مرحوم آیتالله آقا مجتبی تهرانی طی ماه رمضان سال 1390 مجموعه سخنرانیهای ارزشمندی با محوریت این ماه ایراد فرمودند که با توجه به آغاز ماه مبارک رمضان یادآوری این سخنرانیها خالی از لطف نیست.
«اعوذ بالله من الشیطان الرّجیم؛ بسم الله الرّحمن الرّحیم؛ و الحمد لله ربّ العالمین و صلّی الله علی محمّد و آله الطّیّبین الطّاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین.
اللّهم صَلِّ عَلَی محَمّدٍ وَ آلِ محمَّدٍ و اسمَع نِدائی إذا نادَیتُک و اسمَع دُعائی إذا دَعَوتُک و أقبِل عَلَیَّ إذا ناجَیتُک فَقَد هَرَبتُ إلیکَ وَ وَقَفتُ بَینَ یَدَیک.
دعا؛ مناسبترین بحث در ایّام ماه مبارک رمضان است
بحث ما در سالهای گذشته در ایّام ماه مبارک رمضان، بحث دعا بود و مناسبترین بحث هم در ایّام ماه مبارک رمضان همین بحث است؛ چون اهل معرفت میگویند ماه رمضان، ماه سلوک اِلیالله و دار ضیافتالله و ماه نزول و فرود کلام الهی از مصدر وحی و ماه صعود کلام عبد و تقاضای او از ربّ است. لذا در باب ماه مبارک رمضان، بهترین اعمال بازگو کردن کلام ربّ است، یعنی تلاوت قرآن که پاداشش نسبت به زمانهای دیگر اصلاً قابل قیاس نیست.
بین عبد و ربّ دیگر هیچ حجابی در میان نیست
همچنین این ماه، ماه دعا است. دعا، یعنی درخواست عبد از ربّش، در این ماه مقبول است و به تعبیری که در روایات داریم، بین عبد و ربّ دیگر هیچ حجابی در میان نیست. لذا ما این تعبیر را میکنیم که ماه مبارک رمضان ماه گسستن و ماه پیوستن است؛ گسستن از غیر ربّ و پیوستن به ربّ. اینکه در روایات متعدده به دعا در ماه مبارک رمضان سفارش شده است، جهتش همین است که دیگر حجابی در کار نیست و آنچه را که عبد بخواهد با ربّش راز و نیاز کند، بدون هیچگونه حجابی به ربّ او میرسد و حتی مقبول هم واقع میشود. من در گذشته به این روایات اشاره کردم و حالا هم به یکی دو روایت اشاره دارم و بعد وارد بحثم میشوم.
درهای آسمان گشوده شده است
روایت از پیغمبر اکرم(صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) است که حضرت فرمودند: «إِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْه».[1] تمام درهای آسمان- اشاره به جهت عِلوی است، یعنی آن عالم برتر از عالم ماده- در اوّلین شب ماه رمضان، باز میشوند؛ و این درها تا آخرین شب ماه مبارک رمضان بسته نمیشوند.
علی(علیهالسلام) در روایتی فرمود: «أَلَا وَ أَبْوَابُ السَّمَاءِ مُفَتَّحَةٌ مِنْ أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْهُ»؛ آگاه باشید! تمام درهای آسمان از اوّلین شب ماه مبارک رمضان باز است. «أَلَا وَ الدُّعَاءُ فِیهِ مَقْبُول».[2] آگاه باشید! دعا در این ماه مبارک پذیرفته شده است.
چه بسا آن روایت پیغمبر اکرم که فرمودند ماه رجب ماه خداوند است، ماه شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امّت من است، اشارهای به این باشد که امّت من که ربوبیّت حق را پذیرفتهاند در این ماه میتوانند از ربوبیّت حق کمال استفاده را کنند. لذا میفرماید ماه رمضان، ماه امّت من است؛ نمیفرماید ماه خدا یا ماه من است.
امّت پیغمبر چه کسانی هستند؟ آنهایی هستند که ربوبیّت خدا را پذیرفتهاند. آنها میتوانند در این ماه از ربوبیّت حق کمال استفاده را ببرند. ربّ «پرورشدهنده» است؛ هرچه میخواهی در این ماه بخواه، هیچ حجابی در کار نیست. لذا خواستم به دوستان عرض کنم که باید هر لحظه از لحظات این ماه را قدر بدانیم و از آن بهترین بهره را نسبت به درخواستهای مادّی و معنوی بگیریم.