از آینده شغلی رشته‌های «دانشگاه علوم و معارف قرآن» تا پاسخ به انتقادات

چندی پیش در حاشیه بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، نشست «بررسی فعالیت‌های دانشگاه علوم و معارف قرآن» با حضور مسئولان این دانشگاه به میزبانی خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) برگزار شد. در این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد اکبری، معاون پژوهشی و آموزشی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و علیرضا کاوند بروجردی، مدیر امور پژوهشی این دانشگاه حضور داشتند و به پرسش‌ها پاسخ دادند.
اهداف سازمان اوقاف و امور خیریه در راه‌اندازی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، محتوای آموزشی و پژوهشی این دانشگاه، آمار دانشجویان و اعضای هیئت علمی و طرح برخی انتقادات به طور مفصل مورد گفت‌وگو قرار گرفت که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

ایکنا: دانشگاه علوم و معارف قرآن از چه سالی تأسیس شده است؟
حجت‌الاسلام اکبری: این دانشگاه از سال 1387 راه‌اندازی شده است و حدود 7 سال از عمر این دانشگاه می‌گذرد.

ایکنا: فعالیت این دانشگاه چگونه آغاز شد و سازمان اوقاف و امور خیریه چه اهدافی را برای تشکیل این دانشگاه دنبال می‌کرد؟
حجت‌الاسلام اکبری: سازمان اوقاف و امور خیریه همان‌طور که از اسمش پیداست مربوط به اموری است که در حیات و زندگی توحیدی، عبادی، اخلاقی و قرآنی جامعه اسلامی تأثیرگذار است؛ در حقیقت در صدد این است که چه اموری پایه‌های حیات انسانی و توحیدی را مستحکم می‌کند و چه عناصر و عواملی باعث می‌شود که انسان همواره زنده باشد، همواره انسان به حیات واقعی و الهی خود ادامه دهد؛ چرا که انسان موجودی است که تنها برای این دنیا آفریده نشده و جاودانگی و ماندگاری و ابدیت و بقا و دوام را دوست دارد. فلسفه سازمان اوقاف و امور خیریه این است که مردم ثروت، فکر، اندیشه و امکاناتی که دارند را در مسیر ماندگاری و جاودانگی و حیات طیبه الهی مصرف کنند تا جان و روح و روانشان برای همیشه زنده بماند و ماندگار شود. بر اساس آیه شریفه قرآن که می‌فرماید «کُلُّ مَنْ عَلَیْهَا فَانٍ؛ وَیَبْقَى وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ» سازمان اوقاف و امور خیریه انسان‌ها را به «وجه رب» پیوند می‌دهد که این مسئله مصادیق متعددی دارد که از مصادیق آن عمل صالح و قرآن کریم است. بنابراین یکی از رسالت‌های سازمان اوقاف و امور خیریه توجه مردم به آموزه‌های قرآنی و تعالیم بلند آسمانی و وحیانی و احیای فرهنگ قرآن کریم است لذا بر اساس این رسالتی که سازمان اوقاف و امور خیریه دارد برای تأمین نیاز جامعه که در حقیقت تبیین و تعلیم و اقامه فرهنگ، آموزه‌ها ، معالم و احکام قرآن کریم است، سال 68 اقدام به تأسیس دانشکده است که اولین دانشکده به نام دانشکده «علوم و فنون» در تهران راه‌اندازی شد و پس از آن، دانشکده‌هایی در آمل، قم، شیراز و مشهد راه‌اندازی شد و امروز 22 دانشکده در 18 استان داریم و چون اقبال مردم و جامعه قرآنی به این شجره طیبه سازمان اوقاف و امور خیریه و دستاوردش، یعنی دانشکده‌های علوم قرآنی بیشتر شد تا جایی که توان و امکانات داشتند با درخواست خود مردم و تأمین بخشی از هزینه‌ها توسط خود مردم، این دانشکده‌ها تکثیر شد و امروزه همچنان متقاضی برای راه‌اندازی این دانشکده‌ها وجود دارد اما از آنجا که امکانات دانشگاه و سازمان تأمین تأسیس دانشکده جدید را ندارد تأسیس دانشکده‌های جدید در شهرستان‌ها و استان‌ها فعلاً متوقف شده و همّ و غمّ مسئولان برای تعالی بخشیدن بیشتر این دانشگاه و 22 دانشکده و ارتقای سطح کیفی و علمی آنها متمرکز شده است.

ایکنا: دانشکده‌ها و دانشگاه‌های دیگر نیز رشته‌های مربوط به علوم قرآنی را داشتند. آیا نقص خاصی در این زمینه از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه دیده شد که اقدام به تأسیس دانشگاه علوم و معارف قرآنی کرد؟
حجت‌الاسلام اکبری: به دلیل اینکه یکی از مأموریت‌های سازمان اوقاف و امور خیریه توجه به قرآن و احیای انس و احیای تعالیم قرآن و توجه دادن مردم به قرآن و تعالیم قرآن است و برای اقامه و احیای این فرهنگ قرآنی نیاز به کانون‌های تعلیم و تربیت و آموزشی و دانشگاهی است، برای اینکه نفوس و دل‌های تشنه مردم به آموزه‌ها و تعالیم قرآن آشنا شود و از مرحله قرائت و تلاوت به سمت تدبر و درک مفاهیم قرآن عبور کنند، و از سوی دیگر تربیت کارشناسان، مربیان و معلمان قرآنی که نیاز جامعه قرآنی است، سازمان اوقاف و امور خیریه در حد توان و وسع خودش اقدام به تأسیس دانشکده کرد که البته متدینین و مشتاقان به قرآن و معارف قرآن کریم قدری از موقوفات را به این جهت تخصیص دادند که این مسئله مزید بر علت می‌شود که سازمان اوقاف و امور خیریه به دانشگاه و کیفیت بخشی و تعالی‌بخشی دانشگاه توجه بیشتری داشته باشد.

ایکنا: با توجه به توضیحاتی که مطرح کردید به نظر می‌رسد سازمان اوقاف و امور خیریه یک آموزش عمومی مد نظرش بوده تا یک آموزش در حوزه تخصصی و تولید محصولات پژوهشی در زمینه‌ها خاص. آیا این طور بوده است؟
حجت‌الاسلام اکبری: قرآن کتابی است که فقط برای بخش آموزش عمومی نیست. قرآن برای اقشار مختلف مردم است. برای یک بخش باید آموزش قرائت و تلاوت باشد و برای بخش دیگری اگر امکانات باشد آموزش آموزه‌ها و تعالیم و علوم و تفسیر قرآن باشد و برای بخش دیگر باید تحصیلات تکمیلی باشد. جامعه نیاز به معلم، مربی، استاد دانشگاه و انسان‌های صاحب نظر و نظریه‌پردازی دارد که بتوانند مبانی قرآن را در زمینه‌ها و عرصه‌های مختلف برای جامعه تبیین و نیازسنجی کنند و بر اساس نیازها و مقتضیات زمان از معارف قرآن استخراج و عرضه کنند.

ایکنا: انتقاداتی نسبت به دانشگاه علوم و معارف قرآنی مطرح شده است؛ مثلا اینکه فضای آموزش عالی کشور یک چارچوب کلی دارد که باید در هر زمینه هدف‌گذاری خاصی شود تا دانشجو متناسب با نیازهای جامعه تربیت شود و این انتقاد را به دانشگاه علوم و معارف قرآنی وارد کرده بودند که نقشی اختصاصی در این چارچوب ایفا نکرده است. بر این اساس هدف دانشگاه در این چارچوب کلی که وزارت علوم ترسیم کرده روشن نیست. همچنین مطالبی مطرح شده بود که حتی اصالت دانشگاه بودن این دانشگاه را زیر سؤال برده است. واکنش شما به این مسائل چیست و تا چه حد این انتقادات را وارد می‌دانید؟
حجت‌الاسلام اکبری: دانشگاه علوم و معارف قرآنی همانطور که عرض کردم دانشگاه است و از سال 87 مجوز گرفته و دارای سابقه حسنای 26 ساله است. دانشگاه تاکنون خروجی‌های خوبی داشته است. تاکنون قریب به 9600 نفر خروجی داشته است و در عرصه‌‌های مختلف یعنی در آموزش و پرورش، در نهادهای مقدس انقلابی مانند سپاه، بسیج، نیروی انتظامی، ارتش و دوائر دولتی مثل وزارت کشور، فرمانداری و بخش‌داری و در مراکز دانشگاهی بسیاری از خروجی‌ها و فارق‌التحصیلان این دانشگاه مشغول به فعالیت هستند.
یکی از اهداف دانشگاه تأمین نیروی انسانی برای خود دانشگاه است. فارغ‌التحصیلانی داریم که در دانشگاه هیئت‌علمی هستند؛ یعنی  تحصیلات تکمیلی را در دانشگاه‌های دیگر سپری کرده‌اند و امروزه برای این دانشگاه استاد هیئت‌علمی شده‌اند. البته تحصیلات تکمیلی این دانشگاه حتی در سطح دکترا در رشته تفسیر تطبیقی در قم چندین سال است که دانشجو می‌پذیرد و دانشجویان را در سطح دکترا تربیت می‌کند.

ایکنا: جایگاه ساختاری این دانشگاه کجاست؟ آیا خصوصی است یا دولتی؟ از چه منابعی بودجه دریافت می‌کند و ارتباطش با وزارت علوم چطور است؟
حجت‌الاسلام اکبری: تمام سیستم این دانشگاه اعم از سیستم اداری، جذب و پذیرش دانشجو زیر نظر وزارت علوم است و مدارک و گواهی تحصیلی فارغ‌التحصیلان را در نهایت وزیر علوم امضا می‌کند. اما متولی و مؤسس این دانشگاه، سازمان اوقاف و امور خیریه است. بخشی از هزینه‌های دانشگاه را دولت و مجلس تأمین می‌کند و بخشی را نیز سازمان اوقاف و امور خیریه تأمین می‌کند.

ایکنا: بودجه دولتی این دانشگاه مشخص است؟
حجت‌الاسلام اکبری: بله مشخص است اما رقم دقیق آن خاطرم نیست.

ایکنا: اگر امکان دارد آماری از رشته‌ها، مقاطع و ظرفیت دانشگاه ارائه بفرمایید.
حجت‌الاسلام اکبری: در حال حاضر در 14 مقطع تحصیلی دانشجو می‌پذیریم. در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ناپیوسته، کارشناسی ارشد و دکترا.
دانشجویان از طریق سازمان سنجش جذب می‌شوند. برای هر یک از رشته‌ها و دانشکده‌ها کدرشته مشخص شده است که علاقه‌مندان بعد از قبولی در کنکور می‌توانند این کدرشته‌ها را انتخاب کنند.
استقبال دانشجویان امسال نسبت به سال گذشته بیشتر شده است به طوری که در سال 93 دانشگاه علوم و معارف قرآن در جذب دانشجو رکورد زد. این دانشگاه از مجموع 840 نفر ظرفیتی که از سوی سازمان سنجش اعلام شده بود، 460 متقاضی در رشته‌های مقطع کارشناسی ارشد و بالغ بر 1100 متقاضی در مقطع کارشناسی جذب کرد که در طول حیات این دانشگاه بی‌سابقه بود. با توجه به استقبالی که صورت گرفت در سال گذشته برای تکمیل ظرفیت درخواست دانشجو نداشتیم.
سال گذشته همچنین 15 نفر دانشجوی دکترا جذب شد که این نیز برای دانشگاه یک رکورد محسوب می‌شود.

ایکنا: چند گروه‌ آموزشی در این دانشگاه‌ فعالیت می‌کند؟
حجت‌الاسلام اکبری: تفسیر قرآن، علوم قرآن، علوم قرآن و حدیث، علوم و معارف قرآنی، علوم حدیث، تفسیر تطبیقی قرآن، فقه و مبانی حقوق اسلامی، فنون قرائت، تلاوت و کتابت، تربیت معلم قرآن، مدرسی معارف اسلامی با گرایش آشنایی با منابع اسلامی و مدرسی معارف اسلامی با گرایش اخلاق اسلامی گروه‌های علمی این دانشگاه را تشکیل می‌دهند.
امسال در چهار رشته اقدام به جذب دانشجو کردیم که شامل علوم قرآن و حدیث، معارف قرآن، علوم حدیث و علومم و معارف قرآن کریم می‌شود.

ایکنا: در چه مقاطعی هستند؟
حجت‌الاسلام اکبری: این 4 رشته در مقطع کارشناسی هستند. البته ما برای پذیرش دانشجو در رشته‌های جدید مقطع کارشناسی ارشد درخواست کردیم که هنوز از وزارت علوم جوابی دریافت نکرده‌ایم. این رشته‌ها شامل علوم و قرآن با سه گرایش اعجاز، ادبی و مستشرقان و رشته‌های علوم قرآن و حدیث، معارف قرآن، تفسیر اثری، معارف نهج‌البلاغه به نام دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم می‌شوند که درخواست ما در وزارتخانه است و در حال گذراندن مراحل اداری خود است تا مجوز دریافت کند.

ایکنا: برخی از این رشته‌ها قرآنی نیست. این رشته‌ها چطور ذیل تعریف دانشگاه علوم و معارف قرآن می‌گنجد؟
حجت‌الاسلام اکبری: اینها موضوعات میان‌رشته‌ای است.
کاوند: برخی از این موارد به صورت معارف مفسر آیات شریف قرآن کریم هستند. در دانشگاه تخصصی علوم و معارف قرآن کریم به روش‌های تفسیر نیز پرداخته می‌شود. منابعی متقن مانند نهج‌البلاغه و علم روز به عنوان منبع علمی و حتی خود اخلاق اسلامی به عنوان مفسر آیات قرآن محسوب می‌شوند.
حجت‌الاسلام اکبری: اینها می‌شود موضوعات قرآنی. ما دو نوع تفسیر داریم؛ تفسیر ترتیبی و تفسیر موضوعی؛ این رشته‌ها می‌شوند موضوعات قرآنی که هر یک می‌تواند تحت یک رشته مندرج شود.

ایکنا: چند دانشجو در مقاطع مختلف در این دانشگاه تحصیل می‌کنند؟
حجت‌الاسلام اکبری: در حال حاضر در مقطع دکترا رشته تفسیر تطبیقی در قم داریم که تا الان حدود 35 دانشجو داریم. تا کنون 4 دوره در این مقطع ورودی داشته‌ایم.
برای جذب دانشجو در مقطع دکترا درخواست پذیرش در رشته‌های علوم قرآن و حدیث، علوم و معارف نهج‌البلاغه، رشته قرآن و علوم با 10 گرایش علوم تربیتی، اقتصاد، مدیریت، علوم اجتماعی، حقوق، سیاست، مستشرقان، روانشناسی و بهداشت و سلامت ارائه کردیم. هر یک از این موضوعات میان‌رشته‌ای مورد نیاز جامعه امروز است که اتفاقاً متقاضیان زیادی دارد.

ایکنا: این رشته‌ها سرفصل مصوب دارند؟
حجت‌الاسلام اکبری: بله؛ سرفصل‌ها را آماده کردیم. برخی سرفصل‌ها در وزارت علوم مصوب شده و برخی نیز هنوز مصوب نشده‌اند. برخی از این رشته‌ها را در سایر دانشگاه‌ها کار کرده‌اند برای همین سرفصل آنها مصوب شده است لذا برای سرفصل‌ها مشکلی نداریم.
برای تاسیس دانشگاه مجازی در مقطع کارشناسی ارشد نیز فعلاً رشته علوم قرآن و حدیث را درخواست کردیم که در حال بررسی در وزارت علوم است. در چشم‌اندازی که داریم می‌خواهیم رشته‌های مقطع کارشناسی ارشد را در فضای مجازی گسترش دهیم.

ایکنا: چه تعداد عضو هیئت‌علمی فعالیت می‌کنند؟ این اساتید از چه حوزه‌هایی تأمین می‌شوند؟
حجت‌الاسلام اکبری: این دانشگاه بیش از 80 عضو هیئت‌علمی دارد که 44 نفر از آنها شناسنامه استخدامی از وزارت علوم دارند و تمام‌وقت هستند و بقیه اساتید در حال طی کردن مراحل پیمانی شدن و اخذ شناسنامه استخدامی از وزارت علوم هستند.
آمار دقیق اساتید هیئت‌علمی این دانشگاه شامل 62 نفر عضو پیمانی و تمام وقت، 2 نفر نیمه‌وقت، 9 نفر بورسیه داخلی و 21 همکار علمی داریم که جمعاً 94 نفر می‌شوند.

ایکنا: همکاری علمی یعنی اساتید مدعو؟
حجت‌الاسلام اکبری: نه؛ همکار علمی افرادی هستند که هیئت‌علمی سایر دانشگاه‌ها و مراکز هستند که بخشی از وقت خود را در روز به تدریس در این دانشگاه اختصاص می‌دهند.
از این بین 49 نفر دکترتمام، 20 نفر سطح 4 حوزه، 24 نفر فوق لیسانس و 1 نفر خبرگان بدون مدرک دانشگاهی هستند.

ایکنا: شما در صحبت‌های خود اشاره کردید که برنامه‌ای برای احداث دانشکده جدید ندارید اما اخیراً ریاست دانشگاه در سخنانی مطرح کرده بودند که قرار است شعب خارج از کشور نیز راه‌اندازی شود.
حجت‌الاسلام اکبری: ما اگر بخواهیم اقدامی داشته باشیم حتماً ابتدا باید از وزارت علوم مجوز بگیریم. تا مراحل اخذ مجوز از وزارت علوم طی نشود، هیچ وقت دانشکده‌ای در خارج از کشور تأسیس نخواهیم کرد. البته درخواست‌هایی برای تأسیس مطرح شده است.

ایکنا: بحث آینده شغلی دانشجویان مسئله جدی است؛ به ویژه در علوم قرآن که در دانشگاه‌های مختلف توسعه پیدا می‌کنند. دغدغه‌ای که مطرح می‌شود این است که آیا برای آینده شغلی این رشته‌ها ارزیابی دقیقی صورت گرفته است؟
حجت‌الاسلام اکبری: ما دغدغه داریم اما اینکه ما برای تأمین شغل دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رسالت و مسئولیت داشته باشیم، این‌طور نیست. البته زمینه را فراهم می‌کنیم و با سازمان‌ها و نهادهایی مانند وزارت آموزش و پرورش و دوائر و نهادهای انقلابی رایزنی می‌کنیم. سازمان اوقاف و امور خیریه نیز برای تأمین نیروهای انسانی خود از این فارغ‌التحصیلان جذب می‌کند. دانشگاه علوم و معارف قرآنی نیز برای تأمین نیروی کادر و استاد از فارغ‌التحصیلان مقطع دکترا و تحصیل تکمیلی استفاده می‌کند اما دانشگاه مسئولیتی برای تأمین شغلی فارغ‌التحصیلان خود ندارد همانطور که خیلی از دانشگاه‌ها در این رابطه مسئولیتی ندارند.

ایکنا: منظور از طرح این پرسش بحث نیازسنجی برای رشته‌های این دانشگاه است. در این رابطه برای ایجاد رشته و جذب دانشجو در سطح جامعه نیازسنجی صورت می‌گیرد؟
حجت‌الاسلام اکبری: دانشگاه به این هدف که نیازسنجی شود و مربی و معلمانی تربیت کند که طبق نیاز جامعه شود، دقت نظر دارد. ما این دغدغه را داریم.
کاوند: در تکمله سخنان آقای دکتر اکبری، نگاه مجموعه اساتید دانشگاه این است که دانشجویان دانشکده‌های علوم و معارف قرآن در سراسر کشور رسولان فرهنگی در ادامه رسالت انبیا و حضرات معصوم(ع) هستند؛ یعنی سعی می‌کنیم بر روی دانشجویان در حوزه‌های مختلف فرهنگی، آموزشی و پژوهشی سرمایه‌گذاری کنیم تا این دانشجو به‌گونه‌ای توانمند شود که بعد از فارغ‌التحصیلی خود بتواند عنصر مؤثر و فعال فرهنگی، آموزشی و پژوهشی در بستر فضای علمی کشور شود. یعنی همانطور که یک روانشناس به حل معضلات و مشکلات فکری، روانی و روحی مردم می‌پردازد، دانشجوی رشته علوم قرآن و حدیث نیز باید به گونه‌ای تربیت شود که به عنوان یک فعال و مؤثر فرهنگی در جامعه حضور پیدا کند و بتواند همان نقش را ایفا کند. دانشجوی ما باید بتواند بعد از فارغ‌التحصیلی حداقل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا بتواند مشکلات کشور را در عرصه فرهنگی و عقیدتی حل کند. باید منشأ پاسخ به شبهات و تشکیل کارگروه‌های علمی در حوزه‌های مختلف فرهنگی از دانشکده علوم قرآنی و دانشجویان این دانشکده زده شود.
ما در این رابطه مواردی نیز داشتیم. دانشجویان در کانون فارغ‌التحصیلان اقدام به تشکیل تیم‌های علمی کرده‌اند. با توجه به اینکه امور نخبگان و کانون استعداد درخشان را داریم که با بنیاد  ملی نخبگان ارتباط داریم و فعالانی را تربیت کردیم، به همین دلیل در برخی دانشکده‌ها مانند دانشکده‌های تهران، قم، شیراز و اصفهان فارغ‌التحصیلان توانستند تیم‌های تحقیقاتی را تشکیل دهند و به مسئولان منطقه‌ای خود کمک‌های فرهنگی و ایده بدهند که این مسئله جزو موفقیت‌های دانشگاهی ما بوده است.

ایکنا: دانشگاه علوم و معارف قرآن چه اقدامات عملی و ساختارمندی برای اینکه پژوهش‌های قرآنی کاربردی شود، انجام داده است؟
کاوند: این دانشگاه از سال 1387 تاکنون بیشتر مشغول زمینه‌سازی بوده است؛ یعنی اصلاح ساختار و زیرسازی مد نظر متولیان دانشگاه بوده است. در حوزه پژوهشی و آموزشی دانشگاه فعالیت‌های گروهی صورت گرفته و مجوزهایی برای فعالیت تیم‌های تحقیقاتی و گروه استعدادهای درخشان و کارآفرینی داده شده است. به عنوان نمونه برای گروه انجمن علمی نخبگان و گروه انجمن علمی دانشجویان آیین‌نامه‌هایی تصویب شده و افق‌ها و چشم‌اندازهایی طراحی شده تا به کمک آنها بتوانیم دانشجویان را دغدغه‌مند و پژوهشی و کاربردی‌محور تربیت کنیم. به عنوان مثال در بحث بی‌توجهی به معارف عقیدتی و کم‌توجهی به مسائل اعتقادی، انجمن علمی ما سمیناری در دانشکده علوم قرآنی برگزار کرد که این برنامه به صورت ضبط شده و بخشی نیز به صورت مکتوب منتشر شد. در این سمینار دانشجویان مطالعات میدانی خود را مطرح کرده و این مسائل مورد بحث و بررسی و تضارب آرا قرار گرفت. مسائلی از این دست می‌تواند دغدغه سایر دانشجویان و دانشکده‌ها باشد.
در حوزه پژوهش‌های کاربردی نیز سعی کردیم مطالعات میدانی دانشجویان و اساتید را با موضوع آموزه‌ها و تعالیم دینی مورد حمایت قرار دهیم تا بتوانیم سمینارهایی را در مجموعه دانشکده‌های علوم و معارف قرآنی برگزار کنیم. خروجی این سمینارها می‌تواند راهکارهای عملیاتی و راهبردهای مشخص اندیشه‌ای در حوزه حل مشکلات فعلی جامعه کشور در حوزه‌های عقیدتی و اخلاقی باشد.

ایکنا: پژوهش‌هایی که در دانشگاه صورت گرفته چه خروجی‌هایی تاکنون داشته است؟ چه حمایت‌هایی از برگزاری کرسی‌های نظریه‌پردازی و آزاداندیشی صورت گرفته است؟
کاوند: مقدمتاً باید اشاره کنم که آقای دکتر اکبری جزء اولین نفرهایی هستند که استارت کرسی‌های نظریه‌پردازی و آزاداندیشی را در دانشگاه علوم و معارف قرآن زدند. از سال 87 که فعالیت دانشگاه با جذب هیئت‌علمی آغاز شد، ایشان جزء اولین اعضای هیئت‌علمی بودند که طرح برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه را مطرح کردند. به عنوان مثال در دانشکده علوم و معارف قرآن ملایر که ایشان مدتی سمت ریاست آن را بر عهده داشتند، بالغ بر 6 کرسی نظریه‌پردازی در موضوعات مختلف دینی برگزار شد که مورد استقبال چشم‌گیر دانشجویان قرار گرفت. در این کرسی‌ها شبهاتی در حوزه‌های غدیر خم، ولایت فقیه، کارکرد دین و قرآن در جامعه امروز بررسی شد.
علاوه بر آن، کرسی‌های نظریه‌پردازی توسط جمعی از اساتید برگزار شد که دانشجویان نیز در آن مشارکت داشتند اما آنچه می‌توان به عنوان خروجی از کرسی‌ها مورد اشاره قرار داد این است که برخی از اعضای هیئت‌علمی ما اقدام به تهیه و تولید بروشورهایی کردند که مطالب آن پاسخگوی بسیاری از مشکلات، سؤالات و معضلات فکری و ذهنی و اخلاقی دانشجویان و مخاطبان خارج از دانشگاه بود.
هر ماه تعدادی از سمینارهای علمی با حضور اساتید و دانشجویان عموماً از سوی انجمن علمی دانشجویی و گروه استعدادهای درخشان و کارآفرینی و انجمن علمی نخبگان اساتید و دانشجویان برگزار می‌شود، که گزارش آنها به دفتر مرکزی ارسال می‌شود و گاه محتویات آنها نیز در رسانه‌ها منعکس می‌شود.

ایکنا: کتاب یا مقاله مرجع نیز تولید کرده‌اید؟
کاوند: دانشگاه علوم و معارف قرآن در 4 حوزه چاپ و انتشار کتاب، برگزاری همایش‌ها، انعقاد تفاهم‌نامه و امور پژوهشی فعالیت‌های پژوهشی خود را پی می‌گیرد. 15 عنوان کتاب طی 2 سال گذشته منتشر کردیم که عموم آنها رساله دکترای اعضای هیئت‌علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن و یا برخی از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های معتبر کشور هستند که معطوف به مسائل روزمره و مشکلات و مطالبات عصر جدید می‌شود. به  عنوان نمونه می‌توان به بررسی دیدگاه‌های «ویلیام مونتگمری‌وات»، مستشرق انگلیسی و تلاش ایشان برای سیره‌پژوهی در متون اسلامی اشاره کرد که به عنوان یکی از آثار فاخر اعضای هیئت‌علمی دانشگاه پردیس فارابی از سوی دانشگاه علوم و معارف قرآنی چاپ شده است.
در مسئله تحریف نیز که مباحث مختلفی در رابطه با آن مطرح شده است، شخص آقای دکتر اکبری اثری تألیف کردند که در آن علاوه بر وارد کردن نقدهایی به برخی کتب نوشته شده در این حوزه، به برخی شبهات نیز پاسخ داده شده است. این کتاب به عنوان منبع درسی در دانشگاه علوم و معارف قرآن مورد استفاده قرار گرفته و برخی دانشگاه‌ها نیز درخواست کرده‌اند که از این منبع درسی استفاده کنند. آثار تولیدی انتشارات دانشگاه با نگاه حل مشکلات روز جامعه و پاسخگویی به مسائل عقیدتی و اخلاقی جامعه تهیه می‌شود. در فصل‌نامه‌هایی که از سوی دانشگاه منتشر می‌شود نیز چنین دیدگاهی وجود دارد. سه فصل‌نامه «پژوهش‌نامه تفسیر قرآن کریم»، «مطالعات زبان‌شناختی در قرآن» و «قرآن و مطالعات عرفانی» از سوی دانشگاه منتشر می‌شوند که در حال رایزنی با وزارت علوم و شورای عالی حوزه علمیه قم برای اخذ درجه علمی ـ پژوهشی برای این سه فصل‌نامه هستیم. اگر منع قانونی وجود نداشته باشد در آینده نزدیک فصلنامه مطالعات زبان‌شناختی در قرآن که یک موضوع میان‌رشته‌ای است درجه علمی ـ پژوهشی دریافت خواهد کرد. در مورد پژوهشنامه تفسیر و پژوهشنامه معارف قرآن کریم نیز فعالیت‌هایی صورت گرفته که در حال حاضر در مرحله داوری مقالات در وزارت علوم قرار دارد. فصل‌نامه قرآن و مطالعات عرفانی نیز در حوزه میان‌رشته‌ای است که در این رابطه با انجمن علمی عرفان اسلامی تفاهم‌نامه‌ای به امضا رسیده و در حال گرفتن درجه علمی ـ ترویجی است.