وسواس‌ بی‌‌دلیل در ذکر و وضو داریم، ولی دغدغه اخلاق نداریم

به گزارش ایکنا؛ مراسم سوگواری شهادت امام حسین(ع) در دهه دوم محرم، امروز سوم مهرماه با سخنرانی حجت‌‌الاسلام والمسلمین حسین انصاریان، از اساتید برجسته حوزه اخلاق، در حسینیه هدایت تهران برگزار شد.

وی در ابتدا با اشاره به روایتی از رسول خدا(ص)، بیان کرد: پیامبر(ص) می‌‌فرمایند: «إذا أحَبَّ اللهُ تَعالى عَبداً ألهَمَهُ العَمَلَ بثَمانِ خِصالٍ: غَضِّ البَصَرِ عَنِ المَحارِمِ، وَالخَوفِ مِنَ اللهِ جَلَّ ذِكرُهُ، وَالحَياءِ، وَالحلفِ، وَ الصَّبرِ، وَالأَمانَةِ، وَالصِّدقِ، وَالسَّخاءِ». این صفات نیز همگی در قرآن مجید آمده و آیاتی داریم که به هر یک از آنها اشاره کرده است. برای صفت اول آیه «قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ»؛ برای ترس از خدا آیه «وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوى‌ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوى‌»؛ برای حیاء آیه «فَجَاءَتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِي عَلَى اسْتِحْيَاءٍ»؛ برای صبر آیه «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَ رَابِطُوا»؛ برای امانت آیه «إِنَّ اللَّهَ يَأمُرُكُم أَن تُؤَدُّوا الأَماناتِ إِلى أَهلِها»؛ برای صدق آیه «يا أَيُّها الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقوا اللّه وَ كُونُوا مَعَ الصّادقين،» و برای سخا نیز آیه «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ» را می‌‌توان مثال زد.

انصاریان تصریح کرد: فرمان‌‌هایی که وجود دارد به این صورت است که برای فهم آنها باید با قواعد عربی آشنا بود. چه اینکه گاهی اوقات در قرآن خداوند مسائل مهم را به صورت درونی و معنوی بیان می‌‌کند که این جملات خبری هستند ولی در حقیقت در مقام انشا محسوب می‌‌شوند. برای نمونه می‌‌توان به آیه «وَ الْوالِداتُ يُرْضِعْنَ أَوْلادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كامِلَيْنِ» اشاره کرد. معنای ظاهری آن این است که مادران دو سال کامل فرزندان خود را شیر می‌‌دهند، اما معنای آن این نیست. بلکه این جمله خبری است، اما در مقام انشاء. به این معنا که در مقام فرمان است و مادران باید فرزندان خود را به مدت دو سال شیر بدهند که یک دستور است. بنابراین در جملات باید به خبری یا انشائی بودن آنها توجه داشت و در این فرامینی که در قرآن آمده و آیات آن قرائت شد هم باید این قاعده مورد توجه باشد.

این استاد برجسته اخلاق در ادامه بیان کرد: مطلب مهم این است که زمانی انسان محبوب خداوند می‌‌شود که به فرمان‌‌های خدا که همگی امر واجب است عمل کند. بنابراین اگر کسی شبانه روز ذکر خدا را بگوید و یک تسبیح هزار دانه داشته باشد و یاالله بگوید و خسته هم نشود، نتیجه‌‌ای برای او ندارد مگر اینکه به فرمان‌‌های خداوند اتصال پیدا کند و این اتصال به فرامین هم دو حقیقت دارد؛ پذیرفتن و عمل کرد. چون اگر پذیرفتن نباشد، نوبت عمل هم نمی‌‌آید. باید فرمان‌‌های الهی را قبول کنم و بعد به آنها جامه عمل بپوشانم. بنابراین تا اتصال به فرمان‌‌های الهی در وجود انسان و در زندگی‌‌اش پدید نیاید و در راه تهذیب قدم برندارد، یعنی جلوی زباله‌‌های شیاطین را در زندگی‌‌اش نگیرد به جایی نمی‌‌رسد. عمل به این فرامین نیز فقط برای خود انسان سودمند است و نه خداوند.

انصاریان اظهار کرد: نتیجه انجام این فرامین، بهشت، مغرفت و رحمت است که برای خود انسان ثمربخش است. شاعر می‌‌گوید: «من نکردم خلق تا سودی کنم»؛ یعنی خداوند از آفرینش انسان‌‌ها قصد سودبری نداشته، چون غنی بالذات است و جای هیچ خلای ندارد که با منفعت آن را پر کند. یک موجودی است مستجمع جمیع صفات کمالیه و جا ندارد که به دنبال سود باشد، آن که دنبال سود است، می‌‌خواهد خلأ خود را پر کند، ولی خداوند خلئی ندارد. بنابراین، این فرمان‌‌ها در این عالم سودمندترین‌‌هااست و سودش نیز به خود انسان برمی‌‌گردد، اما باید مواظب باشیم که در اجرای این فرمان‌‌ها، زباله‌‌های شیطان مانند حسد، ریا و ... وارد نشوند.

وی افزود: امام باقر(ع) می‌‌فرماید: «إِنَّ سُوءَ اَلْخُلُقِ لَيُفْسِدُ اَلْعَمَلَ كَمَا يُفْسِدُ اَلْخَلُّ اَلْعَسَلَ»، یعنی این بدی‌‌ها مانند حسد و کینه و ریا و ... تمام زحمات انسان را از بین می‌‌برد، همانطور که سرکه وقتی با عسل قاطی شود از بین می‌‌رود. متأسفانه در مسائلی مانند نحوه وضو گرفتن و ... وسواس‌‌های بی‌‌دلیلی داریم، اما به همین میزان که باید در امور معنوی وسواس داشته باشیم تا زحماتمان هدر نرود حساس نیستیم. باید دغدغه داشته باشیم که ایمانمان با این سیئات اخلاقی از بین نرود. در روایتی است که رسول خدا(ص) فرمودند: «إنَّ الْحَسَدَ یَأکُلُ الْایمانَ کَما تَأکُلُ النّارُ الْحَطَبَ»، یعنی حسد همانطور که آتش هیزم را می‌‌خورد، ایمان را می‌‌خورد و از بین می‌‌برد. این سخنان نیز کسانی صادر شده که خود معادن علم هستند.

انصاریان تصریح کرد: باید توجه کنیم که اگر کسی شب و روز به ذکر خدا مشغول باشد، اما به فرمان‌‌های الهی اتصال پیدا نکند و اهل عمل نباشد و دین را به صورت بخش‌‌بخش عمل کند، یعنی جایی که به ضرر او است زیر بار دین نرود و اگر جایی به سودش بود به دستورات دین عمل کند، این دینداری سودی برایش ندارد.

انتهای پیام