حکومت فقهی دایره وسیع‌تری از فقه حکومت دارد/ ایده و روایت؛ دو چالش اصلی رسانه
عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما در مراسم رونمایی از کتاب «فقه، سیاست و حکومت» با بیان اینکه سیاست یا حکومت فقهی از فقه حکومت و سیاست وسیع‌تر است، اظهار کرد: آمریکایی‌ها می‌گویند که در این قرن با دو مشکل اساسی در رسانه مواجه هستیم؛ یکی ایده و دومی روایت. می‌گویند که هرکسی روایت را از وقایع به خانه‌ها بفرستد برده است، اما برای چگونگی روایتگری باید سرمایه‌گذاری کرد.
به گزارش ایکنا، مراسم رونمایی از کتاب «فقه، سیاست و حکومت»، تألیف علی دارابی و مسعود مطلبی، امروز، 19 مهرماه، با حضوری جمعی از اندیشمندان در تالار هویزه موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
حسن خجسته، عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما، در این مراسم بیان کرد: با آقای دکتر مطلبی خیلی آشنا نیستم، ولی با دکتر دارابی، 15 سال رفیق هستم و به جزئیات رفتار ایشان واقفم. کتب و مقالات ایشان بسیار زیاد است. در اینجا باید اشاره کنم که ارتقای اساتید در دانشگاه قواعدی دارد و برای ارتقای یک کمیته داخل دانشگاه تشکیل می‌شود و امتیازات را حساب می‌کنند و بعد برای هیئت ممیزه می‌فرستند که بنده نیز عضو این کمیته هستم. پرونده آقای دارابی آمد. قبل از این در دانشگاه بررسی می‌شود و یک کمیته نیز با نهایت دقت امتیازات را می‌دهد و بعد به هیئت ممیزه می‌آید. ایشان امتیاز زیادی داشت، اما یک نفر از اعضای کمیته گفت که ایشان چطور هم معاون سازمان صداوسیما بوده و هم فرصت کرده این تعداد مقاله و کتاب بنویسد؟
وی افزود: بحث‌های زیادی صورت گرفت. به او گفتم اول خدا یک خودنویس نوک‌طلا خلق کرد و بعد روی آن، سبیل گذاشت و شد دارابی. یعنی جنس این آدم نویسنده است. در تمام جلسات، ایشان در حال یادداشت است و می‌تواند تاریخ اجتماعی و تاریخ تحول صداوسیما را به صورت دقیق بنویسد، چون یادداشت‌های ایشان کامل است و این کتاب نیز صرفاً یک کتاب نیست.
ایده و روایت چالش‌های اصلی قرن
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در پرانتز بگویم سندی برای سال 2001 هست که در مدارکم آن را دارم. آمریکایی‌ها می‌گویند که در قرن آینده، با دو مشکل اساسی در رسانه مواجه هستیم؛ یکی ایده و دومی روایت. در مورد روایت می‌گویند که هرکسی روایت را از وقایع به خانه‌ها بفرستد برده است، اما برای چگونگی روایتگری باید سرمایه‌گذاری کرد. دومی ایده است. اینها جنگشان با مسلمانان است، اما مسلمانان افراطی را بحث می‌کنند. برژینسکی کتابی داشت که بخشی از آن در مورد ایران است و می‌گوید اگر تا سال 2006 آمریکا، ایران را کنترل نکند، از سال 2015 قدرت مطلق جهان نیست. اگر آمریکا در حال افول است، مسببش ایران است، چون پاسخ منفی ایران به آنها خیلی مهم است و بعد می‌گوید ما با مبنای رفاه و آسایش نمی‌توانیم جامعه را اداره کنیم و باید از تمدن‌های دیگر ایده بگیریم.
این استاد دانشگاه در ادامه به خاطره‌ای از اجلاسیه‌های بین‌المللی اشاره کرد و گفت: بنده سمتی در اتحادیه رادیو و تلویزیون‌های آسیا و اقیانوسیه داشتم و در شورای برنامه‌ریزی استراتژیک، شورای اجرایی و اجلاس عمومی این اتحادیه به عنوان معاون حضور داشتم. در اجلاس عمومی شاید حدود ۱۵۰۰ نفر شرکت می‌کنند. در مراسم افتتاحیه موضوعی می‌گذارند که در اجلاس آن سال در اندوزی موضوع تروریست مطرح شد. موضوع از این حیث مهم بود که ۱۰ روز قبل از رفتن، دو نفر از تروریست‌هایی که در آن کشور بمب منفجر کرده بودند، اعدام شدند و لذا مسئله حساس بود.
همراهی توصیف و تعلیل
خجسته گفت: رئیس اتحادیه‌های رادیو و تلویزیون‌های اروپا تذکر داد که گزارشگر باید روایت و توصیف کند و حق تحلیل و تعلیل ندارد. این در حالی بود که آقای دارابی در آن نشست به چرایی مسئله تروریسم اشاره کرده بود و با نقد آنها مواجه شد. البته اینها وقتی مسئله برای خودشان است، توصیف است و وقتی برای ماست، توصیف و تعلیل است. مثلاً یکی از شبکه‌های خیلی مطرح در قضیه خودکشی یک دختر در چند سال قبل در سنندج گفت که امروز یک دختر در سنندج خودکشی کرد. این بیان یک توصیف است، اما سپس تعلیل می‌کنند که گفته می‌شود، یکی از مأموران اطلاعات مقصر بوده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: رئیس اتحادیه‌های رادیو و تلویزیون‌های اروپا تأکید کرد که نباید چرایی تروریسم را بررسی کنیم و باید بگوییم چه شد. آقای دکتر دارابی اشاره‌ای به «سی ان ان» کرد و ایشان نیز تعریضی داشت. در اینجا باید بگویم که چند کشور در حوزه بین‌الملل فعال هستند. مثلاً در «ای بی یو» ژاپن، کره، چین، استرالیا و ایران نسبتاً حرفی داشته‌اند و بقیه حرفی ندارند. در آن اجلاسیه دست بلند کردم و حرف‌هایی زدم و گفتم چرا نباید چرایی تروریسم را مطرح کنیم؟ اگر نگوییم که بحث مبارزه با تروریسم نیز به نتیجه نمی‌رسد. خوشبختانه مسئول میز یک خانم فاضلی از کشور پاکستان بود و ایشان اعتراض کرد و گفت نوه‌ام را جلوی چشمم ترور کردند. حال چرا نباید بفهمیم که علت این ترورها چه بوده است؟
فقه حکومتی یا حکومت فقهی
وی افزود: می‌خواهم بگویم که دکتر دارابی و دکتر مطلبی با یک بنیاد فکری سراغ این مسئله رفته‌اند. من به ایشان می‌گفتم که کتاب شما چند کتاب است؛ از فصل اول تا فصل ششم یک جلد است، فصل ششم مستقلاً یک جلد، فصل هفتم یک جلد و ضمائم نیز یک جلد مستقل است و ضمائم، دایرةالمعارف فوق‌العاده‌ای است و بنده پیشنهادم این است که فقه را وسط بگذارند.
خجسته در پایان بیان کرد: یکبار می‌شود گفت فقه سیاسی و یکبار هم می‌شود گفت فقه حکومت، اما یکبار می‌شود سیاست فقهی و یا حکومت فقهی را مطرح کرد که ابعاد وسیع‌تری پیدا می‌کند. همچنین بخش ضمائم، مخصوصاً بیست پرسشی که جواب داده‌اند، برای خبرنگاران بسیار مفید است و ظرفیت مفیدی برای برنامه‌سازی دارد که سوالات جاری در حوزه عمومی پیدا شود.
انتهای پیام
