تحلیل عملکرد دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در جشنواره ملی قرآن دانشجویان

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، پرداختن به موضوع عملکرد دانشگاه‌ها در بیست‌و‌نهمین دوره جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور(آبان‌ماه 93 اصفهان)، موضوعی بود که پرداختن و بررسی نتایج آن ضروری به نظر می‌رسید آن هم بدون وقفه، اما به دلیل برگزاری پنجمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان(11 تا 14 دی‌ماه 93 تهران) به بعد از برپایی آن موکول شد تا تحت شعاع اخبار این مسابقه بین‌المللی قرار نگیرد و بتوان به خوبی آن را طرح و بررسی کرد.
در بیست‌ونهمین دوره جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور که آبان ماه در اصفهان و به میزبانی دانشگاه پیام نور برگزار شد،‌ عملکرد دستگاه‌های دانشگاهی توسط مسئولان برگزارکننده اعلام شد که برای دیدن این رده‌بندی می‌توان به نشانی quranmelli29.ir مراجعه کرد. اما نکته‌ای که توسط بسیاری از مخاطبان ایکنا گوش‌زد شده بود، جایگاه دانشگاه‌ علوم و معارف قرآن کریم در این رده‌بندی بود که جای تأمل فراوان داشت. قرار گرفتن در رده آخر رده‌بندی دانشگاه‌های حاضر در این مسابقات موضوعی بود که مخاطبان ایکنا بلافاصله بعد از اعلام این رده‌بندی خواهان پیگری آن بودند. اعلام رده‌بندی دانشگاه‌ها در جشنواره ملی قرآن

از مدرسه تربیت مدرس تا دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
سنگ بنای دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، سال 1361 آن هم با نام «مدرسه تربیت مدرس قرآن کریم» در تهران به صورت دوره‌های دو ماهه، شش ماهه و دوساله گذاشته شد و بعد از آن هم در سال 1368 با مجوز وزارت فرهنگ و آموزش عالی به مراکز آموزش عالی کشور پیوست و در سال‌های بعد مجوز پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی به نام دانشکده علوم قرآنی کسب کرد و از سال 1387 با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با عنوان «دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم» به انجام رسالت‌های آموزشی و پژوهشی پرداخت.
اگر به اهداف این دانشگاه که در اساس‌نامه آن آمده نگاهی بیندازیم، به این عبارت «حفظ، کتابت و قرائت قرآن کریم در آن حد که پاسخگوی نیاز جامعه و مراکز آموزشی، پژوهشی و فرهنگی کشور بوده و نیاز دیگر جوامع اسلامی را نیز برآورده کند» برمی‌خوریم. البته اهداف دیگری همچون تربیت معلم، داور، قاری، حافظ، مبلغ و مفسر قرآن کریم، به منظور گسترش فرهنگ قرآنی در جوامع انسانی نیز در آن ذکر شده است.
گذشته از تاریخچه این دانشگاه و اساس‌نامه آن،‌ اگر نگاهی به آمار نمایندگان دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و رتبه‌های کسب شده توسط آنها در دوره اخیر جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور داشته باشیم تا حدود زیادی وضعیت این دانشگاه در بیست و نهمین دوره مسابقات قرآن و عترت دانشجویان کشور بیشتر روشن خواهد شد. در این دوره این دانشگاه هیچ حرفی برای گفتن نداشت، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در این دوره از مسابقات در بخش شفاهی 19 سهمیه، در بخش کتبی 18 سهمیه، در بخش پژوهشی پنج سهمیه، در بخش فناوری 10 سهمیه، 45 سهمیه در بخش هنری، در بخش ادبی نیز 20 سهمیه و در مجموع 117 سهمیه داشت که از این میان 52 نماینده از این دانشگاه در بیست‌ونهمین جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور شرکت کردند.
حاصل حضور نمایندگان این دانشگاه در جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور که در یک رقابت سه روزه شکل گرفت تنها و تنها کسب یک رتبه دوم و یک رتبه سوم بوده است آن هم نه در بخش اصلی جشنواره، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم به عنوان تخصصی‌ترین حوزه آموزشی در بحث قرآن کریم که باید به نوعی نخبگان قرآنی را تحویل جامعه دهد نتوانست در آزمون ویترینی که می‌توانست نشان‌دهنده تلاش‌های صورت گرفته در این دانشگاه در تربیت یک نسل از دانشجویان قرآنی باشد، موفق باشد و نمره قبولی را از آن خود کند.
حال برای چرایی این امر و اینکه چرا دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم نتوانست در جشنواره‌ای که موضوع آن قرآن  وعترت بود، بدرخشد و اصولاً آیا کسب رتبه در این مسابقات می‌تواند ملاکی برای تشخیص تلاش‌های صورت گرفته این دانشگاه برای تربیت نسل قرآنی از دانشجویان باشد، به سراغ مسئولان این دانشگاه و نیز فعالان قرآنی کشورمان رفته‌ایم تا چند و چون این قضیه بیشتر روشن شود.
دولتی: دانشجویان برتر در مسابقات قرآن دانشجویی، تربیت‌شده دانشگاه‌ها نیستند
کریم دولتی، معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده علوم و فنون قرآن تهران، یکی از باسابقه‌ترین اساتیدی است که در این دانشگاه تدریس داشته و همکاری بسیار خوبی با آن داشته است، وی در مورد عملکرد نمایندگان دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در بیست و نهمین جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور با بیان اینکه، بسیاری از دانشجویانی که در مسابقات حضور یافته و رتبه کسب می‌کنند، حاصل برنامه‌ریزی و آماده سازی‌های دانشگاهی نیستند، می‌گوید: به عنوان مثال نفر اول مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان، دانشجوی دانشگاه علمی ـ کاربردی بود، اما این به آن معنا نیست که وی در دانشگاه علمی ـ کاربردی توانسته است به این سطح از مهارت برسد. این موضوع در همه دانشگاه‌ها است، یعنی بستر رشد و ترقی دانشجوها در مسائل فوق برنامه قرآنی در دانشگاه‌ها نیست.
وی در ادامه می‌افزاید: این مسائل تقریباً به فعالیت‌های خود افراد و این که در جلسات مختلف حضور داشته باشند، برمی‌گردد. اینها هر کدام به فراخور رتبه‌ای که در کنکور داشته‌اند در یکی از دانشگاه‌های کشور پذیرش شده‌اند، که از این افراد تعدادی هم در دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم حضور دارند، لذا از این جهت نمی‌توانیم بگوئیم افرادی که در فلان دانشگاه بوده‌اند رتبه بیشتر یا کمتری داشته‌اند، یا نمی‌توانیم بگوئیم این برمی‌گردد به فعالیتی که خود دانشگاه داشته است.
بی‌اثر بودن فعالیت‌های قرآنی دانشگاه‌ها در موضوع کسب رتبه

این مدرس قرآن با تأکید بر اینکه دانشگاه می‌تواند با فراهم کردن بسترهای لازم برای دانشجویان در درخشش آنها اثرگذار باشد، بیان می‌دارد: اعتقاد من این است که اینطور نیست که دانشگاه در این حد از اثرگذاری در فعالیت‌های قرآنی قرار داشته باشد که براساس آموزش‌هایی که ارائه می‌دهد یک نفر را به رتبه اول مسابقات قرآن برساند. فرض کنید در دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم تعداد زیادی حافظ و قاری قرآن وجود دارد، اما هدف این دانشگاه این نیست که حفاظ یا قاریانی را تربیت کند که نفر اول مسابقات بین‌المللی شوند، بلکه دانشگاه می‌خواهد بستری را فراهم کند که افراد وارد این جو و فضا شوند.
دولتی در ادامه خاطرنشان می‌کند: با توجه به ارتباطاتی که از قبل با دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم داشته‌ام، این قسمت از کار که گفته شد توسط دانشگاه انجام شده است، فضای قرآنی را برای ورود دانشجویان به یک جو قرآنی فراهم کرده و توانسته است عده‌ای را که چندان در مسیر قرائت و حفظ قرآن کریم نبوده‌اند در این مسیر قرار دهد، اما در عین حال از این نیز متأسف هستیم که نتوانسته‌ایم این افرادی را که در مسیر قرار گرفته‌اند به عناوین و رتبه‌های برتر مسابقات برسانیم.
واقعیت‌ها را خوب ببینیم
وی در پاسخ به این سؤال که حضور موفق در مسابقات در چه درجه اولویتی برای مسئولان دانشگاه‌ها و از جمله دانشگاه علوم و معارف  قرآن کریم قرار دارد، می‌گوید: قطعاً کسب رتبه در مسابقات قرآن توسط دانشجویان برای همه دانشگاه‌ها در درجه اهمیت قرار دارد و مسئله مهمی است، اما باید به برخی واقعیت‌های موجود هم توجه کرد که بالاخره افرادی که در دانشگاه پذیرش شده‌اند، قبل از ورود در چه سطحی بوده‌اند و زمان خروج در چه سطحی قرار گرفته‌اند؟ هیچ دانشگاهی در کشور ما رشته‌ای ویژه حفظ  و قرائت قرآن کریم ندارد، تنها یک رشته با عنوان «فنون قرائت و کتابت قرآن کریم» را داریم که البته در این رشته مسائل تئوری و علمی بسیار چشمگیر و قابل توجه است و در کنار آن یک سری مهارت‌ها و مسائل عملی هم وجود دارد، لذا نمی‌توانیم بگوئیم این دانشجویی که وارد رشته حفظ یا قرائت قرآن کریم شده است، نتوانسته است به هدف مورد نظر از این رشته که به حد اعلا رسیدن در حفظ و قرائت و در نتیجه کسب رتبه در مسابقات است، دست پیدا کند.
این داور مسابقات بین‌المللی قرآن در پاسخ به این سؤال که دانشگاه علوم ومعارف با توجه به حضور دانشجویانی متخصص در آن، می‌توانست بستر و شرایطی را فراهم کند که به راحتی رتبه‌های برتر مسابقات را به دست بیاورند، بیان کرد: باید این را قبول داشته باشیم که قرائت قرآن کریم یک هنر است و برخی هستند که به مسائل تخصصی در حوزه تخصصی قرآن علاقه و تبحر دارند اما این هنر، فن و مهارت را ندارند و این فن اینگونه نیست که یک فردی که آمادگی صوتی ندارد برخی واحدهای درسی را بگذراند و به آماگی صوتی و لحنی برسد، در رشته‌های مهارتی دیگر نیز به همین صورت است.
قاریان درجه یک بعد از حرفه‌ای شدن در قرائت، ادامه تحصیل داده‌اند
دولتی در ادامه این گفت‌وگو تصریح می‌کند: قاریان برتر کشور ما هیچ کدامشان افرادی نبوده‌اند که وارد دانشگاه شده و بعد یک قاری حرفه‌ای شوند، آنهایی که تحصیلات آکادمیک و دانشگاهی در رشته‌های مختلف دارند و در حوزه‌های مختلف فعالیت دارند، همه از قبل، قاری یا حافظ بوده‌اند، بعداً ادامه تحصیل داده و وارد دانشگاه شده‌اند حالا برخی از این افراد وارد دانشگاه علوم و معارف قرآن شده‌اند و برخی دیگر هم وارد دانشگاه‌های دیگر شده‌اند، لذا از این جهت نه تنها به دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم بلکه به هیچ دانشگاه دیگری نمی‌توان خرده گرفت که چرا نتوانسته‌اید یک قاری یا حافظ قرآن را پرورش دهید که نفر اول یا دوم و سوم مسابقات قرآن در سطح ملی یا بین‌المللی شود.
کسب رتبه در مسابقات قرآن برای دانشجویان دانشگاه علوم و معارف اولویت باشد
وی می‌افزاید: چون دانشجویان دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم علوم مربوط به قرآن و تفسیر قرآن را هم می‌خوانند، قطعاً برایشان برازنده‌تر است تا اینکه به چنین مهارتی دست پیدا نکرده باشند. بنابر این تأیید می‌کنم که اگر دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم بتواند دانشجویان را به این مهارت برساند بسیار مطلوب‌تر خواهد بود.
آخرین سؤالی که از کریم دولتی پرسیده می‌شود در مورد ارزیابی فعالیت‌های قرآنی دانشگاه‌ها با کسب رتبه در جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان است و اینکه چنین ارزیابی‌ای صحیح است یا خیر؟ وی می‌گوید: نه؛ به نظر من این ارزیابی صحیح نیست چرا که اگر بگوئیم فارغ‌التحصیلان علوم و معارف قرآن به نسبت جمعیتی که دارند در مقایسه با سایر دانشگاه‌ها از جهت پذیرش در مقطع بالاتر چه رتبه‌ای پیدا کرده‌اند این مطلبی است که قابل ارزیابی صحیح است چون همه از شرایط برابری برخوردار بوده‌اند. اما در این مورد به نظر من چندان مطلوب نیست.
از صحبت‌های کریم دولتی این چنین برمی‌‌آید که اگرچه ارزیابی فعالیت‌ها و تلاش‌‌های صورت گرفته توسط دانشگاه‌ها با کسب رتبه در جشنواره‌های قرآنی چندان مطلوب نیست اما اگر دانشجویان دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در چنین جشنواره‌هایی رتبه‌های برتر را کسب کنند،‌ برازنده‌تر خواهد بود.
برای بازتر شدن این موضوع به گفت‌وگو با مسئول فعالیت‌‌های دینی و قرآنی دستگاهی که در جشنواره بیست و نهم قرآن و عترت دانشجویان کشور رتبه‌های زیادی را کسب کرد و در نتیجه در رده‌بندی نهایی اول شد،‌ پرداخته‌ایم.

جعفرپور: دلایل نتیجه نگرفتن در جشنواره ریشه‌یابی شود
رشید جعفرپور،‌ رئیس بخش پشتیبانی فعالیت‌های دینی و قرآنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است وی نیز در این مورد به بحث سهمیه‌بندی دانشگاه‌ها برای حضور دانشجویان در جشنواره ملی قرآن و عترت و سهم اندک دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در این سهمیه‌بندی اشاره می‌کند و‌ می‌گوید:‌ با توجه به تخصصی بودن این دانشگاه سهمیه آنها کم در نظر گرفته شده است و همیشه هم این اعتراض را نسبت به سهمیه‌ها داشته‌اند که به نظر من اعتراض به جایی هم هست.
جعفرپور می‌افزاید: در سنوات گذشته و تا جایی که من حضور ذهن دارم نمایندگان این دانشگاه رتبه‌های خوبی را در مسابقات به دست آورده‌اند، اما امسال به دلایل مختلف نتوانستند رتبه‌های بالایی را کسب کنند و در بین دستگا‌ه‌های دانشگاهی رتبه آخر را کسب کردند.
وی در پاسخ به این سؤال که دلیل این عدم موفقیت چه چیزی می‌تواند باشد، بیان می‌دارد: ممکن است رویکردهای این دانشگاه به سمت محورهای پژوهشی رفته باشد و یا شاید شرکت‌کننده‌ها توانایی و یا محوریت حضور خود را در مسابقات دیگری همچون اوقاف متمرکز می‌کنند که باید این امر از سوی مسئولان دانشگاه علوم و معارف ریشه‌یابی شود.
انتظارات از دانشگاهی که آموزش‌های تخصصی ارائه می‌دهد، بالا است
در ادامه، این سؤال که آیا می‌توان به دلیل عدم کسب رتبه توسط نمایندگان دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان، عملکرد کلی دانشگاه را ضعیف ارزیابی کرد، نیز از جعفرپور پرسیده می‌شود،‌ وی در پاسخ به این سؤال می‌گوید: اگر این سؤال به عنوان مثال در مورد وزارت بهداشت و یا دانشگاه علوم پزشکی پرسیده می‌شد، ‌جواب منفی بود اما زمانی که این سؤال در مورد دانشگاهی پرسیده می‌شود که به صورت تخصصی فعالیت قرآنی دارد، انتظارات بیشتری را باید جوابگو باشد.
رئیس بخش پشتیبانی فعالیت‌های دینی و قرآنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در ادامه پاسخ به سؤال فوق می‌افزاید: مسلماً دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم محل تحصیل دانشجویانی است که بیشترین علاقه را به قرآن داشته‌ و یقیناً چنین دانشجویانی با قدرت و آمادگی بیشتری نسبت به رقبا در مسابقات حضور می‌یابند، بنابراین از دانشگاهی همچون دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم که معاونت قرآنی دارد انتظارات بسیار بیشتر از این است.
برای کامل‌تر شدن این گزارش به سراغ مسئولان نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها که به نوعی فعالیت‌‌‌های قرآنی دانشگاه‌ها را رصد می‌کنند نیز رفتیم، که تنها موفق به گفت‌وگو با مدیرکل فرهنگی و دبیر شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآن و عترت دانشگاه‌ها شدیم.
ابراهیم‌زاده: گزارش عملکرد دستگاه‌ها دردست بررسی است
حجت‌الاسلام والمسلمین امیر ابراهیم‌زاده، مدیر کل فرهنگی نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها و دبیر شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآن و عترت در دانشگاه‌‌ها که به نوعی فعالیت‌های قرآنی صورت گرفته در دستگاه‌های دانشگاهی را رصد می‌کند، با بیان اینکه زمان زیادی از ارائه گزارش‌های مسابقات توسط دانشگاه برگزارکننده بیست و نهمین دوره جشنواره قرآن و عترت دانشجویان کشور نمی‌گذرد، می‌گوید: با اینکه این گزارش‌ها دریافت شده است اما هنوز زمانی برای بررسی آن به دست نیامده است.
نشست‌هایی برای بررسی موضوع برگزار می‌شود
وی تصریح می‌کند: باید بررسی کرد و نشست‌هایی را در این زمینه برگزار کنیم، البته ما نشست‌های مشورتی را به صورت هر دو هفته یکبار که به صورت چرخشی در هر دستگاهی برپا می‌شود، برگزار می‌کنیم اما هنوز فرصت نشده است گزارش‌های مطالعاتی ارائه شده از سوی دستگاه‌های دانشگاهی را بررسی کنیم.
ابراهیم‌زاده در مورد دلایل نتیجه نگرفتن نمایندگان دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور، به تعداد سهمیه کمتر این دانشگاه از سایر دانشگاه‌ها عنوان می‌کند: مسئولانی که در رأس دانشگاه علوم و معارف قرآنی هستند واقعاً دغدغه آموزش‌های مطلوب را دارند و این امر را نمی‌توان ناشی از کم کاری دانست.
نباید تمام تلاش‌های قرآنی دانشگا‌‌‌ه‌ها را کسب رتبه در جشنواره دانست
مدیرکل فرهنگی نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها یکی از شاخص‌های ارتقاء فعالیت‌های قرآنی در دانشگاه‌ها را حضور مؤثر در جشنواره‌های قرآنی عنوان می‌کند و می‌گوید: این بحث به تنهایی نمی‌تواند علت تامه عدم موفقیت یک دانشگاه به طور کلی محسوب شود. اینکه بگوئیم چون این دانشگاه در جشنواره رتبه کمتری را کسب کرده است پس فعالیت قرآنی کمتری انجام داده است، نمی‌تواند زیاد صحیح باشد؛ چرا که جشنواره ملی در بازه زمانی برگزار می‌شود که این احتمال که عده‌ای نتوانند حضور یابند وجود دارد.
چگونه به این موضوع پرداخته می‌شود؟
ابراهیم‌زاده در پاسخ به این سؤال که نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها تاکنون در مورد کسب نتایج ضعیف دانشگاه علوم و معارف قرآن در جشنواره بیست و نهم جلسه‌ای داشته است و یا قصد و اجازه ورود به این مسئله را دارد یا نه؟ می‌گوید: درست است که ما براساس دستورالعمل‌ها می‌توانیم در حد پیشنهاد ورود داشته باشیم اما نهادها و دستگاه‌های دیگر همچون وزارت علوم نیز می‌توانند ورود کنند.
وی می‌افزاید: شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآن و عترت دانشگاه‌ها درست است که در نهاد است اما اعضای آن از سایر دستگاه‌ها هستند، نظارت نیز برعهده این شورا است، البته ما در جایگاهی نیستیم که از دانشگاه‌ها سؤال کنیم که چرا این کار را انجام داده‌اید یا چرا انجام نداده‌اید بلکه در حد پیشنهاد و مشورت می‌توانیم ورود کنیم.
سی‌امین دوره جشنواره و میزبانی دانشگاه علوم و معارف قرآن و جبران مافات
مدیرکل فرهنگی نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها در پایان بحث را به میزبانی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در سی‌امین دوره جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور می‌کشاند و بیان می‌دارد: این دانشگاه ظرفیت بسیار بالایی دارد و امیدواریم با برگزاری مناسب سی‌امین دوره این جشنواره بتواند رتبه‌های خوبی را نیز کسب کند. با توجه به اینکه این دانشگاه زیر نظر سازمان اوقاف است و این سازمان سابقه‌ای بسیار طولانی در برگزاری مسابقات قرآن دارد، می‌توان نتیجه گرفت که در سی‌امین دوره شاهد برگزاری مسابقاتی سطح بالا و کیفی خواهیم بود و می‌توانند قدرت خودشان را به منصه ظهور برسانند.

شعاعی: سطح‌بندی دانشجویان جدیدالورود
علی‌اصغر شعاعی، عضو هیات علمی و معاون قرآن و عترت دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و عضو شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآن و عترت دانشگاه‌های کشور است که در بیست و نهمین جشنواره  ملی قرآن و عترت دانشجویان سراسر کشور عضو شورای مشورتی نیز بود.
وی دارای دکترای علوم قرآن و حدیث از دانشگاه قم و دارنده ده رتبه اول رشته قرائت در مسابقات مختلف کشوری و رتبه اول مسابقات بین‌المللی قرائت قرآن کریم سال 1386 هندوستان و همچنین رتبه اول جشنواره ملی شیوه‌های نوین آموزش قرآن کریم در سال گذشته اشاره کرد. شنیدن پاسخ‌‌های وی به کامل‌تر شدن این گزارش کمک خواهد کرد.

اولین سؤالی که از شعاعی پرسیده می‌شود در مورد فعالیت‌هایی که برای قرآنی‌تر شدن دانشجویان صورت می‌گیرد، است‌ وی در این زمینه می‌گوید:‌ هنگام ورود دانشجویان به دانشکده‌ها در ترم اول موظف به شرکت در آزمون سطح‌بندی می‌باشند، دانشجویان ضعیف در دوره‌های تقویتی شرکت نموده و در صورت عدم اخذ گواهی از کانون قرآن و عترت دانشکده، مجاز به انتخاب واحدهای دروس فنون قرائت در ترم بعد نیستند و سایرین نیز در دوره‌های قرائت و حفظ در صورت تمایل شرکت می‌نمایند. دوره‌های تربیت معلم نیز به منظور تقویت قرائت دانشجویان در حال حاضر با شرکت حدود 30 درصد دانشجویان و دوره‌های حفظ در سه بخش ترتیبی به صورت حضوری و با شرکت 30 درصد دانشجویان و در بخش مجازی و نیز موضوعی به صورت کتبی برگزار می‌شود. از دیگر فعالیت‌ها می‌توان به المپیاد قرآن و عترت اشاره کرد. این المپیاد در سه گروه اساتید، کارکنان و دانشجویان همه ساله و در سه بخش شفاهی، کتبی و ارسال آثار برگزار و نفرات برتر به جشنواره قرآن و عترت دانشجویان کشور راه می‌یابند.

دفاع از عملکرد گذشته
از شعاعی در مورد عملکرد این دانشگاه در جشنواره بیست و نهم نیز سؤال کردیم که به کسب رتبه‌های خوب نمایندگان این دانشگاه در ادوار گذشته اشاره می‌کند،‌ ‌وی در این زمینه یادآور می‌شود: یکی از نکات مهم در ارزیابی فعالیت‌های قرآنی دانشگاه‌ها توجه بیش از حد به نتایج کسب شده در جشنواره ملی است به عنوان مثال این دانشگاه در بخش کتبی در سال قبل موفق به کسب 5 رتبه از 25 رتبه ممتاز مسابقات یعنی یک پنجم رتبه‌ها شد و به عنوان دانشگاه برتر شناخته شد اما در سال جاری باوجود برگزاری دوره‌های آمادگی و نیز گسترش فعالیت‌های قرآنی دانشگاه، تعداد رتبه‌ها در این بخش کمتر بود، در این خصوص عوامل مختلفی مؤثر است که در مواردی عوامل غیر قابل پیش‌بینی است.  به نظر می‌رسد در ارزیابی سطح فعالیت‌های قرآنی هر دانشگاه رتبه‌های کسب شده تنها به عنوان یکی از شاخص‌ها مد نظر قرار گیرد و میزان فعالیت انجام شده و تأثیر آن بیشتر مد نظر قرار گیرد. در ضمن در سال جاری ارزیابی فعالیت‌های قرآنی و فرهنگی کانون‌های دانشکده‌های علوم قرآنی جزو اولویت‌ها است که در حال اجرا نیز می‌باشد.

بیشترین تعداد حفاظ دانشگاه‌های کشور در دانشگاه علوم و معارف

معاون قرآن و عترت دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، با اینکه این دانشگاه بیشترین تعداد حفاظ قرآن در بین دانشگاه‌های کشور را دارد، می‌گوید: نزدیک به 30 درصد از دانشجویان این دانشگاه بعد از ورود به دانشگاه حافظ قرآن کریم شده‌اند که همین امر نشان دهنده تلاش این دانشگاه در زمینه فعالیت‌های قرآنی است.
وی همچنین می‌افزاید: حدود یک چهارم از دانشجویان ما دوره‌های حفظ قرآن کریم را گذرانده و موفق به دریافت مدرک از سازمان دارالقرآن الکریم شده‌اند و حدود 700 نفر نیز در دوره‌های مجازی شرکت کرده‌اند.
اشتباهی که مانع کسب رتبه در رشته حفظ شد
معاون قرآن و عترت دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در ادامه صحبت‌های خود بار دیگر به کسب رتبه دانشجویان این دانشگاه در دوره بیست و هشتم جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور، اشاره می‌کند و بیان می‌دارد: در دوره اخیر نیز نماینده‌های خوبی در رشته حفظ کل قرآن کریم داشتیم تنها به دلیل یک اشتباه کوچک که می‌توانست رتبه اول را کسب کند رتبه چهارم را به دست آورده است.
نبود فینال در رشته حفظ، باعث از دست رفتن کسب رتبه شد
شعاعی با اشاره به اینکه اگر در رشته حفظ کل فینال برگزار می‌شد شاید این نماینده دانشگاه علوم و معارف رتبه خوبی را کسب می کرد، می‌گوید: براساس تشخیص هیئت داوران فینال در رشته حفظ برگزار نشده است که اگر برگزار می‌شد اکنون دانشگاه ما نیز در رتبه‌های برتر جایگاهی برای خود داشت.
وی افزود: سال گذشته شرکت‌کننده‌های ما در بخش کتبی یک چهارم کل رتبه‌های برتر را از آن خود کردند. سال گذشته وزارت علوم که سه برابر دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم سهمیه داشته است تنها شش رتبه کسب کرده است و دانشگاه علوم و معارف پنج رتبه که این فوق العاده بوده است. اما امسال بنا به دلایلی اجراهای متسابقان نگرفت.
تغییر برخی منابع که دیر به دانشگاه علوم و معارف اطلاع داده شد
معاون قرآن و عترت دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم همچنین تصریح می‌کند: برخی منابع بخش کتبی جشنواره ملی قرآن دانشجویان در دوره اخیر دچار تغییرهایی شده بود که دیر به ما اطلاع داده شد مطمئناً اگر این اطلاع‌رسانی به موقع بود شاید در کسب رتبه موفق‌تر می‌بودیم، غیر از این نیز شاید بتوان شانس را در کسب رتبه دخیل دانست.
شعاعی در بخش دیگری از صحبت‌های خود تأکید می‌کند: تعداد دانشجوهای ما نزدیک به پنج هزار دانشجو است در صورتی که برخی دانشگاه‌ها 100 هزار دانشجو دارند بنابر این نباید توقع یکسانی از این دو دانشگاه داشت، بنابر این اگر بخواهیم یک ارزیابی دقیق انجام دهیم باید همه جوانب از جمله سهمیه‌ها و ظرفیت‌های دانشگاه‌ها را مدنظر قرار دهیم.
وی در ادامه مهم ترین شاخص برای ارزیابی فعالیت‌های قرآنی در دانشگاه‌ها را مقایسه ورودی‌ها با خروجی‌ها عنوان می‌کند و می‌گوید: به اعتقاد من این تنها چیزی است که همه ارگان‌های قرآنی آن را به فراموشی سپرده‌اند.

سهمیه کم!؟

در این گزارش یکی از دلایل که کارشناسان به آن اشاراتی داشتند، کم بودن سهمیه‌های دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم عنوان شده است،‌ سهمیه‌ای که خود براساس آیین‌نامه‌ای که اعضای شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآنی در دانشگاه‌ها به آن رأی داده‌اند، تصویب و اجرایی شده است که اکنون به یکی از دلایل ناکامی تبدیل شده است!
حال که بیست‌ونهمین دوره جشنواره ملی قرآن و عترت دانشجویان کشور به بایگانی اذهان رفته است،‌ شاید دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم می‌خواهد از این ناکامی، پلی برای کامیابی در دوره آینده بزند،‌ پلی که با میزبانی این دانشگاه در سی‌امین دوره در حال شکل گرفتن است و باید صبر کرد و دید آیا میزبانی از جشنواره سی‌ام می‌تواند با کسب رتبه‌های خوب نمایندگان این دانشگاه و فراموش شدن خاطره دوره بیست و نهم همراه شود.

*گزارش از تیمور کاکایی