حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمد رجایی رامشه، عضو هیئتعلمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به بیان دیدگاههای خود درباره پیشنویس قانون جدید بانکداری بدون ربا پرداخت و اظهار کرد: براساس آنچه بنده مشاهده کردهام پیشنویس قانون جدید بانکداری بدون ربا برای ایجاد تحولات اساسی در نظام بانکی قصد انجام دو اقدام ساختاری نسبتا برجسته دارد و از این جهت گامی به جلو است.
مزایای پیشنویس قانون جدید بانکداری بدون ربا
حجتالاسلام رجایی ادامه داد: یک تحول ساختاری مربوط به مؤسسات واسطهای است که آن را مؤسسات مشاوره و تأمین مالی نامگذاری کردهاند و مزیت دیگر جایگاه شورای فقهی بانک مرکزی است. توجه به شورای فقهی بانک مرکزی در این قانون و انتخاب فقهای آن به پیشنهاد حوزه علمیه و تأیید مقام معظم رهبری بسیار مهم و با ارزش است.
وی افزود: مؤسسات مشاوره و تأمین هم که فقط در واسطه بین بنگاههای اقتصادی و مؤسسات تولیدی و بانک قرار گرفته است نکته مهمی است که به آن توجه شده است؛ به این دلیل که فلسفه اساسی تخصصی شدن بانکها و تأمین مالی توسط آنها، این بود که عقود نیازمند تخصص است و الان نکتهای که وجود دارد این است که عقود مبادلاتی هم همینگونه بوده و کار بانک نیست؛ چراکه کار اصلی بانک، مبادله و عرضه و تقاضای پول است و به همین دلیل این مؤسسات میتوانند در رفع این مشکلات کارساز باشند.
مزیت مؤسسات مشاوره و تأمین مالی
عضو هیئتعلمی مؤسسه امام خمینی(ره) ادامه داد: قیمتی هم که در نظام بانکی شکل میگیرد، نرخ بهره است و وقتی که ما نرخ بهره را نداشته و دارای قرضالحسنه باشیم طبیعی است که بانک نمیتواند کار خود را به درستی انجام دهد و به عبارتی نمیتوانیم این ساختار را در کشورمان ایجاد کنیم.
وی خاطرنشان کرد: به دلایلی که بیان شد، برای ورود در عقود و تسهیلاتدهی نیازمند تخصص هستیم و ورود این مؤسسات مشاوره و تأمین مالی در پیشنویس قانون جدید بانکداری بدون ربا، یک مزیت است؛ گرچه چنین مؤسساتی در بخشی از عقود و نه در همه عقود دیده شده است که البته همین هم یک مزیت و گامی به جلو است.
گسترش عقود در پبشنویس قانون جدید بانکداری بدون ربا
حجتالاسلام رجایی به تعدد عقود در پیشنویس قانون جدید بانکداری بدون ربا اشاره کرد و گفت: تحول دیگری که ایجاد شده است این است که عقود و ابزارهایی که در بانکداری بدون ربا مطرح است گسترش پیدا کرده و تعداد آنها بیشتر شده است اما نکتهای که مطرح است این است که آیا عزم لازم برای اینکه بتوانیم ربا را از نظام بانکی حذف کنیم وجود دارد؟
عضو هیئتعلمی مؤسسه امام خمینی(ره) اظهار کرد: دلیل این سؤال این است که تخصصی شدن برای این است که ما صوری عمل نکنیم و بتوانیم به سمت واقعی عمل کردن حرکت کنیم. حال مهم این است که آیا آن اراده لازم برای دور نزدن قانون در سیستم بانکی ما و نظارت لازم بانک مرکزی برای اینکه سیستم بانکی، قانون را دور نزند وجود دارد یا خیر؟
لزوم فعالیت جدی شورای فقهی بانک مرکزی
وی در پایان گفت: لازم است آن نیرو که به عنوان مدیر شعبه یا مسئول تسهیلات در بانک مشغول فعالیت است، هم دانش و هم تعهد لازم را نسبت به مسئله داشته باشد و اگر این دو به صورت توأمان شکل بگیرد میتواند تا حدودی کمک کند و اگر شورای فقهی هم محکم وارد عرصه شود قطعا در تحقق بانکداری بدون ربا کارساز خواهد بود.