زندگی پرفراز و نشیب اشخاص برجسته انقلاب و غفلت از پرداخت نمایشی به آن

انقلاب اسلامی برهه‌های گوناگونی را از آغاز نهضت امام‌ خمینی(ره) در سال 42 تاکنون پشت سر گذاشته است؛ وقایع و رویدادهای تلخ و شیرینی که هر کدام برگ زرینی از این دوران پرمخاطره و حساس را ورق زده‌ و نکته قابل توجه در تمامی این مقاطع، حضور فرد و یا گروه‌هایی بوده است که این اتفاقات را موجب شده‌اند.
در رأس هرم انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره) قرار دارد که شخصیت ایشان از جنبه‌های گوناگون قابل بررسی است، اما متأسفانه با وجود آنکه امام راحل سلسله‌جنبان انقلاب اسلامی است تاکنون و بعد از 37 سال از پیروزی انقلاب اسلامی شاید بیشترین توجه به ابعاد سیاسی شخصیت ایشان معطوف شده باشد و البته کمی به بُعد عرفانی ایشان، و در مورد سایر خصوصیات اخلاقی، شخصیتی و اجتماعی امام(ره)، افراد اطلاع چندانی ندارند.
در طول اضلاع این هرم تا رسیدن به قاعده آن، افراد و شخصیت‌های زیادی بوده و هستند که به تبعیت از حرکت الهی و ارزشمند امام خمینی(ره) تا تحقق انقلاب اسلامی، زندگی خود را فدا و فنای آن کرده‌اند و در برهه‌های خطیر انقلاب اسلامی، دوران مبارزاتی علیه رژیم ستم‌شاهی و پس از آن در آغازین سال‌های پس از پیروزی که به دفاع مقدس منتهی شد و موارد مشابه تا به امروز، نقش کلیدی و حساسی را در رسیدن به اهداف عالیه نظام ایفا کرده‌اند.
بسیاری از این شخصیت‌ها در دوران ستم‌شاهی زیر شکنجه ایادی استکبار جان به جان‌آفرین تسلیم کردند، گروهی در دوران دفاع از کیان اسلامی در طول هشت سال جنگ تحمیلی به درجه رفیع شهادت رسیدند و البته همچنان گروه قلیلی از آنها نیز به عنوان شاهدان زنده با کوله‌باری از تجربه و خاطره در عرصه خدمت‌رسانی حاضر هستند که باید از وجود ارزشمند آنها و تجاربی که طی این سال‌ها در گذر از بحران‌های گوناگون به دست آورده‌اند استفاده کرد و البته شاید طیفی از این اشخاص وجود داشته باشند که به دلیل عدم بصیرت لازم در برابر وسوسه‌های اغواگرانه دشمنان ملت و نظام، پا کج گذاشته و از مسیر حق خارج شده باشند و پرداختن به زندگی آنها نیز می‌تواند آموزنده باشد.
قطعاً پای صحبت شخصیت‌های برجسته انقلاب اسلامی که می‌نشینیم آنچه که آنها در قالب خاطره از همراهان و همرزمان خود در مقاطع مختلف انقلاب اسلامی و یا به شکل تجربه‌ای که آن را اندوخته‌اند بازگو می‌کنند می‌تواند ضمن معرفی مناسب روند جاری انقلاب اسلامی از آغاز تا به امروز به ویژه برای نسل جوان، عبرت‌های زیادی را برای نسل‌های بعدی انقلاب اسلامی نیز به ارمغان بیاورد.

با بررسی فعالیت‌های فرهنگی و هنری به منظور معرفی برهه‌های گوناگون انقلاب اسلامی و شخصیت‌هایی که آنها را رقم زده‌اند به وضوح می‌توان به این موضوع معترف بود که بیشترین تمرکز و کار انجام شده در این زمینه به عرصه ادبیات مکتوب و شفاهی باز می‌گردد؛ هر از چندگاهی کتابی در قالب خاطره خودنوشت و دگرنوشت به همت نهادی فرهنگی به زیور طبع آراسته می‌شود که البته مخاطبان خاص خود را داراست که پیگیر آن شده و با مطالعه کتاب‌های مربوط در جریان روایت‌های آن قرار می‌گیرند.
‌متأسفانه سایر عرصه‌های هنری در این زمینه فاقد رویکرد مناسب و مؤثر هستند. این مسئله به ویژه در عرصه هنرهای نمایشی اعم از تئاتر، سینما و تلویزیون مشهود است که مسئولان و به تبع آنها هنرمندان می‌توانند مبتنی بر آثار مکتوب و شفاهی بر جای مانده از انقلاب اسلامی ابتدا به نگارش فیلمنامه و یا نمایشنامه‌ای مستند مبادرت ورزیده و سپس با استفاده از آن اثری نمایشی را خلق کنند.
اگر بپذیریم که تلویزیون و سینما تا حدودی در پرداختن به این زمینه سهم داشته‌اند و به طور مثال در سینما بتوان به آثاری همچون فیلم سینمایی «تیرباران» که به زندگی شهید سیدعلی اندرزگو می‌پردازد و یا مجموعه تلویزیونی «جاودانگی» که به زندگی شهید محمدجواد تندگویان اختصاص دارد اشاره کرد، اما در عرصه تئاتر به جرئت می‌توان گفت که فاقد چنین نگرش و خط مشی هستیم.
به نظر می‌رسد که زندگی شخصیت‌های انقلاب اسلامی با توجه به افت و خیزهای زیادی که در جریان مبارزات و ارائه خدمات خود داشته‌اند از بار دراماتیک قابل تأملی برای پرداخت نمایشی برخوردار باشد و این نیاز احساس می‌شود که یک گروه مطالعاتی به استخراج این وجوه از خلال زندگی پر فراز و نشیب آنها پرداخته تا منابع و مصالح  ضروری را برای اقتباس نمایشی در اختیار نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر قرار دهد.
اساساً ایجاد انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس نیز با هدف پرداختن به این مهم بوده است، چیزی که در طول فعالیت این انجمن و از رهگذر برگزاری چهارده دوره جشنواره «تئاتر مقاومت» بیشتر معطوف به وقایع دوران هشت سال دفاع مقدس، آن هم رویدادمحور و نه شخصیت‌محور شده و کمتر در جریان این جشنواره به موضوع انقلاب و معرفی شخصیت‌های تأثیرگذار آن توجه شده است.
اکنون که در آستانه انتشار فراخوان دوره پانزدهم این جشنواره از سوی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس هستیم، مناسب است که مسئولان برنامه‌ریز و ستاد برگزاری جشنواره به شکل ویژه، بندی از مندرجات مورد نظر در محورهای موضوعی جشنواره را به شکل خاص به معرفی شخصیت‌های انقلاب اسلامی و بیان فراز و فرود زندگی آنها اختصاص دهند.