احمدرضا الهی، مسئول غرفه مدرسه دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران بیستوسومین نمایشگاه بینالمللی قرآن در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با مراکز تابعه این مدرسه گفت: در حال حاضر 12 مدرسه علمیه زیر مجموعه مدرسه قرآن و عترت در تهران فعالیت میکنند.
وی افزود: حدود 16 سال مطالعات تدبر در قرآن صورت گرفت که ماحصل آن به عنوان روشهای تدبر در قرآن برگرفته از تفسیر المیزان علامه طباطبایی منتشر شد.
وی خاطرنشان کرد: پیش از این افراد به دنبال آن بودند که ببینند کدام تفسیر، روش فهم قرآن را برای عموم و هم در سطوح تخصصی ارائه کرده است و امکان بهرهبرداری از قرآن را فراهم میکند؛ چرا که معتقدیم هیچ شأنی از شئونات جامعه نیست مگر شامل حکمی از احکام الهی باشد.
وی اظهار کرد: با چنین رویکردی در مدرسه قرآن و عترت یک دوره 10 جلدی به عنوان تدبر در قرآن در 10 ترم آموزشی تدریس میشود که در حالت عادی هر دوره 5 سال زمان میبرد اما این دورهها به صورت فشرده نیز گذرانده میشود.
وی افزود: آثاری که در اینجا تهیه می شود از روش های المیزان استخراج شده و به صورت کتاب کار ارائه می شود که این موارد بسط پیدا کرده و به بیش از 100 روش درآمده که در 10 جلد کتاب کار گنجانده شده است.
الهی خاطرنشان کرد: نحوه تدریس هر کتاب با کتاب دیگری متفاوت است؛ مثلا مقدمات تدبر یک شیوه آموزش دارد و کتب دیگر روش های خاص خود را دارند.
وی با بیان اینکه اساس موضوعات کتب بر سه موضوع انسان، جامعه و هستی تعریف شده است، گفت: بر این اساس یک ساختار وجودی برای انسان، یک ساختار وجودی برای جامعه و یک ساختار وجودی برای هستی تعریف می شود و نقشه راهی برای آنها تعیین می کنند تا منطبق با یکدیگر شوند؛ یعنی شئوناتشان با هم یکی شود.
وی گفت: با توجه به آیات و روایات برای انسان دورههای رشد و تفکر اجتماعی برای هفت سال اول تا هفت سال ششم عمر انسان تعیین شد؛ از سوی دیگر نگرش استعلایی و ملکوتی به انسان صورت می گیرد که برای آن هم مراتب رشد تعریف شده است که از مرتبه «طیب» آغاز می شود، سپس «خیر»، «حسن»، «ایمان»، «صدق» و نهایتاً به «ولایت» می رسد.
وی تصریح کرد: هر کدام یک از این مراتب ساحت معناشناسی، فرایندشناسی و نظامسازی دارند که معناشناسی چیستی را تعریف میکند و فرایندشناسی نحوه پیاده سازی مفاهیم را در فرد و جامعه بررسی می کند.
الهی خاطرنشان کرد: ساحت فرد، جامعه و هستی در مراتب و مراحل آن ضرب می شود و ماتریس رشد را تشکیل می دهد؛ با توجه به این ماتریس می توان گفت فرد و جامعه در چه مرحله ای هستند و در هر دورهای چه اتفاقی باید برای فرد یا جامعه بیفتد و یا اینکه فرد و جامعه در هر مرحله چه اشکالاتی دارند و در چه ساحتی عقب افتاده اند؛ اگر این پرسش ها تکمیل شود خواهیم دید که فرد و جامعه در چه سنی هستند و نحوه حرکت را برای آنها تعیین میکنیم که کلیت آن در کتاب منظومه رشد گفته شده است.
وی با بیان اینکه منظومه رشد 28 عنوان کتاب است، گفت: اینها کتابهای بنیادینی هستند که باید بسط پیدا کنند و به لایه های راهبردی بیایند و بعد کاربردی شوند.
الهی ادامه داد: کتاب حوزه انسان تفکر، بنیاد و لایه های مختلف فرد را بررسی کرده است و حتی با جامعه تلفیق شده و به موضوعات مختلفی همچون تفکر اجتماعی انسان پرداخته است.
وی اظهار کرد: در حوزه جامعه نیز تفکر اجتماعی، تعقل اجتماعی، خانواده، تدبر در سطح جامعه و ساختار وجودی جامعه بررسی شده که این عناوین ادامه دارد؛ به عنوان مثال موانع تعقل و تفکر در جامعه نیز بررسی شده است.
وی در مورد کتب مربوط به ساحت هستی نیز گفت: در این محور نیز 8 عنوان کتاب داریم که مربوط به سیر نزول وجود در عالم هستی، سیر نزول هستی، اسماء، کریمه، کلام، آیه و از منظر دیگر عالم حمد و تسبیح می شود.
الهی همچنین خاطرنشان کرد: کتب موضوعه دیگری نیز از تفسیر المیزان استخراج شده است که قرار است به یک دوره 27 جلدی برسد؛ در حال حاضر 10 جلد آن آن چاپ شده که شامل موضوعات شیطان، ملائکه، حقایقی از هستی، زندگی حقیقی انسان، از تفکر تا علم و از علم تا عمل می شود.
وی در مورد دو اثر پایانی گفت: این دو کتاب برای ساختار وجودی انسان لازم است چرا که انسان در تفکر، علم، توجه و عمل تعریف شده است.
الهی همچنین اظهار کرد: دو کتاب مهارت های فهم و نظام هماهنگی قرآن دو کتابی هستند که آرای ناب علامه طباطبایی در مورد مطالعه قرآن و روش برداشت از قرآن را جمع آوری کرده اند.
وی در مورد دانشجویان و اساتید این مدارس گفت: اوایل تنها دانشجویان دانشگاه تهران به این مدارس می آمدند اما در حال حاضر تمامی دانشجویان در هر مقطعی که باشند می توانند به این مدارس مراجعه کنند.
الهی خاطرنشان کرد: در این مدارس به دانشجویان مدرکی داده نمی شود، افراد فارغ التحصیل از این مدارس در مدارس تخصصی قرآن و عترت دانشگاه تهران توزیع می شوند و وارد فرهنگ سازی عمومی یا نظام آموزش می شوند.
وی اظهار کرد: گاه برخی مدارس و یا دانشگاه ها از ما درخواست مربی می کنند که ما فارغ التحصیلان خود را برای طرح مسئله می فرستیم.
وی گفت: در مدارس قرآن و عترت دانشگاه تهران فارغ التحصیل کسی است که بتوانند تحلیلی بنویسد؛ یعنی سوره یا موضوعی را دریافت کند و خروجی آن را ارائه دهد. این مدارس با محوریت احمد اخوت شکل گرفته و شاگردان ایشان نیز دیگر اساتید مدارس هستند.