تناقض در ادعای سها درباره بی‌توجهی قرآن به علوم غیردینی

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، استاد سطح خارج حوزه علمیه، 21 دی‌ماه در ادامه نقد مباحث سها درباره قرآن به بحث مدعای وی مبنی بر بی‌توجهی قرآن به علوم غیردینی و طبیعی پرداخت و گفت: وی مدعی است که علم مدنظر قرآن و روایات، فقط علوم دینی است و حتی علوم انسانی، طبیعی و تجربی مورد نظر اسلام و قرآن نیست و نه تنها دعوت و تشویق نکرده‌اند، بلکه مخالف آن هستند.

وی با بیان سها مدعی است مراد اسلام و قرآن از تأکید بر علم، علم دینی است، افزود: وی برای اثبات مدعایش به آیاتی مانند «هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ»؛ یا 55 سوره انفال «إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الَّذِينَ كَفَرُوا فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ» و آیاتی که خطاب اولی الالباب در آن است و همچنین روایاتی از صحیح بخاری استناد کرده است، در حالی که در کتب شیعه در باب فضل علم روایات زیادی وجود دارد و وی سراغ منابع دیگر رفته است.

نصیری بیان کرد: وی معتقد است که قرآن افراد فاقد تفکر و تعقل و کفار را مانند چهارپایان و حتی کمتر از آنها می‌داند، اما نقد او این است که علم قرآن، علم دینی است؛ یعنی اگر کسی کافر و بی‌دین باشد، از نظر قرآن همانند چهارپاست، هرچند استاد ریاضی و نجوم و فیزیک و ... باشد. او این آیات و روایات متعدد را کنار هم چیده، اما معلوم نیست چگونه به نتیجه رسیده است و استنتاج او عجیب است؛ البته از شدت گمراهی، به روایات سنن ابی داود و ابن ماجه و ... رجوع کرده، در حالی که عین این روایات به صورت جامع و کامل در کافی وجود دارد.

نصیری تصریح کرد: وی همچنین به دو روایت یعنی «من ابتغی العلم من غیره اضل الله» و «العلم ثلاث :آیة محكمه، فریضة عادله أو سنة قائمه» استناد کرده و نتیجه گرفته که از دید قرآن و روایات، مابقی علوم مطالبی اضافه هستند و بود و نبود آنها یکی است و به شعری هم از مولوی (علم‌های اهل حس شد پوزبند) تمسک کرده و گفته همان طور که پوزبند مانع خوردن شیر گوساله و گوسفند کوچک از پستان مادرش می‌شود، علوم غیرالهی هم پوزبندی بیش نیستند که مانع فراگیری علم الهی هستند.

وی اشاره به تعارض در سخنان سها، اضافه کرد: او در مطالب گذشته خودش اشعار کسانی مانند حافظ و مولوی و ... را برتر از قرآن دانسته بود و در اینجا بر مولوی خرده می‌گیرد که تو چرا علوم غیردینی و فلسفه و هندسه را کوبیده و آن را علوم دنی و پست می‌دانی و آن را مانند آخور گاو و شتر و پوزبند توصیف کرده‌ای. این از الطاف الهی است که دروغگو حافظه ندارد و تناقضات زیادی در این اثر وجود دارد.

استناد نادرست به دین

بنیانگذار مؤسسه وحی و خرد تصریح کرد: اشکال دیگر وی این است که مولوی را بزرگترین عارف دانسته است که معلوم نیست قطعی باشد، ولو اگر هم باشد دلیلی ندارد که حرف او را به پای دین بنویسیم؛ وی همچنین به ملاصدار استناد کرده، زیرا او بر ابن سینا خرده گرفته بود که چرا عمر خود را در علوم بی‌ارزش طب و ریاضیات و امثال آن سپری کرده است که باز حرف بزرگان لزوماً سخن دین نیست.

استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه سها معتقد است در قرآن و روایات، مطلبی در تمجید از علوم طبیعی دیده نمی‌شود، گفت: سها همه پیشرفت بشر را ناشی از رشد علوم تجربی می‌داند. او آورده است که علوم تجربی معتبرترین علوم بشری هستند که صحت و درستی علوم دیگر بستگی با نسبت آنها با این علوم دارد؛ این علوم بیانگر تمایز میان انسان سنتی و مدرن هستند. یعنی این‌قدر این علوم را بالا برده و بعد گفته اسلام به آن بی‌تفاوت است.

نصیری با بیان اینکه سها از اینکه علوم تجربی فرصت نقد ادیان را فراهم کرده است، تمجید می‌کند،  اظهار کرد: سها بیان کرده با وجود انکار برخی از فلاسفه، علوم تجربی بسیاری از خرافات و حدس و گمان‌های بی‌پایه در فلسفه را نمایان و اخلاق واقعیت‌گرایانه و حقوق بشر عادلانه به ما داده است؛ او معتقد است که علوم تجربی نشان داد، روحانیون و پادشاهان و نظامیان برتری خاصی بر دیگران ندارند، بنابراین عدم آگاهی قرآن و بی‌توجهی آن به علوم تجربی نشان می‌دهد که قرآن ساخته محمد است؛ در اینجا میان پیامبر و خدا فاصله می‌اندازد، در حالی که در جای دیگری می‌گوید من خدا را هم قبول ندارم.

وی تأکید کرد: سها می‌گوید قرآن اگر از خدا بود، حتماً به علوم دیگر هم توجه داشت؛ وی ضمن اینکه اشارات کوتاه قرآن در مورد طبیعت را می‌پذیرد، اما معتقد است که همین گفته‌های قرآن هم خطاست. البته این ادعا ظلم بزرگی به قرآن، روایات و اهل بیت(ع) است؛ زیرا ما هرقدر صادقانه به متون دینی بازگردیم، به این حقیقت منتهی می‌شویم که اولاً هیچ دینی به اندازه اسلام بر علم و دانش تأکید نکرده و حتی خاورشناسان غربی هم به آن معترف هستند؛ همچنین به اعتراف حقایق تاریخی و صاحبنظران تقریباً همه پیشرفت‌های مسلمین از سده‌های آغازین تا دوره درخشندگی تمدن اسلامی در پایان قرن هفتم ناشی از تأکید قرآن و اسلام بر علم بوده است.  

وی تأکید کرد: البته اذعان داریم که گرچه علوم دینی در نزد قرآن و روایات، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند، اما چنان نیست که متون دینی به علوم دیگر روی خوش نشان ندهند و بی‌توجه باشند و آن را به رسمیت نشناسند.