مکتب تفسیری آیت‌الله مصباح بازشناسی شود

به گزارش ایکنا، آیت‌الله احمد مبلغی، استاد سطح خارج حوزه در پیامی ارتحال آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی را تسلیت گفت. متن پیام به این شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

انا لله و انا الیه راجعون
خبر درگذشت فقیه و حکیم مجاهد، مفسر و متکلم اندیشمند، استاد پرسابقه و پرآوازه حوزه علمیه قم حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی قدس سره موجب تاسف و تاثر فراوان گردید. این دانشمند فقید، فلسفه اخلاق تطبیقی ​​را در حوزه علمیه قم بنیان نهاد و نظریه مهم و ویژه‌ای را در زمینه فلسفه اخلاق براساس مبانی کلامی و آموزه‌های دینی ارائه کرد.

علامه مصباح یزدی پیرو مکتب فلسفى ملاصدرا بود و توانست تقریر‌ها و تفسیر‌های جدید، روشن و شفافی از اندیشه‌های ملاصدرا، به ویژه نسبت به مسائل فکری - فلسفی دشوار ارائه کند و آن اندیشه‌ها را با بیان جالب و علمی در دسترس حوزه‌های علمیه قرار دهد. وی در زمینه تفسیر قرآن روشى ویژه داشت که در صورت پیگیری و اتباع، امکان می‌دهد تا نکته سنجی‌های دقیق صورت گیرد، و باید اعتراف کرد که واقعیت و ابعاد روش و اندیشه‌های زیبای تفسیری این علامه راحل به خوبی در حوزه‌های علمیه منعکس نشده است و ضرورت دارد که مکتب تفسیرى ایشان بازشناسى و بازتعریف گردد.

او دانشمندی از نسل اول اساتید تحول‌گرا در حوزه است که نقشی مؤثر در این میدان از حیث فکری، تربیتی، مدیریتی و تاسیس رشته‌ای برجای نهاد. او مرید حضرت امام و یار دیرین، مخلص و باوفای مقام معظم رهبری بود و از تایید و تاکید نسبت به رهبری و تبعیت از ایشان در فضا و مراحل انقلاب، لحظه‌ای فروگذاری نمی‌کرد و از این حیث، شاخص، برجسته و جدی بود. او در پارسایی و بی ریایی و اهتمام به شعائر دینی زبانزد بود. فروتنی همراه با وزانت از خصایص بارز اخلاقی این استاد بزرگ حوزه بود و اگرچه خود از اساتید بزرگ و پرسابقه حوزه علمیه به حساب می‌آمد، اما نسبت به بزرگان حوزه علمیه قم احترامى ویژه و برخاسته از فروتنی زیاد ابراز مى‌داشت.

ارتحال این عالم ربانی (که برای حوزه علمیه فقدان و خسارتی برجسته است) را به مقام معظم رهبری، مراجع معظم تقلید، حوزه‌های علمیه، فرزندان و سایر بازماندگان و شاگردان آن مرحوم تسلیت عرض می‌کنم.

 

 

همچنین رضا غلامی، رئیس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی، در پیامی ارتحال این عالم ربانی را تسلیت گفت که متن آن به این شرح است:

انا لله و انا الیه راجعون

ارتحال عالم ربانی و حکیم والامقام حضرت آیت الله علامه مصباح یزدی «رضوان الله تعالی علیه» را محضر مبارک امام زمان «عجل الله تعالی فرجه الشریف» و نایب برحقش رهبر معظم انقلاب اسلامی و همچنین عموم شیعیان جهان، حوزه‌های علمیه و خاصه بیت معظم استاد و همکاران عزیز در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تسلیت عرض می‌کنم. ارتحال استاد عزیز در شب سالگرد شهادت شهید حاج قاسم سلیمانی حقیقتاً برای ما داغی مضاعف محسوب می‌شود. زبان از بیان عظمت شخصیت ملکوتی حضرت آیت الله مصباح و نیز منزلت علمی منحصربفرد او قاصر است. استاد علامه مصباح یزدی حق بزرگی بر گردن حوزه‌های علمیه و نظام جمهوری اسلامی دارد.

 

جدای از حضور موثر در نهضت امام خمینی (ره) و مبارزات سنگین انقلابی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، در طول ۴۱ سال گذشته، استاد بزرگوار ما همواره در صحنه‌های گوناگون همچون خورشید درخشید. از خارج کردن فلسفه و حکمت اسلامی از مهجوریت و رونق بخشی به کرسی‌های فلسفه در حوزه‌های علمیه تا پاسخگویی به هجمه‌های فکری مکاتب الحادی و سکولار؛ از پاسخ گویی به شبهات و مسائل فکری و دینی نوظهور تا برآورده‌سازی نیاز‌های فکری نظام نوپای جمهوری اسلامی؛ از تربیت طلاب راست‌اندیش، مهذب و انقلابی تا بسط و تعمیق پژوهش و تحقیق در عرصه علوم انسانیِ اسلامی؛ از راه‌اندازی طرح ولایت در دانشگاه‌ها و تقویت بُنیه فکری هزاران تن از جوانان انقلابی تا دفاع نظری از مبانی اصل مترقی ولایت فقیه؛ از بصیرت افزایی و صیانت از مرز‌های انقلاب اسلامی تا مقابله با تفکرات انحرافی و التقاطی؛ از یادآوری مداوم شکرگذاری نعمت عظیم، ولی فقیه تا یاری رسانی عملی به رهبر معظم انقلاب اسلامی به ویژه در بزنگاه‌ها، همه و همه، تنها گوشه‌ای از مجاهدت‌های عظیم و خستگی ناپذیر حضرت آیت الله مصباح یزدی «رحمه الله علیه» محسوب می‌شود.

ایشان علاوه بر نبوغ علمی و توانایی‌های بی نظیر در گره‌گشایی‌های معرفتی، از شخصیتی وارسته، ربانی، پرجاذبه، باصفا و متواضع نیز برخوردار بودند و جان‌های عطشناک معنویت را در محضرشان سیرات می‌کردند. مجمع عالی علوم انسانیِ اسلامی در سال‌های گذشته همواره استاد علامه مصباح یزدی را یکی از مهمترین تکیه گاه‌های علمی و نیز از مشوّقان اصلی اش در این راه پر و فراز و نشیب می‌دانست و این افتخار را داشت که بار‌ها از راهنمایی‌های موثر ایشان بهره‌مند گردد. هنوز حضور پربرکت و گرمابخش استاد فرزانه در مراسم اختتامیه نخستین و نیز پنجمین کنگره بین‎المللی علوم انسانیِ اسلامی و بیانات مهمشان از یادمان نرفته است. مجمع عالی علوم انسانیِ اسلامی پدر معنوی خود را از دست داده است و خود را یکی از صاحبان عزای استاد علامه مصباح تلقی می‌کند.

اینجانب مجدداً این حادثه جانگداز را به جامعه علمی، عموم مردم متدین و انقلابی به ویژه حجج اسلام والمسلمین دکتر علی و مجتبی مصباح یزدی تسلیت عرض می‌کنم. از خداوند متعال مسالت دارم ما را در پاسداشت یادگار‌های عظیم علمی و عملی آیت الله مصباح و نیز در تداوم راه استاد بزرگوارمان یاری رسانده و ایشان را الساعه بر سر سفره ائمه اطهار «علیهم السلام» میهمان فرماید.

 

حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب نیز با صدور پیامی این ضایعه را تسلیت گفت. متن این پیام به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم،‌ انا لله و انا الیه راجعون،‌ یرفع الله الذین آمنوا منکم و الذین أوتوا العلم درجات

جامعه علمی و حوزه‌های علوم دینی در سوگ فیلسوفی عالی‌مقام و قرآن‌پژوهی نیکومرام به عزا نشستند و در فقدِ یکی از مدافعان راستین فلسفه اسلامی و از ژرف‌اندیشان معارف قرآنی داغ‌دار شدند. آیت‌الله مصباح یزدی که از معدود شاهدان زنده و وارثان پوینده مدرسه فلسفی و معنوی علامه طباطبایی بود، از جهان ناپایدار رخ برگرفت و به پیشگاه دادار مهربان راه یافت. پیوستگی او به انقلاب اسلامی در آغاز نهضت، و دل‌بستگی او به امام خمینی (ره) و پایندگی‌اش در حمایت بی‌دریغ از مقام معظم رهبری (مد ظله العالی)، او را به نشان و نشانه‌ای از حوزه انقلابی تبدیل کرد.

 

او به‌رغم کنش‌گری‌های سیاسی‌اش، به‌ویژه در سه دهه اخیر، هرگز از تعلیم و تربیت و بلکه دستگیری و راهبری طلاب جوان و فضلای بی‌نام و نشان غفلت نکرد و با اهتمام به روش‌های نوین آموزشی و دانش‌های جدید بشری، چندین نسل از شاگردان حکمت‌آشنا و دین‌شناس را پرورانید. آیت‌الله مصباح یزدی درکنار همه تدریس‌ها و مدیریت‌های کلان علمی و تعلیمی‌اش، توجه ویژه‌ای به تربیت اخلاقی و تهذیب معنوی طلاب داشت و هم‌زمان می‌کوشید تا آن‌ها را با دنیای جدید و دانش‌های معاصر آشنا سازد و خود نیز عنایت ویژه‌ای به نشست و برخاست با روحانیان دیگر ادیان و عالمان گوشه و کنار جهان داشت. آنانی که آیت‌الله را از نزدیک می‌شناختند، چه‌بسا با مشی سیاسی ایشان هم‌سو نبودند، اما منش اخلاقی، ساده‌زیستی، فروتنی و مقام علمی‌اش را همواره می‌ستودند.

این‌جانب که به بیش از پنج دهه شاگردی ایشان و همراهی با ایشان در فعالیت‌ها و مدیریت‌های آموزشی، مبتهج و مفتخر هستم، وظیفه خود می‌دانم که این مصیبت سنگین را نخست، به مقام معظم رهبری، سپس به شاگردان و علاقه‌مندان ایشان و به طور خاص به همسر مکرمه، فرزندان گرامی و صهر مکرم‌شان حجت الاسلام والمسلمین محمدی عراقی تسلیت عرض کنم و غفران و رضوان الهی را برای آن فقید سعید آرزو نمایم.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی، نماینده ولی ‌فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه،‌ نیز در پیامی رحلت آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی را تسلیت گفت. در این پیام آمده است:

«بسم الله الرحمن الرحیم

انالله و انا الیه راجعون

خبر ارتحال روحانی گرانقدر، آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی، بنیانگذار و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم موجب تأسف و تألم خاطر این جانب شد.

آن عالم فقید از جمله صاحب‌نظران جامعه علمی کشور در زمینه تفسیر موضوعی قرآن کریم و فلسفه اسلامی بودند و همواره نقش بسزایی در آموزش و تربیت طلاب علوم دینی داشتند.

ایشان در مسئولیت‌ها و جایگاه‌های مختلف همواره منشأ آثار و برکات زیادی بودند و تا آخرین لحظه عمر دست از مجاهدت در راه علم و حکمت و اعتلای نظام جمهوری اسلامی ایران برنداشتند.

این جانب فقدان این روحانی معزز را به مقام معظم رهبری، جامعه بزرگ روحانیت و بازماندگان محترم ایشان‌ تسلیت می‌گویم و از خداوند متعال برای آن مرحوم علو درجات و رحمت واسعه طلب می‌کنم».