دلارهای نفتی آل سعود؛ مانع احقاق حقوق ایران در پرونده منا

غلامرضا کریمی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به پیام اخیر رهبر معظم انقلاب در آستانه فرارسیدن موسم حج گفت: رهبر معظم انقلاب طبق روال معمول به مناسبت فرارسیدن ایام حج پیامی صادر کردند که پیام اخیر ایشان با پیام‌های سال‌های گذشته تفاوت زیادی داشت و این تفاوت به دلیل حوادث دردناکی بود که سال گذشته در منا اتفاق افتاد و جمع زیادی از زائران خانه خدا با لباس احرام در روز عید به طرز فجیعی از بین رفتند در حالی‌که به راحتی می‌شد با کمک و حمایت از آنها تعداد مجروحان و مصدومان و کشته‌‌شدگان حادثه را کم کرد اما به دلیل بی‌کفایتی و ضعف مدیریتی دولت آل‌سعود تعداد زیادی از حجاج جان خود را از دست دادند.

وی افزود: این مسئله در طول یک‌سال گذشته به عنوان اساسی‌ترین محور جهان اسلام مطرح بوده و بیشترین تنش و برخورد سیاسی را بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان ایجاد کرد؛ حوادثی که پس از آن صورت گرفت به نوعی به حج سال گذشته برمی‌گردد.

کریمی با بیان اینکه پیام رهبر معظم انقلاب حاوی ابعاد و زوایای ویژه‌ای بود و بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های بین‌المللی داشت، اظهار کرد: در این پیام دولت سعودی به عنوان دولتی که به وظایف خود عمل نکرده و حکام قسی‌القلب و جنایتکار مورد خطاب قرار گرفتند و از سوء مدیریت سعودی‌ها به شدت انتقاد شده و به نوعی رهبران سعودی مقصر فاجعه دردناک منا معرفی شده‌اند.

وی تصریح کرد: آل سعود تا کنون مسئولیت حادثه منا را نپذیرفته و اقدامی در جهت پذیرش این حادثه بزرگ انجام نداده‌ است؛ آنچه که به لحاظ سیاسی مشخص است، عربستان به عنوان دولت میزبان مسلمانان در موسم حج، طبق کنوانسیون‌های بین‌المللی از جمله کنوانسیون حقوق کنسولی 1963 وظیفه تأمین امنیت حجاج را بر عهده داشته و از بین رفتن تعداد زیادی از حجاج مسئولیت حقوقی و انسانی را برای عربستان به همراه دارد و لازم بود طی یک سال گذشته این مسئولیت را می‌پذیرفت و در جهت پرداخت دیه و جبران خسارات به حادثه‌دیدگان اقدام می‌کرد اما به دلیل اینکه عملکرد حکام سعودی یک عملکرد غیر عقلایی و خارج از عرف بین‌المللی است، شاهد رفتارهای غیر انسانی از این دولت هستیم.

کریمی با اشاره به جنایت آل سعود در یمن گفت: آل سعود در یمن جمع زیادی از مردم این کشور را به خاک و خون کشیده‌ و بسیاری از زیرساخت‌های یمن را از بین برده‌ است؛ از سوی دیگر رفتارشان در سطح جهان اسلام در قالب حمایت از جریان‌های تروریستی همچون داعش به دور از موازین انسانی و اسلامی بوده و مواردی از این دست باعث وهن اسلام در جهان شده است.

وی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب در پیام اخیرشان این رویکرد را به جهانیان نمایان کرده و اعلام کردند که آنچه در عربستان از سوی جریان وهابیت و حکام سعودی در حال وقوع است، لعاب دروغینی از اسلام بوده و هیچ ارتباطی با اسلام راستین و واقعی ندارد.

کریمی گفت: آنچه که در 1400 سال پیش از طریق وحی به مردم عرضه شد دین همراه با محبت و مهربانی است و این خشونت‌هایی که عربستان از خود نشان می‌دهد جریان تحریف‌شده‌ای از دین است که متأسفانه این رویکرد جایگاه ویژه‌ای در دنیا پیدا کرده است؛ البته غرب که کورکورانه از عربستان به عنوان پایه امنیتی خود در منطقه حمایت می‌کرد نیز به دلیل بروز چنین رفتارهایی در حال تغییر رویه است؛ چرا که به واقعیات درون جهان اسلام و منطقه خاورمیانه بیشتر پی می‌برند.

وی با اشاره به نفوذ حکام سعودی در منطقه به ویژه برخی کشورهای اسلامی گفت: متأسفانه عربستان به دلیل منابع مالی بالایی که ناشی از صدور نفت دارد، نفوذ و کنترل خاصی در بین اکثریت کشورهای اسلامی پیدا کرده و با پرداخت پول برخی رهبران وابسته را تحت تأثیر قرار داده و با خود همراه می‌کند؛ همین مسئله باعث انشقاق جدی و بزرگی در جهان اسلام شده است.

کریمی گفت: رسالت جمهوری اسلامی به گونه‌ای است که باید واقعیاتی که مربوط به اسلام حقیقی و واقعی است را در سطح جهان به نمایش بگذارد؛ اقدامی که پیش از این از سوی حضرت امام(ره) صورت می‌گرفت و امروز رهبر معظم انقلاب در همین چارچوب موضع‌گری‌های خود را بیان می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد این تضاد و درگیری در کوتاه‌مدت تبعات منفی برای جهان اسلام خواهد داشت اما اگر عربستان بخواهد به این رفتارهای غیر عقلایی و غیر مشروع خود مرتباً ادامه بدهد، طبیعی است که ایران باید مواضع شفافی داشته باشد.

کریمی گفت: اگرچه همواره ایران مدافع وحدت جهان اسلام بوده و مدافع شکل‌گیری هویت امت واحده اسلامی بوده، اما عملکردی که سعودی‌ها داشتند امکان نزدیک‌‌شدن مواضع را به کمترین حد ممکن رسانده است؛ جمهوری اسلامی در طول سال‌های گذشته بیشترین احترام را برای کشورهای اسلامی و بیشترین تلاش را برای نزدیک‌کردن مواضع با عربستان انجام داده اما آنچه که نتیجه کار بوده این است که شدت عمل و تفرقه‌افکنی سعودی‌ها بیشتر شده و به نوعی ایران را در مظان اتهام قرار داده لذا جمهوری اسلامی تلاش می‌کند چهره واقعی حکام آل سعود را برای مردم منطقه و به ویژه مردم جهان آشکارتر کند.

وی در پایان اظهار کرد: در عرصه بین‌المللی نیز عربستان به دلیل نفوذی که در مجامع بین‌المللی دارد شاید بتواند در کوتاه‌مدت سیاست‌های خود را پیش ببرد همانطور که شاهد بودیم که موارد نقض حقوق بشر بارها توسط سازمان‌های بین‌المللی تأیید شده اما عربستان با پرداخت پول و مداخله مالی نقش منفی خود را از بین برده؛ بنابراین در حال حاضر جمهوری اسلامی انتظار این را ندارد که در کوتاه‌مدت در مجامع بین‌المللی به نتیجه‌ای جدی برسد تا بتواند حقانیت ایران را در فاجعه منا روشن کند اما به دلیل رفتارهای غیر عقلایی سعودی‌ها روز به روز هم افکار عمومی جهانی و هم کسانی که در مجامع بین‌المللی حضور دارند متوجه می‌شوند که اینگونه رفتارها در قرن بیست‌ویکم قابل پذیرش نیست لذا فکر می‌کنم در آینده نزدیک شاهد تغییر در این روند خواهیم بود و اگر تحولات و تغییرات جدی در درون عربستان و در رفتارهای هیئت حاکمه عربستان صورت نگیرد به مرور عربستان جایگاه خود را از دست خواهد داد.