صوت محزون و روح‌نواز؛ مهم‌ترین ویژگی قرائت «شیخ فارس عباد»

به گزارش ایکنا؛ شیخ «فارس عبد ربه محمد عباد»، قاری برجسته و نامدار کشور یمن، در حال حاضر امام جماعت مدعو مسجد «علی بن ابی طالب(ع)» در منطقه «دوحه» در «الشرقیه» (منطقه شیعه‌نشین) عربستان و یکی از قراء مشهور جهان اسلام است.

زندگینامه شیخ فارس عباد

پایگاه الکترونیکی المرسال در شرح زندگی و فعالیت‌های وی نوشته است: شیخ فارس عباد در 11 آوریل 1980 (22 فروردین 1359) در شهر «صنعا»، پایتخت یمن، به دنیا آمد. او ابتدا در مدارس آموزش حفظ قرآن در مساجد این کشور به یادگیری و حفظ قرآن پرداخت و پس از آنکه مرکز قرآنی مسجد جامع «بلال بن رباح» در خیابان هائل شهر صنعا از سوی انجمن خیریه حفظ قرآن کریم افتتاح شد به آنجا رفت و در همان جا موفق به حفظ کامل کلام وحی شد. او علوم قرآنی را نزد قاریان برجسته شهر صنعا یمن یاد گرفت. پس از آموزش قرائت و حفظ قرآن کریم، وی از سال 1994 به مدت 7 سال در همان مسجدجامع امام جماعت نماز تراویح (نماز‌ ویژه اهل‌سنت در ماه رمضان) بود.

شیخ فارس همچنین در زمینه تولید و انتشار فایل‌های صوتی بعضی از متون علمی و ترتیل کل قرآن فعالیت کرده است و در حال حاضر نیز صوت تلاوت قرآن او از شبکه قرآن «مجد» عربستان (شبکه‌ ویژه پخش تلاوت قاریان مشهور بین‌المللی) پخش می‌شود. همچنین، شيخ فارس ازدواج کرده و سه پسر و یک دختر دارد.

مهم‌ترین فعالیت‌ها

تولید فایل صوتی کل قرآن در یکی از استودیوهای یمن، تولید فایل صوتی بعضی از متون علمی، امامت نماز تراویح در مسجد بلال بن ریاح از سال 1994 به مدت 7 سال، امامت نماز تراویح در مسجد علی بن ابی طالب شهر ظهران استان شرقی عربستان، تولید فایل صوتی قصیده نونیه القحطانی که شامل 800 بیت است. تولید فایل صوتی مقدمه ابن قیم در وصف بهشت، قاری و امامت مسجد الزرعونی که یکی از مساجد بزرگ و مهم دبی است، شرکت در فعالیت‌های قرآنی اداره امور اسلامی دبی و شرکت در جلسات قرائت قرآن قاریان مشهور امارات از مهم‌ترین فعالیت‌های وی است.

علت شهرت شیخ فارس 

قاری جوان یمنی به خاطر صدای محزون و دلپذیرش شهرت بسیاری یافته است. مهارتش در علم تجوید و فنون تلاوت قرآن کریم نیز سبب شهرتش شده است. سبک تلاوت او صنعانی و قسمت عمده فعالیت‌های او در زمنیه تولید فایل‌های صوتی علمی و قرآنی و مذهبی است.

همچنین، صوت او مورد استقبال مسلمانان کشورهای دیگر از جمله عربستان واقع شده است. مسلمانان به ویژه در ماه مبارک رمضان برای شنیدن تلاوت او به مساجد و مکا‌ن‌هایی می‌روند که وی در آنجا فعالیت دارد.

تلاوت صنعانی

جمیل قاضی، دبیر کل سابق جمعیت منشدین، درباره تلاوت صنعانی گفت: حدود 10 سال پیش با یکی از بزرگان مشایخ، که به انشاد و شیوه من در تلاوت صنعانی علاقه داشت، ملاقات کردم. او از من پرسید که چرا تلاوت یمنی صنعانی و غیرصنعانی وجود ندارد؟ مهم این است که تلاوت شما رنگ و بو و ویژگی یمنی داشته باشد و به صورت ضبط شده در اختیار مردم قرار بگیرد و بتوانند از آن استفاده کنند.

از همان زمان این ایده در ذهنم به وجود آمد و درباره‌اش با بسیاری از قاریان بزرگ صحبت کردم اما این ایده در حد آرزو ماند به امید اینکه روزی محقق شود. وقتی از طرح قرآن (مصحف قاریان یمن)، که کرسی پژوهشها و رسانه یمن تولید آن را به عهده گرفته بود، باخبر شدم بسیار خوشحال شدم؛ چون قرار بود با صوت و تلاوت صنعانی تولید شود و دیدم چیزی را که سالها به دنبالش بودم یافته‌ام و آرزویم محقق شده بود.

وی افزود: این اقدام افق‌های جدیدی را به روی تلاوت صنعانی گشود و فرصت داد تا حضور متمایزی در جهان اسلام و حتی در بین عموم مردم داشته باشم. تا پیش از آن تلاوت صنعانی و یمنی در جهان عربی و اسلامی شناخته شده نبود و به نظرم دلیل آن هم عدم توجه رسمی و ملی به آن بود.

ویژگی‌های تلاوت صنعانی

کرسی پژوهش‌ها و رسانه یمن پیشگام در توجه به این سبک از تلاوت است. ویژگی بارز صوت‌های یمنی قالب‌های فنی ویژه شمرده می‌شود که پر از عملکرد با سطح عالی است. این نخستین مرحله از شیوه صحیح محسوب می‌شود و خیرات بسیاری خواهد داشت. اگر برای نشان دادن آن تلاش شود، قرائت‌های حضرمی، تهامی و ... کشف می‌شود.

شیخ محمد حسین عامر شیخ قراء یمنی بهترین قاری در سبک صنعانی است. قبل از وی نیز شیخ قریطی و صفی محبوب بودند و بعد از آن‌ها شیخ یحیی الحلیلی قرائت بسیار زیبایی داشت که در قالب قرائت صنعانی درجه‌بندی می‌شود. چرا که تلاوت صنعانی چندین مقام صوتی دارد که قراء بزرگ اجرا می‌کردند. از جمله مقام حجاز و مقام حسینی که شیخ محمد حسین عامر به آن مشهور بود تا مقام عجم که شیخ قریطی به آن مشهور بود. مردم به خاطر معنویت خاص صدای او در طول این ماه منتظر شنیدن صوت قرآن او بودند. از دیگر قاریان این سبک، شیخ فارس عباد است مهارت خاصی دارد. همچنین می‌توان به مقام نهاوند اشاره کرد که شیخ محمد کبسی، امام مسجد جامع الروضه و جامع کبیر در صنعاء، به آن مشهور بود. تلاوت ویژه شیخ صفی نیز چندین مقام صوتی داشت.

تلاوت صنعانی یک مقام مشخص نیست، بلکه شیوه صوت است و به همین خاطر بین هر قاری و شیوه صوت او با قاری دیگر تفاوت وجود دارد.

چگونه صوت صنعانی را تشخیص بدهیم

تشخیص این صوت به ذوق هنری نیاز دارد. کسی که در سرودها و موشحات صنعانی به نغمه‌های صنعانی آشناست، شیوه قرائت را تشخیص می‌دهد و می‌تواند بین آن و انواع دیگر قرائت تمایز قائل شود. از نظر علمی و آوایی کارشناسان آواشناسی و مقام‌شناسی می‌توانند تفاوت‌های این قرائت را توضیح دهند، اما فقط کسانی متوجه می شوند که مقام‌های صوتی را بشناسند.

این پروژه یکی از ویژگی‌های هویتی یمنی است که چه در سطح دولتی و چه در سطح جامعه باید در حفظ آن کوشید. مؤسسه‌های خیریه، انجمن‌های قرآن کریم و دستگاه‌های رسمی مرتبط باید در این باره پروژه‌ای را تعریف کنند و مقامات را به حافظان قرآن کریم آموزش دهند تا قرآن، که پیامبر اسلام( ص) به آن توصیه کرده‌اند، با قرائت زیبا خوانده شود.

در پایان تلاوت سوره «فاتحه الکتاب» را با صدای شیخ فارس، قاری برجسته یمنی، بشنوید.

https://www.tvquran.com/ar/scholar/64/profile