به گزارش ایکنا، روند بازگشت آمریکا به برجام برخلاف امیدواریهایی که در ابتدا وجود داشت، به نظر میرسد که با پیچیدگیهایی همراه شده و آنطور که روند تحولات نشان میدهد، بازگشت آمریکا به برجام و همچنین متوقف شدن کاهش تعهدات برجامی ایران به سادگی امکانپذیر نیست.
در حالی که جو بایدن، رئیس جمهور آمریكا، فشار دیپلماتیک خود را برای احیای توافق هستهای 2015 بین ایران و قدرتهای جهانی آغاز میكند، طرفداران این توافق میگویند كه بایدن برای موفقیت در این راه باید به سختی و به مدت طولانی تلاش کنند در حالی كه مخالفان میگویند بایدن باید فشار بر تهران را برای ایجاد توافق جدید و سختگیرانهتر به خصوص در مورد دو موضوع نقش منطقهای ایران و برنامه موشکی بیشتر کند.
با این همه برخی اعتقاد دارند که بازگشت آمریکا به برجام علاوه بر اینکه مسئلهای بینالمللی بین واشنگتن و تهران به شمار میرود، برای دیگر دولتهای منطقه غرب آسیا نیز موضوعی مهم است. به خصوص اینکه رژیم صهیونیستی و عربستان مهمترین متحدان منطقهای آمریکا به شمار رفته و از جمله مخالفان برجام هستند.
خروج یکجانبه آمریکا از برجام که با دستور مستقیم دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق انجام شد؛ بیش از هر کشور دیگر در منطقه باعث خوشحالی و رضایت عربستان و رژیم صهیونیستی شد که از نقشآفرینی مثبت ایران در تحولات منطقه و برداشته شدن تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای این کشور بیمناک شده بودند.
تأثیر مثبتی که ایران در مبارزه با داعش در عراق و سوریه داشت، بیش از هر چیز دیگری باعث نگرانی سعودیها و البته رژیم صهیونیستی شد که تحولات عراق را در راستای منافع خود نمیدیدند و از این رو انزوای اقتصادی ایران باعث خشنودی تلآویو و ریاض شد. از سوی دیگر نوع روابط واشنگتن به طرز بیسابقهای در دوره رئیسجمهوری ترامپ متحول شد و برخی عقیده دارند که یکی از مشوقان بزرگ ترامپ برای خروج از برجام سعودیهایی بودند که علاوه بر عراق و سوریه در یمن نیز نتوانسته بودند به اهداف خود برسند.
روند عادیسازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی که دو کشور امارات و بحرین آغازگر آن بودند هم از جمله مسائلی بود که با حمایت ضمنی آمریکا و عربستان سعودی انجام شد. با وجود اینکه حکام سعودی عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را منوط به اطمینان از احقاق حقوق فلسطینیان اعلام کردهاند، اما عادیسازی روابط منامه و ابوظبی با تلآویو با حمایت ریاض همراه بود.
به همین دلیل تغییر سیاستهای دولت بایدن در مورد غرب آسیا بیش از هر چیز باعث نگرانی مقامات سعودی و صهیونیستها شده و بارها بر لزوم ادامه فشارها بر تهران تأکید کردهاند. خروج حوثیها از فهرست گروههای تروریستی آمریکا از سوی دولت بایدن و تأکید بر کاهش فروش تسلیحات به کشورهای حوزه خلیج فارس از اولین نشانههای تغییر سیاست واشنگتن در منطقه است.
شاید به همین دلیل باشد که عربستان و رژیم صهیونیستی بر حضور مؤثر خود در مذاکرات احتمالی برای بازگشت به برجام و یا حتی انعقاد توافقنامهای جدید (برجام 2.0) تأکید دارند. با این وجود ایران همواره حضور طرفهای دیگر را در این توافقنامه رد کرده و آن را توافقی بدون مذاکره میداند. در واقع از نظر ایران تنها راه پیشروی آمریکا بازگشت بدون قید و شرط به برجام و لغو تحریمها است؛ کاری که با توجه به شرایط فعلی نه غیرممکن ولی بسیار دشوار به نظر میرسد.
انتهای پیام