ایران از فضای جهانی برای اجماع علیه تحریم‌های ضد انسانی آمریکا استفاده کند

الهام امین‌زاده، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، درباره اهمیت تلاش‌های حقوقی بیشتر و دیپلماتیک برای تشدید فشار بر آمریکا به منظور لغو تحریم‌های ضد انسانی در حوزه دارویی و درمانی به ویژه با ادعاهای آمریکا مبنی بر ارسال کمک به ایران برای مبارزه با کرونا گفت: آمریکا چندین سال است که ایران را تحت تحریم‌های اولیه و ثانویه قرار داده است. در تحریم‌های اولیه هیچ یک از شرکت‌های دولتی و خصوصی آمریکایی یا اتباع این کشور نمی‌توانند با ایران مبادله تجاری و اقتصادی کنند، در غیر این صورت مورد مؤاخذه و مجازات قرار می‌گیرند. در تحریم‌های ثانویه نیز اگر سایر کشورها اعم از شرکت‌های خصوصی و دولتی و اشخاص بخواهند با ایران تبادلات تجاری داشته باشند، با مجازات‌‌ روبه‌رو می‌شوند.

لزوم استفاده از دستور قضایی بین‌المللی

وی افزود: با وجود این براساس قواعد حقوق بین‌الملل در خصوص تحریم‌ها، اقلام بشردوستانه مانند اقلام بهداشتی، درمانی، دارویی و مواد غذایی‌ نباید مشمول تحریم‌ها قرار گیرند. چون ملت‌ها براساس اصول جهانی حقوق بشر، که آمریکا نیز مدعی حمایت از آن است، نباید به هیچ وجه مورد آسیب قرار گیرند.

استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران اظهار کرد: اخیراً هم دیوان بین‌المللی دادگستری در یک دستور موقت آمریکا را ملزم کرد که اقلام بشردوستانه را از فهرست تحریم‌های خود مستثنا کند. لذا اکنون یک دستور قضایی بین‌المللی نیز پشتوانه ایران است و کاملاً دست مسئولان کشور به لحاظ اصول و قواعد بین‌المللی و این دستور قضایی پر است و اکنون نوبت ایران است که این مطالبه را با صدای بلند در عرصه جهانی فریاد بزند و خواست خود را به شورای امنیت، کمیته حقوق بشر و شورای حقوق بشر سازمان ملل مراجعه کند.

امین‌زاده یادآور شد: همچنین ایران باید با دیپلماسی عمومی فعالانه و هوشمندانه و با همراهی نخبگان و شخصیت‌های مؤثر در جهان این صدا را به گوش همگان برساند تا آمریکا در مقابل افکار عمومی جهانی دچار استیصال شود و تحریم‌های غیرانسانی خود در حوزه دارویی، درمانی و بهداشتی از جمله در مقابله با کرونا و حتی انتقال تکنولوژی ساخت مواد ضد عفونی‌کننده و کیت‌های تشخیصی مورد نیاز کشور را لغو کند. لذا اکنون مبانی حقوقی مستقر و متقن برای لغو این دسته تحریم‌های آمریکا وجود دارد که دستگاه دیپلماسی باید از آنها استفاده کند.

زمان مناسب برای اجماع‌ جهانی علیه آمریکا

معاون حقوقی رئیس‌جمهور در دولت یازدهم درباره تأثیر فراگیر شدن جهانی ویروس کرونا بر همراه شدن سایر کشورهای جهان با ایران به منظور لغو تحریم‌های ضد انسانی آمریکا گفت: الان فضای جهانی برای اجماع علیه آمریکا به نفع ایران است. اگر آمریکایی‌ها زمانی می‌توانستند براساس اتهامات واهی در حوزه هسته‌ای علیه ایران اجماع جهانی کنند، اکنون زمان آن است که ایران روند اجماع‌ جهانی علیه آمریکا را در مبارزه با ویروس کرونا آغاز کند.

وی تصریح کرد: به ویژه اینکه می‌توان این پیام را به سایر دولت‌ها ارسال کرد که ادامه تحریم‌های دارویی و درمانی علیه ایران، کنترل و مهار این ویروس را برای ایران سخت خواهد کرد و آن را از مرزها عبور خواهد داد که این امر می‌تواند سایر کشورها را هم بیشتر درگیر این ویروس کند. لذا با این ادبیات می‌توان همراهی سایر کشورهای جهان را در لغو این تحریم‌های آمریکا جلب کرد.

امین‌زاده بیان کرد: حتی روز گذشته خبری منتشر شد که آلمان در خصوص ارسال تجهیزات و اقلام بهداشتی به ایران تحریم‌های آمریکا را زیر پا گذاشته و رد کرده و این اتفاق خوبی است و باید با دیپلماسی قوی سایر کشورها را نیز وارد جریان و فضای رد تحریم‌های ضد انسانی آمریکا کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اظهار کرد: در واقع فعالیت‌های دیپلماتیک جمهوری اسلامی صرفاً نباید محدود به دریافت اقلام و لوازم بهداشتی و درمانی کشورها به ایران شود، بلکه باید مقامات سایر کشورها را اقناع کرد تا این رویه ظالمانه آمریکا را با شکست مواجه کنند و سد تحریم‌ها را بشکنند.

ادعای کمک آمریکا؛ نمایش چهره موجه حقوق بشری

امین‌زاده ادعای آمریکا برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به ایران را برای مقابله با کرونا فرار رو به جلو دانست و گفت: شاید حتی این ادعا برای ایجاد خلل در اجماع‌ جهانی ایران بوده است. ایران نیاز به هدیه و کمک آمریکا ندارد و فقط حق خود را می‌خواهد و این دو تفاوت بسیار زیادی با هم دارند.

این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران در پایان اظهار کرد: حق ملت ایران و همه ملت‌هاست که مشکلی بابت دریافت کمک‌های انسان‌دوستانه و تبادلات درمانی و بهداشتی نداشته باشد و لذا رد کمک آمریکا از یک موضع عزتمندانه است تا اینکه ایران بخواهد دست نیاز به سمت کشورهای دیگر از جمله آمریکا دراز و تقاضای کمک کند. به ویژه اینکه آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند که با ارسال این کمک‌ها یک چهره موجه حقوق بشری از خود در دنیا به نمایش بگذارند و واقعیت تحریم‌های ضد انسانی علیه ایران و تبعات نامطلوب آن بر مردم ما را مخفی سازند.

گفت‌وگو از مهدی مخبری