مجله پژوهش دینی در ایستگاه 41

به گزارش ایکنا، در این شماره از مجله پژوهش دینی، مقالاتی با عناوین «بررسی و تحلیل تقدم یا تأخر حکومت دینی نسبت به جامعه دینی»، «نقد این همانی روایت طوفان قرآن از روایت‌های پیشینی با رویکرد هرمنوتیک مؤلف بنیان»، «معناشناسی واژه‌های «اَمانی» و «اُمنیه» در بافتارِ آیاتِ قرآن کریم»، «بررسی تطبیقی آراء مفسران در تفسیر« ثُمَّ قَضی‏ أَجَلًا وَ أَجَلٌ مُسَمًّی عِنْدَهُ»»، «بررسی دلایل عدم ذکر نام حضرت علی علیه السلام در قرآن کریم از منظر سبک‌شناسی بیان مطالب»، «ارزیابی و نقد دیدگاه اتان کلبرگ در یکسان‌انگاری فرقه‌های اثنی عشریه و حربیه»، «مطالعه تطبیقی تکالیف و اختیارات دولت و جامعه از منظر  نهج‌البلاغه و الاحکام السلطانیه»، «ارزیابی رویکرد عارفان در معنای تقوا و مراتب سلوکی آن با سنجه قرآن و حدیث»، «نگاهی نو به معنای مهجوریت قرآن در آیه۳۰ سوره فرقان، بر اساس واژه‌های همنشین و سیاق»، «واکاوی معنایی واژه تربیت و رهیافت معنایی واژه ربوبیت در قرآن»، «تحلیل رویکرد فخر رازی در مواجهه با قرائات در تفسیر مفاتیح الغیب» و «تحلیل انتقادی دلایل دوازده گانه محدث نوری در اثبات تحریف به نقیصه» منتشر شده است.

نگاهی نو به معنای مهجوریت قرآن در آیۀ 30 سوره فرقان، براساس واژه‌های همنشین و سیاق

در چکیده مقاله «نگاهی نو به معنای مهجوریت قرآن در آیۀ 30 سوره فرقان، براساس واژه‌های همنشین و سیاق» می‌خوانیم: یکی از آیات مهم قرآن که ناظر بر تعامل مسلمانان با این کتاب شریف است، و در آن شکایت پیامبر(ص) از مهجوریت قرآن بدون تصریح به زمان آن مطرح شده، آیه سی‌اُم سوره مبارکه فرقان است. مفسران و مترجمان قرآن در‌باره این آیه عموماً سخن از بی‌توجهی به قرآن، متروک گذاشتن و وانهادن آن، و عمل نکردن به فرامین آن گفته‌اند و گاه «مَهْجُوراً» را به معنای سخن‌های ناروا و زشت دانسته‌اند که به قرآن نسبت داده ‌می‌شد. پژوهش حاضر با توجه به واژه‌های همنشین از قبیل «ذالک»، «قوم»، و «اِتّخَذَ» در صدد بیان این مطلب است که هدف آیه اساسا وانهادنِ قرآن نیست، بلکه گرفتن قرآن است، اما به‌شکل دورشده. در آیه 30 فرقان، متعلَقِ «مَهْجُوراً» بیان نشده، اما با توجه به سیاق آیه و مصداقِ «ظالم»، و با توجه به احادیث مربوط به همراهی قرآن و مبیّنان آن، و نیز حدیث ثقلین معلوم می‌شود که قرآن را از مبیِن و قرین خود، یعنی شخص پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) دور و مهجور ساخته‌اند. نیز زمانِ آیه، روز رستاخیز نیست، و مراد از «قوم» در آیه نیز، همه مسلمانان تا قیامت نیست، بلکه قوم رسول‌خدا(ص) است که قرآن را خودبسنده و کافی پنداشتند.

تحلیل رویکرد فخررازی در مواجهه با قرائات در تفسیر مفاتیح‌الغیب

نویسنده مقاله «تحلیل رویکرد فخررازی در مواجهه با قرائات در تفسیر مفاتیح الغیب» در طلیعه نوشتار خود آورده است: میزان پایبندی مفسر برجسته‌ای همچون فخر رازی در اختیار یک قرائت و تفسیر قرآن براساس آن از نکاتی است که افق دید مخاطب را در استفاده از تفسیر فراخ‌تر می‌نماید. در این پژوهش به شیوه‌ی تحلیلی توصیفی رویکرد فخررازی در تفسیر مفاتیح‌الغیب نسبت به اختلاف قرائات واکاوی گردیده است؛ بدین‌سان وی در مواجهه با این موضوع گاه ساکت است و گاه تنها به ذکر اختلاف قرائات اکتفا نموده و در تفسیر برخی آیات با ذکر دلایل به تحلیل و ترجیح یک قرائت پرداخته است. استفاده وی از دانش قرائات جهت بسط معنایی یک آیه یا عبارت، همچنین تقویت یک معنا و ابهام‌زدایی از آیات مشکل، بهره‌هایی است که این مفسر از این دانش در تفسیر خویش از آن سود جسته است.