشگاه تهران، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) درباره رواج کتابسازی در حوزه کتابهای دینی گفت: کتابسازی در همه رشتهها وجود دارد، اما چون فراوانی کتابهای دینی بالاست، به همین دلیل کتابسازی در حوزه دین رواج بیشتر یافته است. از این موضوع مهمتر، رواج بحران اخلاقی در جامعه است که امانتداری در نگارش کتاب وجود ندارد.
وی افزود: در حال حاضر جنبه اقتصادی بر آرمانها برتری یافته و همه چیز جنبه تجاری پیدا کرده است و زمانی که این گونه شود، کلاهبرداری و سرقت در آن رخ میدهد و همه آنچه در بازار اقتصادی وجود دارد، در بازار کتاب نیز پیدا میشود.
قانون کپیرایت کتابسازی را محدود میکند نه منتفی
عضو شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: با وجود قانون کپیرایت نیز نمیشود از وقوع این کار جلوگیری کرد و فقط تقویت اخلاقمداری میتواند در این زمینه کارساز باشد. هر چند وجود این قانون ممکن است منجر به شکایتی شود، اما نمیتوان برای هر نویسنده یک پلیس گذاشت.
نویسنده کتاب «الشعر و نهضةالشعور» با بیان اینکه در این زمینه وجدان آدمی باید حاکم باشد، اظهار کرد: قانون میتواند تخلفات را محدود کند، اما نمیتواند منتفی کند. این اخلاق است که باید افراد منضبط به آن شوند. اگر وجدان کار نباشد، مسائلی از این دست را در میان اساتید دانشگاه نیز میتوان دید و حتی در سطح حوزه علمیه نیز برخی مسائل و مشکلاتی نظیر این به وجود میآید.
انتقاد از تبلیغات نگارش مقاله و رساله دکتری در کشور
وی با تأکید بر لزوم ترویج ارزشهای اخلاقی در جامعه گفت: وقتی افراد احساس و درک کنند که باید به دنبال اخلاق و آرمان و نه به دنبال سود اقتصادی باشند، این گونه مسائل نیز از بین خواهد رفت.
آذرشب با اشاره به تبلیغات و آگهیهایی در رابطه با نگارش مقاله، پایاننامه فوقلیسانس و رساله دکتری گفت: اینگونه آگهیها نه تنها در روزنامهها، بلکه در و دیوار دانشگاهها و خیابانها را فراگرفته است و زمانی که اوضاع به این سبک درآید، نباید انتظار داشت که قانون بتواند در این زمینه حکومت کند.
انتشار کتابهای دینی بدون توجه به نیاز مخاطبان
وی در ادامه در رابطه با کاهش آمار چاپ کتابهای دینی در کشور عنوان کرد: زمانی که کاغذ و هزینه چاپ ارزان بود، ناشران به دنبال این بودند که کتاب چاپ کنند و تیراژ کتابها را افزایش دهند. از این رو این کتابها متناسب با نیاز جامعه نبود و حتی میتوان گفت بیش از نیاز جامعه بود و متأسفانه نمیدانستند که مخاطب جامعه چه نیازهایی دارد.
آذرشب با بیان اینکه ناشران برای افزایش آمار کتابهای خود و برای دریافت امکانات بیشتر کتابهای زیادی را چاپ میکردند، ادامه داد: در این راستا وزارت ارشاد نیز احیاناً مشوق چاپ این کتابها بود و نسبت به کیفیت، توجه چندانی وجود نداشت، اما در زمان حاضر که کاغذ گران شده است و مردم فقط کتاب ارزشمند را خریداری میکنند، از این رو چاپ کتاب دینی کاهش یافته است و این موضوع، ارتباط چندانی به تأثیرگذاری بر جامعه و بازار کتاب ندارد.
کاهش کتابهای دینی برای جامعه نگرانکننده نیست
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه این موضوع برای جامعه اسلامی ما نگرانکننده نیست، تصریح کرد: ما درباره مسائل دینی باید آنگاه نگران شویم که آرمانها و امیدها در دلها زنده نباشد و صداقت از متدینان دیده نشود و از متولیان دین گفتمان شفاف مشاهده نشود.