بیان مشکلات در خانواده همیشه مستلزم حفظ حیا نیست/ برخی سکوت‌ها حرام است
گروه جامعه: یک محقق و پژوهشگر حوزه خانواده شناخت حیای واقعی در زندگی خانوادگی را در بیان مشکلات و توقعات از جایگاه مهمی برخوردار دانست و گفت: برخی سکوت‌ها حرام هستند.
حجت‌الاسلام والمسلمین احمد صادق نژاد، محقق و پژوهشگر حوزه خانواده در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، عدم توانایی برای بیان مسائل و مشکلات را یکی از مشکلات رایج میان زوجین و یا والدین و فرزندان دانست و گفت: توانایی تحمل تفاوت‌ها همان تفاهم است که اگر به آن توجه شود مشکلات کلامی بین خانواده‌ها از میان می‌رود.
وی به حکمت ۹۱ امام علی(ع) در نهج البلاغه که فرمودند: «همانا دل‌ها مانند بدن‌ها افسرده می‌شوند پس برای شادابی دل‌ها سخنان زیبای حکمت آمیز بجویید» اشاره و اظهار کرد: روزهای جمعه و تعطیل بیشترین زمان برای در کنار بودن خانواده‌ها محسوب می‌شود در صورتی که آمار‌ها نشان می‌دهد بیشترین دعوا‌ها و نزاع‌ها در همین ایام رخ می‌دهد.
حجت الاسلام صادق‌نژاد علت این معضل را عدم توانمند بودن اعضای خانواده در بیان مسائل و مشکلات خود ارزیابی و عنوان کرد: بر سر سفره قرآن و اهل بیت ۹ مورد «قولوا» وجود دارد که روش گفتمان را به انسان‌ها آموزش می‌دهد.
وی از جمله این تأکیدات قرآنی را آیه مبارکه «فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَیِّنًا؛ به نرمى با او سخن بگویید» و «قولوا لهم قولاً معروفاً؛ و با آن‌ها به طور شایسته سخن بگویید» عنوان کرد و گفت: سخنان زیبا و دلنشین آستانه تحمل را بالا می‌برد.
حجت الاسلام صادق‌نژاد ادامه داد: قانون عمل و عکس‌العمل حکم می‌کند که در برابر سخنان تند و زشت نمی‌توان توقع سخنان زیبا و دلنشین داشت. پس اگر توقع گفتمانی منطقی و آرام را داریم باید خود نیز از این تکنیک بهره گیریم.
وی آنچه در شرایط بحرانی زندگی از آتش نزاع می‌کاهد را نرمش در سخن دانست و گفت: زندگی در یک خانه دریای تغییرات است، زوجین و والدینی موفق هستند که خانه را دریای توجه به یکدیگر قرار دهند. خانواده‌ها باید از علایق یکدیگر مطلع و در جهت برآورده کردن آن گام بردارند و از مکروهات مد نظر آنان خودداری کنند.
حجت الاسلام صادق‌نژاد بهترین روش برای انتخاب نوع کلمات و بیان آن‌ها را نیازمند استفاده از سفره پر برکت قرآن کریم دانست و گفت: هر چه شناخت افراد از یکدیگر بیشتر باشد بهتر می‌توانند نیاز یکدیگر را برآورده و سبب آرامش خاطر طرف مقابل شوند.
این کار‌شناس خانواده به پیامدهای عدم بیان مشکلاتی که زوجین با یکدیگر دارند اشاره و عنوان کرد: حیا به گفته امام علی(ع) بر دو قسم است. سکوت در برابر بخشی از رفتارها از حماقت نشئت می‌گیرد و حیا محسوب نمی‌شود اما در جایی نیز فرد می‌تواند از حق خود بگذرد و حیا کند. شناخت این حیای واقعی در زندگی خانوادگی از جایگاه مهمی برخوردار است.
وی در پایان یادآور شد: در میان انواع سکوت، سکوت حرام وجود دارد. در جایی که افراد می‌توانند در محیطی آرام و منطقی نیاز‌ها و کدورت‌های خود را بیان کنند سکوت جایز نیست، البته به شرط رعایت زمان و مکان.
