امام موسی‌کاظم(ع) و «مبارزه منفی» با دستگاه جور/ کادرسازی مقابل هجمه نهضت‌های یونانی
گروه اندیشه: حجتالاسلام والمسلمین یوسفی‌مقدم تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های امام موسی کاظم(ع) تغییر جهت از مبارزه‌ای آشکار به سمت مبارزه‌ای منفی بود؛ به این معنا که ایشان هیچ ارتباطی با دستگاه خلافت نداشتند و همین حیات خلفای عباسی را به خطر می‌انداخت.
حجت الاسلام و المسلمین محمدصادق یوسفی مقدم در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، در خصوص ویژگی امام موسی‌کاظم(ع) گفت: امام موسی‌کاظم(ع) از سویی راه همه امامان را رفته و از سویی دیگر امام کاظم(ع) از ویژگی ممتازی برخوردار بودند و برای پیشبرد اهدافشان به خوبی از این ویژگی‌ها استفاده کردند.
یوسفی‌مقدم ادامه داد: فارغ از خفقان شدیدی که در زمان حیات شریف ایشان وجود داشد و ظلم عباسی به حد بالایی رسیده بود، مبارزه ایشان متوقف نشد و ایشان بارها به زندان افتادند.
وی تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های ایشان تغییر جهت از مبارزه‌ای آشکار به سمت مبارزه‌ای منفی بود؛ به این معنا که ایشان هیچ ارتباطی با دستگاه خلافت نداشتند و همین حیات خلفای عباسی را به خطر می‌انداخت.
یوسفی مقدم افزود: امام موسی‌کاظم(ع) سعی می‌کردند مردم را متوجه انحرافات فکری و ظلم قضایی حکومت عباسیان بکنند. شیعیان در این دوران از انسجام خاصی برخوردار شدند. و امام از طریق نمایندگان‌شان در سراسر قلمرو عباسی به هدایت مردم می‌پرداختند.
وی با ابیان اینکه امام بحث حفظ افکار و اندیشه‌های تشیع را به عنوان وظیفه اصلی خود پی گرفتند، گفت: نکته دیگر همزمانی حیات شریف امام موسی‌بن‌جعفر با انتقال اندیشه‌های دیگر ملل به اسلام بود و امام با تربیت شاگردان جلوی هجمه‌های فکری که از جانب نهضت‌های یونانی وارد حوزه اسلام شده بود را گرفتند و توفیقات فراوانی را در این خصوص کسب کردند.
یوسفی‌مقدم در پاسخ به این پرسش که احادیث امام بیشتر در چه زمینه‌هایی است، گفت: فرصت‌های ائمه(ع) داشتند متفاوت بود. برای امام صادق(ع) و باقر(ع) امکان بسیاری مناسب و فراهمی وجود داشت که ایشان در نشر شریعت و فکر اسلامی تلاش کنند اما در دوران امام کاظم(ع) فشارها و خفقان به حد اعلا رسیده بود و امام برای حفظ مکتب اهل بیت روشی منفی پیش گرفته بودند و از این رو ما بیشترین احادیث را جنبه اخلاقی و تربیتی دارد. امام در احادیث تربیتی بیشتر تلاششان این بود که تعلیم و اندیشه دینی را ترویج سازند و مردم را در مقابل وضعیت غیر اخلاقی که وجود داشت هدایت سازند.
وی ادامه داد: از آنجا که این آموزه یک حقیقت و واقعیتی مربوط به شیعه نبود و حقیقتی اسلامی بود، امام(ع) به ترویج این اندیشه پرداختند. هر پیامبری نیز مسئله پیامبر موعود را بیان کرده و از خداوند آروز کرده است که بتواند در رکاب پیامبر موعود باشد. این سنت در امامان نیز وجود داشت، از این‌رو هر امامی مردم را به نسخه نهایی که خواهد آمد سفارش می‌کردند و معتقد بودند که در وضعیت نهایی دین به صورت کامل تحقق خواهد یافت.
یوسفی مقدم در پاسخ به این پرسش که امام کاظم(ع) چه خطری برای دستگاه جور داشتند که به شهادت رسیدند، گفت: امام مبارزه منفی داشتند و با توجه به ارتباط وسیع امام کاظم(ع) با جامعه اسلامی ایشان از یک جایگاه ویژه‌ای برخوردار بودند. از طرف دیگر امام برای حفظ اسلام و مذهب ارتباطی با حکومت نمی‌گرفتند و همین مسئله حکومت عباسی را با چالش مواجه می‌ساخت. حکومت عباسی چندین بار ایشان را زندان افکند و در نهایت شهادت ایشان را تنها چاره یافت و از این رو در زندان مسموم و به شهادت رسیدند.
