عملکرد کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن بررسی شد

در آغاز این همایش رضا بیدی به گزارش عملکرد مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور در سال 95 پرداخت و گفت: این گزارش ناظر به تقویت نیروی انسانی و تولید دانش‌های فرهنگ‌سازی قرآنی است، بودجه منشور در سال گذشته شفاف‌سازی شده و به صورت برنامه‌محور هزینه شده است. از 93 پروژه ذیل برنامه‌های ملی و بین‌المللی حمایت به‌عمل آمد است، ذیل فعالیت معطوف به نظام آموزش عالی رسمی در نظام توسعه فرهنگ قرآنی 17 کد رشته به یک کد رشته تجمیع شده است، همچنین درسنامه‌های علوم قرآن و حدیث تدوین شده است. آئین‌نامه‌های تحصیلات بین رشته‌ای قرآنی در مقطع کارشناسی ارشد تدوین شده است. الگوی گسترش آموزش عالی قرآنی تدوین شده و معطوف به تثبیت جایگاه کمیسیون نسبت به سایر کمیسیون‌ها بهتر عمل شده است.

وی افزود: اولویت‌های پژوهشی علوم قرآن تثبیت شده و تولید دانش در حوزه قرآن و هنر معین شده است. همچنین آسیب‌شناسی دوره‌های تحصیلات تکمیلی علوم قرآنی و مجلات پژوهشی قرآنی به عمل آمده است.

بیدی در پایان گفت: از دستاوردهای فعالیت‌های کمیسیون در سال گذشته می‌توان به بازنگری و سیاست گسترش رشته علوم قرآن بر مبنای اولویت‌های منشور توسعه فرهنگ قرآنی اشاره کرد، همچنین ارجاع درخواست تاسیس رشته‌های قرآنی به مرکز و درخواست‌های تأسیس ظرفیت رشته‌های دکترای قرآنی از دستاوردهای این کمیسیون بوده است. آسیب‌های موجود را می‌توان نادیده گرفتن جایگاه کمیسیون توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی، سهم پائین پژوهش و آموزش علوم قرآنی از اعتبارات منشور توسعه فرهنگ قرآنی دانست.

در ادامه این برنامه حجت‌الاسلام و المسلمین میرزایی گفت: ما نباید مشکلی در ارتباطات با سطح بالای مدیریتی داشته باشیم اما معضلاتی در سندهای بالادستی و یا شیوه‌های مدیریتی بالادستی داریم ما باید برای ارتباطات با نهادهای بالادستی مدل داشته باشیم ارتباطات باید به صورت سند پیش‌بینی شده باشد. در مدل ارتباطی شورا با کمیسیون‌ها نیز مشکلاتی وجود دارد همچنین نکته دیگر این است که بین کمیسیون‌ها نیز ارتباطات لازم دیده نشده است؛ بنیادی‌ترین مأموریت کمیسیون تولید دانش، نیروی انسانی و ساختار‌های آموزشی است اما سازوکار لازم با وظایف کمیسیون ملاحظه نشده است.

در ادامه حجت‌الاسلام بهمنی گفت: در یکی از آئین‌های شورای توسعه فرهنگی قرآنی ارتباطات بین کمیسیون‌ها و نهادهای بالادستی پیش‌بینی شده است اما در عمل این سازوکار شکل نگرفته است.

خوش‌منش در خصوص سخنان میرزایی گفت: اضافه کردن جلسات تحت هر عنوان فی نفسه چیز خوبی نیست و این وظیفه خود شورا است که هماهنگی‌های لازم را برقرار کند.

نعمتی، معاون آموزش دانشگاه فنی و حرفه‌ای گفت: آیا نظر شورا و کمیسیون توسعه فعالیت‌های قرآنی است یا سازوکار موجود برای رفع تکلیف است؟ تا زمانی که راهکار ارتباط شورا و کمیسیون وجود نداشته باشد تصمیمات کمیسیون ابتر مانده و دستگاه‌ها ابلاغ نمی‌شود ما باید آئین‌نامه اجرایی، اهداف، چشم‌انداز و مأموریت را مشخص کنیم تا فرم‌های ارزیابی را به دستگاه‌ها در کشور ابلاغ کنیم و این کار نیازمند ساختارهای مدلل است. یک دانشگاه مرکز فعالیت‌های قرآنی تاسیس می‌کند و یک دانشگاه رئیس امور قرآنی یا کارشناس تعیین می‌کند شما چطور می‌خواهید اهداف کمیسیون را ابلاغ کنید. سازوکارهای قرآنی در دانشگاه‌های کشور باید یکسان‌سازی شود.

حجت‌الاسلام ملکی گفت: کمیسیون پژوهش باید پایشی آسیب‌شناسانه در حوزه آموزش عالی قرآن در کشور انجام دهد که چقدر این فرآیند به تقویت ایمان منجر می‌شود. گاهی آمار دانشجویان رشته‌ها و دیگر کارها را ارائه می‌دهیم اما از حیث باور کجا قرار داریم.

در ادامه بهمنی گفت: اجرایی شدن و بهینه‌سازی آئین‌نامه، ساخت مدل ارتباطی بین کمیسیون، تاکید بر وظیفه جوهره کمیسیون، پیشنهاد جلسات هماهنگی دبیران کمیسیون و برنامه‌ریزی مشترک و پایش مستمر اطلاعات در بخشی از این پنل از سوی اعضای پنل پیشنهاد شد. گزارش‌گیری کمیسیون از دستگاه‌های ذی‌ربط بخش دیگر موضوع این پنل خواهد بود.

آذری در خصوص نحوه گزارش‌گیری کمیسیون گفت: یک بحث نظارت بر پروژه‌هاست که خود ناظر است و یک بخش پایش آموزش قرآنی کشور است که با دستگاه‌ها مکاتبه شده که براساس برنامه‌های شاخصی که دارند اعلام کنند.

نعمتی در خصوص نظارت بر فعالیت‌های نهادهای ذی‌ربط گفت: نظارت باید قبل حین و بعد از انجام برنامه صورت گیرد و لازمه این کار آن است که قبل از اجرایی برنامه سازوکار نظارت مشخصی ابلاغ شود.

حجت‌الاسلام رستم‌نژاد، معاون آموزش حوزه‌های علمیه کشور در این خصوص گفت: نظارت منجر به توسعه فرهنگ قرآنی می‌شود و این نظارت باید به صورت ستادی باشد و نظارت علمی ممکن نخواهد بود. نظارت باید در حدی باشد که انحراف در برنامه صورت نگیرد.

سلامت‌پناه در خصوص خروج کمیسیون از وظیفه ذاتی و تمایل به تصدی‌گری گفت: حرکت در اجراهای موردی زودبازده بوده و چون مدیریت تاریخمند در کشور نداریم تمایل به تصدی‌گری نمی‌شود.

بهمنی در پایان گفت: پس از جمع‌بندی پیشنهادات اعضای پنل نکات نهایی به صورت جمع‌بندی در بخش قرائت نتایج پنل‌ها اعلام خواهد شد.