یک فیلمساز مستند:
بیان رنج زنان و کودکان؛ از وظایف اصلی سینمای مقاومت
گروه هنر: یک فیلمساز مستند گفت: در مستند «همشهری جنگ» سعی کردم با تصویر رنجی که کودکان سوری متحمل می‌شوند به نوعی به آنها کمک کنم تا حداقل کسانی که این فیلم را می‌بینند به عمق آنچه بر آنها می‌گذرد پی ببرند.
احمد زایری، فیلمساز مستند در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با بیان اینکه سینمای مستند در سال‌های اخیر توانسته رشد کیفی مطلوبی داشته باشد، اظهار کرد: از دیدگاه من فیلم‌هایی که در حوزه سینمای مقاومت طی چند سال اخیر ساخته شده به‌هیچ‌وجه قابل قیاس با کار‌هایی که در حوزه مستند‌های اجتماعی، اقتصادی یا فرهنگی تولید می‌شود نیست، زیرا سختی‌های فیلم‌های حوزه مقاومت در بخش فیلمبرداری یا دیگر مراحل تولید بسیار دشوارتر از دیگر حوزه‌های مستندسازی است.
کارگردان مستند «همشهری جنگ» به توضیح فوق اضافه کرد: خوشبختانه سختی‌ها و دشواری‌های تولید به روی کیفیت کار‌های مستند تأثیر منفی نگذاشته، بلکه به‌نوعی باعث بالا رفتن کیفیت کار‌ها نیز شده است. برای مثال در جایزه شهید آوینی به‌خوبی شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در تولیدات حوزه مقاومت بودیم کار‌هایی که دیگر در پی شعار دادن نبودند، بلکه تنها می‌خواستند پیامی انسانی را به تماشاگر منتقل کنند.
زایری در پاسخ به این سؤال که در فیلمسازی در پی بیان چه مفاهیمی است، گفت: من از ابتدایی که وارد حوزه فیلمسازی درباره مفاهیمی، چون مقاومت شدم در پی تصویرگری از کودکان بودم؛ زیرا می‌دانستم در هر جنگی که کودکان هستند سختی‌های بسیاری متحمل می‌شوند و دلیل گرایش من به این موضوع خاطراتی است که سال‌ها پیش در غزه تجربه کردم. در آن زمان من یک کودک فلسطینی را مشاهده کردم که صورتش با ترکش متلاشی شده بود و هیچگاه نمی‌توانستم این اتفاق را از ذهنم بیرون کنم و همیشه از خود می‌پرسیدم چرا کودکان باید در جنگ‌ها چنین مظلوم واقع شوند.
این مستندساز تأکید کرد: با توجه به توضیح فوق، وقتی جنگ در سوریه آغاز شد سعی کردم با تولید فیلم‌هایی با محوریت کودکان؛ دنیا را بیشتر با رنج آنها آشنا کنم این خواسته نیز به‌هیچ‌وجه با گرایشات سیاسی ارتباطی نداشت، بلکه تنها نگاه انسانی بر آن حاکم بود، چون وقتی از کودکان سوری حرف می‌زدم منظورم به کودکانه دسته موافق برنمی‌گشت، بلکه کودکان مخالفان نیز مدنظرم بود، چون برای کودک فرق نمی‌کند که پدرش چه گرایش سیاسی داشته باشد، بلکه آنچه که مهم است رنجی که از مشکلات پیش آمده می‌کشد.
کارگردان مستند «همشهری جنگ» به توضیح فوق اضافه کرد: خوشبختانه سختی‌ها و دشواری‌های تولید به روی کیفیت کار‌های مستند تأثیر منفی نگذاشته، بلکه به‌نوعی باعث بالا رفتن کیفیت کار‌ها نیز شده است. برای مثال در جایزه شهید آوینی به‌خوبی شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در تولیدات حوزه مقاومت بودیم کار‌هایی که دیگر در پی شعار دادن نبودند، بلکه تنها می‌خواستند پیامی انسانی را به تماشاگر منتقل کنند.
زایری در پاسخ به این سؤال که در فیلمسازی در پی بیان چه مفاهیمی است، گفت: من از ابتدایی که وارد حوزه فیلمسازی درباره مفاهیمی، چون مقاومت شدم در پی تصویرگری از کودکان بودم؛ زیرا می‌دانستم در هر جنگی که کودکان هستند سختی‌های بسیاری متحمل می‌شوند و دلیل گرایش من به این موضوع خاطراتی است که سال‌ها پیش در غزه تجربه کردم. در آن زمان من یک کودک فلسطینی را مشاهده کردم که صورتش با ترکش متلاشی شده بود و هیچگاه نمی‌توانستم این اتفاق را از ذهنم بیرون کنم و همیشه از خود می‌پرسیدم چرا کودکان باید در جنگ‌ها چنین مظلوم واقع شوند.
این مستندساز تأکید کرد: با توجه به توضیح فوق، وقتی جنگ در سوریه آغاز شد سعی کردم با تولید فیلم‌هایی با محوریت کودکان؛ دنیا را بیشتر با رنج آنها آشنا کنم این خواسته نیز به‌هیچ‌وجه با گرایشات سیاسی ارتباطی نداشت، بلکه تنها نگاه انسانی بر آن حاکم بود، چون وقتی از کودکان سوری حرف می‌زدم منظورم به کودکانه دسته موافق برنمی‌گشت، بلکه کودکان مخالفان نیز مدنظرم بود، چون برای کودک فرق نمی‌کند که پدرش چه گرایش سیاسی داشته باشد، بلکه آنچه که مهم است رنجی که از مشکلات پیش آمده می‌کشد.
این مستندساز با اظهار تأسف از اینکه معمولاً کودکان در جنگ‌هایی که رخ می‌دهد کمترین اهمیت را دارند تأکید کرد: متأسفم وقتی می‌بینم که در جنگ‌های مختلف کودکان مظلوم‌ترین قربانیان هستند، آنها نمی‌توانند از خود دفاع کنند و بزرگتر‌ها بیشتر به فکر خواسته‌های سیاسی خود هستند، پس در این میان تنها بچه‌ها سختی دیده و در بسیاری از موارد قربانی می‌شوند.
کارگردان مستند «همشهری جنگ» در پاسخ به این سؤال آیا نگاه انسانی به موضوعات داشتن به معنای فراموش کردن اهداف سیاسی کشورمان است، تصریح کرد: پرواضح است که هیچ مستندسازی خواسته‌ای به‌حق کشورمان را در تولیدات حوزه مقاومت نادیده نمی‌گیرد، چون اصولاً ایران اسلامی حمایت‌های خود از دولت و مردم سوریه را در امتداد اندیشه‌های انسانی و اسلامی می‌داند، بنابراین من نیز در کارم این موضوع را مدنظر قرار دادم، اما کودکان گروه‌های مخالف را هم فراموش نکردم و در حقیقت آنها را به‌واسطه گناه پدرانشان کنار نذاشتم.
زایری در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: ممکن است این تصور در ذهن پیش آید نگاه انسان دوستانه در کار‌های مستند انسان‌گرایی غربی است به شخصه در کار‌هایم سعی کردم وقتی از انسان دوستی سخن می‌گویم آن را با ارزش‌های اسلامی مترادف کنم، چون در جغرافیایی که ما زندگی می‌کنیم باور‌ها و اعتقادات دینی اصلی‌ترین شاخصه است.
این مستندساز در پاسخ به سؤالی دیگر مبنی بر اینکه کارش تا چه اندازه توانسته تأثیرگذاری داشته باشد گفت: در چند نمایشی که من در آن حضور داشتم می‌دیدم که تماشاگران به‌شدت احساساتی شده و اشک می‌ریختند، اما این اتفاق به‌هیچ‌وجه خواسته من نبود، چون به دنبال این نیستم که به‌واسطه نشان دادن رنج کودکان بخواهم اشک تماشاگر را دربیاورم، بلکه تمام هدفم این است که با تصویرگری از ظلمی که به کودکان می‌رود بتوانند امید را برای آنها بیاورم.
وی اضافه کرد: کودک سوری یا فلسطینی نیازمند اشک ما نیست، بلکه کمک‌های ما را می‌خواهد برای همین در کارم سعی کردم این نکته را به تماشاگر بفهمانم کمک‌رسانی می‌تواند جان بسیاری از کودکان را نجات دهد با این توضیح اگر بتوانم حتی اندکی در رسیدن به این خواسته موفق باشم از خودم رضایت دارم.
کارگردان مستند «همشهری جنگ» با بیان‌که چرا باید در سینمای مستند موضوعاتی نظیر درد کودکان تصویر شود، تأکید کرد: سینمای داستانی شاید رسالت سرگرمی را بر دوش داشته باشد، اما وظیفه اصلی مستند، تصویرگری آلام جهان به‌ویژه زنان و کودکان است. این اتفاق نیز هیچگاه نباید به فراموشی سپرده شود، زیرا با عرض تاسف باید بگویم که همیشه چنین مسائلی در جهان وجود دارد.
این کارگردان با بیان اینکه تا زمانی که کودکان در جنگ‌ها مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند باید درباره آنها فیلم ساخت بیان کرد: هیچگاه از کار کردن درباره کودکان خسته نخواهم شد برای همین می‌خواهم در فیلم سینمایی بعدی‌ام که اولین تجربه در حوزه سینمای بلند و داستانی است به بحث کودکان سوری بپردازم.
کارگردان مستند «همشهری جنگ» در پاسخ به این سؤال آیا نگاه انسانی به موضوعات داشتن به معنای فراموش کردن اهداف سیاسی کشورمان است، تصریح کرد: پرواضح است که هیچ مستندسازی خواسته‌ای به‌حق کشورمان را در تولیدات حوزه مقاومت نادیده نمی‌گیرد، چون اصولاً ایران اسلامی حمایت‌های خود از دولت و مردم سوریه را در امتداد اندیشه‌های انسانی و اسلامی می‌داند، بنابراین من نیز در کارم این موضوع را مدنظر قرار دادم، اما کودکان گروه‌های مخالف را هم فراموش نکردم و در حقیقت آنها را به‌واسطه گناه پدرانشان کنار نذاشتم.
زایری در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: ممکن است این تصور در ذهن پیش آید نگاه انسان دوستانه در کار‌های مستند انسان‌گرایی غربی است به شخصه در کار‌هایم سعی کردم وقتی از انسان دوستی سخن می‌گویم آن را با ارزش‌های اسلامی مترادف کنم، چون در جغرافیایی که ما زندگی می‌کنیم باور‌ها و اعتقادات دینی اصلی‌ترین شاخصه است.
این مستندساز در پاسخ به سؤالی دیگر مبنی بر اینکه کارش تا چه اندازه توانسته تأثیرگذاری داشته باشد گفت: در چند نمایشی که من در آن حضور داشتم می‌دیدم که تماشاگران به‌شدت احساساتی شده و اشک می‌ریختند، اما این اتفاق به‌هیچ‌وجه خواسته من نبود، چون به دنبال این نیستم که به‌واسطه نشان دادن رنج کودکان بخواهم اشک تماشاگر را دربیاورم، بلکه تمام هدفم این است که با تصویرگری از ظلمی که به کودکان می‌رود بتوانند امید را برای آنها بیاورم.
وی اضافه کرد: کودک سوری یا فلسطینی نیازمند اشک ما نیست، بلکه کمک‌های ما را می‌خواهد برای همین در کارم سعی کردم این نکته را به تماشاگر بفهمانم کمک‌رسانی می‌تواند جان بسیاری از کودکان را نجات دهد با این توضیح اگر بتوانم حتی اندکی در رسیدن به این خواسته موفق باشم از خودم رضایت دارم.
کارگردان مستند «همشهری جنگ» با بیان‌که چرا باید در سینمای مستند موضوعاتی نظیر درد کودکان تصویر شود، تأکید کرد: سینمای داستانی شاید رسالت سرگرمی را بر دوش داشته باشد، اما وظیفه اصلی مستند، تصویرگری آلام جهان به‌ویژه زنان و کودکان است. این اتفاق نیز هیچگاه نباید به فراموشی سپرده شود، زیرا با عرض تاسف باید بگویم که همیشه چنین مسائلی در جهان وجود دارد.
این کارگردان با بیان اینکه تا زمانی که کودکان در جنگ‌ها مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند باید درباره آنها فیلم ساخت بیان کرد: هیچگاه از کار کردن درباره کودکان خسته نخواهم شد برای همین می‌خواهم در فیلم سینمایی بعدی‌ام که اولین تجربه در حوزه سینمای بلند و داستانی است به بحث کودکان سوری بپردازم.
