رفتار غیرانسانی آمریکا شاید با فشارهای بین‌المللی برای رفع تحریم تغییر کند
در حوزه دیپلماسی عمومی از مردم آمریکا می‌توان انتظار داشت که به دولت خود فشار آورند تا رفتار غیرانسانی خود را در قبال تحریم تغییر دهد. این احتمال وجود دارد که دولت آمریکا برای دفاع از اعتبار خود رفتارش را تغییر دهد، اما این اقدام به دلیل مسائل حقوقی نیست، چراکه قواعدی مشخص وجود ندارد که هر کشور را در شرایطی ویژه وادار به رفتار خاصی کند.
تعلیق یا کاهش تحریم‌ها علیه ایران از جمله مسائلی است که در روزهای اخیر و با شیوع کرونا در جهان درباره آن اخبار متعددی را می‌شنویم و بسیاری از طرف‌های خارجی نیز با درک وضعیت خطیر کنونی علیه بشریت خواستار کاهش یا تعلیق تحریم‌ها هستند. با این همه و علی‌رغم تمام فشارهای مختلف داخلی و خارجی بر دولت دونالد ترامپ برای کاهش یا حداقل تعلیق برخی تحریم‌ها علیه ایران، ایالات متحده همچنان بر افزایش فشار بر ایران تأکید دارد و این موضوع باعث شده که واردات برخی اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی برای ایران، برخلاف ادعای آمریکا مبنی بر تحریم نبودن لوازم بهداشتی و درمانی، بسیار مشکل باشد.
یوسف مولایی، کارشناس حقوق بین‌الملل، در گفت‌وگو با ایکنا، در مورد امکان تعلیق تحریم‌های ایران از سوی آمریکا گفت: دو مقوله را باید از یکدیگر جدا کرد. یکی حوزه اخلاق است که نشان می‌دهد کشورها در مناسبات بین‌المللی مانند مسائل حقوق بشری تابع اخلاق هستند یا چقدر از اخلاقیات پیروی می‌کنند. ممکن است هر کشوری بنا بر دریافت‌های خود از حوزه اخلاق، در شرایطی خود را مکلف به اقدام و کمک به کشورهای دیگر کند.
مولایی ادامه داد: مقوله دیگر درباره مسائل حقوقی است و در حوزه حقوقی اقدامی که آمریکا در مورد تحریم ایران انجام داده مورد انتقاد بسیاری از حقوق‌دانان در سطح بین‌المللی واقع شده است، ولی این اقدامات آمریکا برای اعمال فشار به حاکمیت ایران برای تغییر رفتار و حرکت در مسیر حرکت حکومت آمریکاست. بنابراین این مسائل بیشتر به منافع، علایق و روش سیاست‌ورزی و حکومت‌داری آمریکا مربوط می‌شود.
وی با اشاره به نبود برداشت یکسان از اخلاق در روابط بین‌الملل، تصریح کرد: نمی‌توان چندان تأثیری بر دولت آمریکا گذاشت و انتظار داشت به دلیل مشکلات ایران، این تحریم‌ها را تعلیق کند. در حوزه اخلاق دریافت واحدی در نظام بین‌الملل وجود ندارد و در حوزههای دیگر، از جمله حقوق، ضمانت اجرایی برای نقد‌ها و اعتراضات و در نهایت محکومیت آمریکا با هدف تغییر رفتار این کشور وجود ندارد.
این کارشناس حقوق بین‌الملل تأکید کرد: بنابراین در حوزه دیپلماسی عمومی می‌توان از مردم آمریکا انتظار داشت که به دولت خود فشار آورند تا رفتار غیرانسانی‌اش را تغییر دهد. در صورت فشار افکار عمومی جهان، این احتمال وجود دارد که دولت آمریکا برای دفاع از اعتبار خود رفتارش را تغییر دهد، اما این اقدام به دلیل مسائل حقوقی نیست. حوزه حقوق در چارچوب منافع ملی و مقتضیات حاکمیتی هر کشوری تفسیر می‌شود. در نتیجه قواعدی مشخص وجود ندارد که هر کشور را در شرایطی ویژه وادار به رفتار خاصی کند.
وی در مورد ادعای آمریکا درباره عدم تحریم دارو و تجهیزات پزشکی، از تحریم‌ها علیه عراق و برنامه نفت در برابر غذا سخن گفت و ادامه داد: تاکنون غذا و دارو جزء موارد تحریم نبوده است. مشکل ایران تحریم‌ها نیست، بلکه مکانیزمی است که برای جابه‌جایی پول وجود دارد. در این باره عدم تصویب FATF و کنوانسیون پالرمو باعث منع ایران برای واردات کالاهای مورد نیاز شده است. در واقع برای ایران بیشتر از تحریم‌ها، پیچیدگی‌های مناسبات مالی در جهان مشکل‌ساز شده و از سوی دیگر وقتی درآمدی از فروش نفت وجود نداشته باشد، مشکل بزرگتر که نبود پول برای تأمین نیازهاست، به وجود می‌آید.
وی در پایان گفت: پیش‌بینی ذهنیت حاکمان آمریکا بسیار دشوار است. با این حال می‌توان به مسائل انسانی امیدوار بود که باعث شود ترامپ واقعیت‌های تاریکی را که با تحریم ایجاد کرده ببیند.
گفت‌وگو از محمدحسن گودرزی
انتهای پیام
