مراودات اقتصادی و سیاسی براساس منطق الهی باشد

به گزارش ایکنا، به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجت‌الاسلام محمد قطبی، امروز 9 اسفند، با بیان اینکه در سال‌های اخیر رهبر معظم انقلاب بارها به موضوع تمدن نوین اسلامی اشاره کرده‌اند، اظهار کرد: دستیابی به تمدن اسلامی جزو آرمان‌های اصلی انقلاب و چشم‌انداز نظام جمهوری اسلامی ایران است و همه باید تلاش کنیم تا به این قله رفیع دست یابیم.

وی با اشاره به پنج گام رسیدن به تمدن نوین اسلامی از دیدگاه رهبر معظم انقلاب، افزود: این گام‌های حیاتی و اساسی شامل انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و در نهایت تمدن اسلامی است.

انقلاب اسلامی؛ نخستین گام در مسیر تمدن اسلامی

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی به عنوان گام اول رسیدن به این تمدن با تلاش مردم، رهبری امام خمینی(ره) و مجاهدت‌های شهدای انقلاب اسلامی در سال ۵۷ رخ داد، تأکید کرد: انقلاب یعنی دگرگونی در ساختار، اهداف، مأموریت‌ها، چشم‌انداز، مسیر حرکت، رؤیاها و روش‌ها؛ به گونه‌ای که در همه دنیا نیز مرسوم است زمانی که در یک کشور و جامعه دگرگونی وسیع و بلند دامنه‌ای شکل می‌گیرد، از آن با عنوان انقلاب یاد می‌کنند؛ در واقع تغییرات در حکومت‌ها و مسئولان را انقلاب نمی‌نامند، بلکه دگرگونی به معنای زیر و رو شدن هیمنه حکمرانی در یک جامعه و مملکت، به عنوان انقلاب توصیف می‌شود.

وی اضافه کرد: انقلاب اسلامی ایران پیش درآمدهایی مانند انقلاب مشروطه و پس از آن حرکت‌های جدی‌تر اعتراض‌آمیز با رهبری امام خمینی(ره) از سال ۴۲ به بعد را همراه داشت و نهایتاً در سال ۱۳۵۷ به پیروزی رسید، ولی اگر مسیر ستم‌شاهی و یا مسیر مشابه ادامه پیدا می‌کرد، هرگز در این زمان به این بخش از تاریخ تمدن اسلامی نمی‌رسیدیم.

حجت‌الاسلام قطبی با اشاره به مفهوم نظام اسلامی به عنوان گام دوم مسیر دستیابی به تمدن اسلامی، گفت: نظام اسلامی یعنی ساختار، قامت و آرایش حکمرانی در کشور منطق خود را پیدا کند، بدین معنا که تقسیم قوا شکل بگیرد و قوانینی مانند قانون اساسی تبیین و تدوین شود، انتخابات‌های مختلف برگزار و تمام هیمنه اداره و اجرای حاکمیت و حکمرانی در یک کشور تثبیت شود.

وی اضافه کرد: در زمینه نظام اسلامی، به شکل بی‌نظیری در کمتر از یک سال و چند ماه بعد از انقلاب مراحل فوق را طی کردیم، به نوعی که طبق فرموده رهبر انقلاب حتی صندوق‌های رأی‌گیری به دورترین نقاط کشور همانند روستاها و مسیرهای صعب‌العبور از طریق هلی‌کوپتر برده شد و بدین ترتیب مشارکت عمومی و حداکثری در زمینه رأی دادن به نوع نظام شکل گرفت.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تصریح کرد: باید به این نکته دقت کنیم که ممکن است در طول سال‌های پس از انقلاب تغییراتی در برخی ساختارها یا تنظیم روابط میان قوا و انتخابات ریاست‌جمهوری ایجاد شده باشد که این امر در دنیا نیز مرسوم است که هر چند وقت یک بار قوانین کشور و نظام آن به ‌سمت مسیر رشد، باز طراحی شود، ولی هیمنه اصلی نظام و حکومت در همان سال‌های نخست پس از پیروزی انقلاب شکل گرفت.

وی اظهار کرد: در واقع نظام اسلامی با اندیشه‌سازی و تبیین اندیشه‌ ولایت‌فقیه پیشتر توسط افرادی که در جریان نظام‌سازی پس از انقلاب همواره همیار امام بودند، بنیان‌سازی شد؛ شخصیت‌های علمی و دینی همچون شهید بهشتی، شهید مطهری، آیت‌الله یزدی و غیره که از سال ۴۲ پابه‌پای امام(ره) در شکل‌گیری انقلاب نقش داشتند.

حجت‌الاسلام قطبی با اشاره به گام «دولت اسلامی»، گفت: باید دقت کنیم که دولت اسلامی معمولاً در قالب یک بسته کوچک به‌نام انتخاب رئیس‌جمهور و شاکله دولت به ذهن متبادر می‌شود، در صورتی که در بیانات رهبر انقلاب به شکل مفصل آمده است که دولت اسلامی به معنای این منظومه کوچک هیئت مدیره یا هیئت دولت نیست.

وی ادامه داد: در واقع زمانی که دولت اسلامی شکل می‌گیرد، استمرار و توسعه شاکله دولت که متکی بر نظام و برخاسته از انقلاب است، به‌ شکل‌گیری جامعه اسلامی منجر می‌شود و پس از آن تمدن اسلامی شکل می‌گیرد.

چگونگی شکل‌گیری دولت اسلامی

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با ارائه توضیحاتی در ارتباط با چگونگی شکل‌گیری دولت اسلامی، تأکید کرد: امام خمینی(ره) مدل اختصاصی از حکمرانی برخاسته از «فقه ولایی» را مطرح کردند که امتداد حرکت رسول‌الله(ص) است، یعنی حاکمیت را از خداوند می‌گیرد و استمرار می‌دهد به رسول خدا(ص) و حضرات معصومین(ع) و سپس در دوران غیبت نیز آن را به جانشین آنها یعنی فقها استمرار می‌بخشد و از میان آنها فردی به عنوان ولی‌فقیه انتخاب می‌شود؛ یعنی فقیهی که ولایت عمومی و سیاسی جامعه را نیز بر عهده می‌گیرد و امتداد حرکت انبیا محسوب می‌شود و البته در این مسیر، ضلع جمهوریت و اسلامیت در کنار یکدیگر خواهند بود.

وی با اشاره به اینکه دولت اسلامی یکی از مهم‌ترین بخش‌های شکل‌گیری تمدن اسلامی است، گفت: ما انقلاب کردیم و ساختار حکومتی متفاوتی را شکل دادیم که حتی با همه ساختارهای رایج دنیا تفاوت دارد، طبیعی است در ادامه این هدف را دنبال می‌کنیم که آرمان‌های بلند اسلامی و افق متعالی آن در جامعه تسّری پیدا کند و تثبیت شود؛ بنابراین نیاز به یک‌سری خرده‌نظام‌ها یا سیستم‌ها و روش‌ها داریم و زمانی که آنها را درست سر جای خود قرار دهیم، دولت اسلامی شکل می‌گیرد.

حجت‌الاسلام قطبی به طرح مثال‌هایی در این زمینه پرداخت و گفت: زمانی که ما درباره حاکمیت اسلامی صحبت می‌کنیم، یعنی اینکه بر سر سفره‌ هر فرد، غذای پاک، حلال و طیب موجود باشد و یا قراردادی که شخص با کارفرما امضا می‌کند، شرعی باشد و کاری که هر فرد در هر شغلی مانند کارگر، معلم، پزشک، وزیر و غیره انجام می‌دهد، در راستای تحقق اهداف و آرمان‌های الهی شکل گرفته باشد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تصریح کرد: مراودات اقتصادی و سیاسی باید براساس منطق الهی باشد، مراودات فرهنگی و حتی اوقات فراغت و تفریح نیز براساس مدل‌های خداپسندانه طراحی شود، زیرا این‌ها در کنار یکدیگر جامعه اسلامی را شکل می‌دهد.

وی اضافه کرد: برای دستیابی به این مرحله باید یک کار اساسی باید شکل بگیرد، در واقع نظام تعلیم و تربیت یعنی از متن درس، برنامه درسی، تربیت معلم، تنظیم روابط بین معلم و دانش‌آموز از مبانی و مبادی اسلامی استخراج شده باشد. 

 قطبی گفت: ابعاد مختلف اقتصاد نیز مانند بانکداری، تجارت، قانون کار، بیمه و ... از مبدأ تا مبانی، مبادی، اصول، قواعد روش‌ها، سیستم‌ها، فرمول‌ها، الگوریتم‌ها و منطق اجرایی مطابق با آموزه‌های اسلامی باشد. در چنین شرایطی نظام اقتصاد اسلامی شکل می‌گیرد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان افزود: زمانی که خرده نظام‌های تعلیم و تربیت، اوقات فراغت، هنر، اقتصاد، سیاست، امنیت و دفاع نظم منطقی پیدا کنند، به‌نحوی که با قاطعیت بتوانیم بیان کنیم همه این‌ها برخاسته از اندیشه اسلامی و الگوریتم و مدل آن براساس فقه و خواسته خداوند است، آن زمان می‌توان گفت دولت‌سازی ایجاد شده است.

تدوین و تثبیت اندیشه‌های ناب و ارزش‌های اسلامی

وی تأکید کرد: به فرموده رهبر انقلاب صرف انقلاب کردن، از بین بردن طاغوت و ایجاد شاکله اسلامی، موجب تشکیل یک دولت اسلامی نمی‌شود، بلکه رفتارها، کنش‌ها و آنچه که انسان‌ها در جامعه انجام می‌دهند، باید براساس الگوریتم، سیستم‌ها و در یک مدل کلان برخاسته از اندیشه، معارف و ارزش‌های اسلامی و الهی باشد.

حجت‌الاسلام قطبی ادامه داد: به‌طور مثال اگر نتوانیم الگوی اقتصاد اسلامی را استخراج کنیم، نمی‌توانیم امیدوار باشیم که تنها با یک وزیر اقتصاد، رئیس بانک، وزیر صنایع، دولت اسلامی شکل بگیرد؛ یعنی صرف اینکه انسان خوبی بر سرکار وجود داشته باشد، اما کار منطقی موجود نباشد، بی‌فایده است.

وی با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب که در میانه راه دولت‌سازی اسلامی هستیم، خاطرنشان کرد: این یعنی هنوز در حال تدوین و تثبیت اندیشه‌های ناب و ارزش‌های اسلامی هستیم و تعمیم دادن آن در زندگی و کف جامعه، باید دقیق، عالمانه، ارزشمند و منظم باشد که اگر مردم با خیال راحت به عرف جامعه عمل کردند، به معنای تجربه زندگی در متن اسلام باشد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان تصریح کرد: در مسیر دولت‌سازی مدنظر رهبر معظم انقلاب، ابتدا باید روش‌ها و خرده نظام‌ها را به‌تدریج طراحی کنیم و این کار مشترکی میان چند بخش مختلف مثل حوزه علمیه و نخبگان است که در مرحله اول نظریه‌پردازان باید مبانی را استخراج کنند و در ضلع دوم، نخبگان که عرصه‌های تخصصی را پوشش می‌دهند، ارزش‌ها را در قوانین، اصول و روش الگوریتم‌ها و مدل‌ها پیاده ‌کنند.

الگو شدن جامعه اسلامی و شکل‌گیری تمدن اسلامی

وی با اشاره به اینکه ضلع سوم دولت‌سازی را مردم شکل می‌دهند، گفت: اگر این سه ضلع با یکدیگر همراه شوند، فرایند دولت‌سازی اسلامی که مدنظر رهبر معظم انقلاب است، تحقق پیدا می‌کند. در این زمینه تأثیر و نقش اندیشمندان در حوزه فقه، کلام، فلسفه و تاریخ که اجتهاد نوع اول را انجام می‌دهند، بی‌نظیر است.

وی گفت: زمانی که این زمینه‌ها فراهم شود، نظام اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، تعلیم و تربیت چنین جامعه‌ای برای دیگر کشورها نیز الگو می‌شود و بنابراین تمدن اسلامی شکل می‌گیرد. تمدن به‌معنای هیمنه حاکمیت و حکمرانی دو ویژگی دارد که یکی محکم، مقاوم و متکی بودن بر آرمان‌های قوی و دوم، توسعه شعاع تأثیرگذاری است.