به گزارش ایکنا، چهارمین برنامه تماشای خورشید به همت کمیسیون ملی یونسکو-ایران با رویکرد بزرگداشت استاد یوسف ثبوتی با حضور جمعی از اهالی فرهنگ و هنر یکشنبهشب 16 آبان در تالار ایران فرهنگستان هنر برگزار شد.
در ابتدای این مراسم حجتالله ایوبی گفت: استاد ثبوتی را با مقالههای متعدد، نشانهای فراوان، مدالهای ملی و جهانی میشناسیم و میشناسند. اما آن جنبه ارزشمند برای همه ما، تلاش این مرد بزرگ برای همگانی کردن علم و دسترسی دیگران به علم است. این مرد یک عمر کوشید و نهادهای بسیار ارجمند، ماندگار و بزرگی را تاسیس کرد.
وی افزود: نظام آموزشی امروز را مرهون استاد هستیم، او نظام ترمی را راه انداخت که به ارزیابی سریع مدارک فارغالتحصیلان کمک کرد تا به گوشه گوشه جهان برای ادامه تحصیل بروند. استاد ثبوتی در نظام ارتقای پژوهشی، مقالات علمی پژوهشی را رسم کرد و چقدر مقالات مهمی در این سالها تولید شد. وی برای دسترسی همه به علوم، دکترای نجوم را در شیراز و انجمن نجوم ایران را تاسیس کرد تا به همه این فرصت را بدهد که از علوم استفاده کنند. این استاد فرهیخته از زنجان برخاست، به تهران آمد و به کشورهای مختلف رفت. برگشت و پروژههای بزرگ ملی را اجرا کرد اما زادگاهش را فراموش نکرد. این صفت خوبی است که بزرگان علم و ادب و فرهنگ برگردند و زادگاه خود را ارتقا دهند. او این کار را به تمام انجام داد. استاد ثبوتی کارهای بزرگی در زنجان کرد و آنجا محبوب همه اقشار و لایههای اجتماعی است. امیدوارم که رسم شود، همه بزرگان به زادگاهشان توجهی داشته باشند و آن تجربه، علم و اندیشه را به زادگاهشان ببرند. این صفت والایی است. پرچم علم و دانش در جمهوری اسلامی ایران همیشه برافراشته است و خواهد ماند.
در ادامه این مراسم که اجرای آنرا عبدالمهدی مستکین برعهده داشت، غلامعلی حداد عادل با اشاره به خاطرات تحصیلش در دانشگاه شیراز و مصاحبه دکتر ثبوتی با وی بیان کرد: وقتی دکتر ثبوتی وارد کلاس میشد، خیلی منظم، جدی و با پشتکار بود. از ابتدا تا آخر کلاس، تمام تخته پر از فرمول بود. یک دقیقه هم به خود تنفس نمیداد و یکسره دانشجو را در فضای علمی قرار میداد. ما شیرینی علم را در کلاس دکتر ثبوتی چشیدیم، معنی علم را فهمیدیم، روش علمی را لمس کردیم و عالم را دیدیم که چگونه از دریچه فیزیک به دنیا نگاه میکند. او در کلاس غیر از درس و بحث علمی، بحث دیگری نمیکرد و البته خیلی مهربان بود. در امتحان نیز خیلی جدی بود.
حدادعادل در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: من بیشترین تاثیر را نه فقط در دوره فوق لیسانس بلکه در کل دوره فیزیک خواندنم، از نظر علمی، انضباط علمی و شخصیت علمی از دکتر ثبوتی پذیرفتم. او کاملا دانشجوپروری میکرد. همیشه در برابر او، خود را یک دانشجوی ساده در برابر استاد میدیدیم و میبینم. اهتمام او به این بود که در ایران تحصیلات تکمیلی را در دانشگاهی خارج از سلطه اداری ملالآور دانشگاه تهرانی و امثال آن، شکوفا کند. او با هوشمندی متوجه شد که اگر بخواهد نیت خود را در توسعه تحصیلات تکمیلی در چارچوب سفت و سخت اداری جاهایی مانند دانشگاه تهران اجرا کند، موفق نمیشود و تشخیصش درست بود.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: همیشه او را دعا میکردم که علم خود را برای مملکتش میخواهد. دکتر ثبوتی از آنها نبود که پس از انقلاب که تغییر روشی پیدا شد، قهر کند و به یک دانشگاه خارجی برود که ما التماس کنیم که به ایران بیاید. او همین جا ماند و زحمت کشید. او علم، تحصیلات تکمیلی و دکترای فیزیک را در ایران نهادینه کرد. خیلیها قدر او را میدانند و میدانستند. امیدوارم که برای همه کسانی که فرهنگ و تربیت اصیل و عمیق اسلامی دارند و علاقه مند به سرزمین مادری خویش بوده و سربلندی ایران را میخواهند برای جوانان الگویی باشد که به دور از دنیا طلبی، علم را در خدمت زندگی بهتر و انسانیتر و شرافتمندانهتر مردم ایران قرار دهند.
استاد یوسف ثبوتی نیز در این مراسم عنوان کرد: حرف زیادی برای گفتن ندارم. گفته بودند قرار است وزیر علوم در این مراسم حضور داشته باشند اما گویا در هیئت وزیران حضور دارند و نرسیدند. زلفی گل را از سالهای پیش میشناسم از اینرو دو مطلب را به اختصار یادآوری می کنم. بر این باورم دانشگاهیان ما وظایف خود را با توجه به امکانات در اختیارشان خوب انجام میدهند و تاکنون فسادهای بزرگ مالی و سازمانی از دانشگاه و دانشگاهیان گزارش نشده است. بر این باورم که دانشگاهها در درون خود آلودگیها را از خود دور میکنند. مواردی که در دانشگاه ناهنجاری بوده، دانشگاه مجال عرض اندام به آن ناهنجاری را نداده است. دانشگاهیان بیآلایش هستند و اگر این روند در نهادهای مختلف بود بسیاری از مشکلات وجود نداشت.
این فیزیکدان تاکید کرد: یک ایراد اساسی در دانشگاهها دیده میشود که دانشگاهیان ما خودزنی میکنند و بیش از همه به نقاط ضعف خود میپردازند و کمتر نقاط قوتشان بیان میشود. توصیه من به دانشگاهیان این است که زبان به بدی نگوییم؛ انتقاد کردن لازم و خوب است اما عیب جویی انتقاد نیست. اگر اقای وزیر علوم در اینجا بود میگفتم دانشگاهیان جوانی را با خون دل تحویل جامعه علمی میدهیم اما متاسفانه توانایی نگهداریشان را نداریم. استاد جوان ما با حقوق ماهانه قادر به تامین مسکن نیست؛ بسیاری از اساتید 3 ساعت در مسیر رفت و برگشت به منزل خود هستند و اگر در نزدیکی دانشگاه، فضایی برای آنان فراهم میشد میتوانستند این وقت را صرف آموزش به دانشجویان کنند.
وی در انتها تصریح کرد: آیا اینقدر ناتوان هستیم که برای افرادی که در این راه زحمت میکشند نمی توانیم تامین کنیم؟ آنها یک سرپناه 80 متری میخواهند، ایا دانشگاه نمیتواند این سرپناه را تامین کند؟
در ادامه این مراسم بهجت قاسمی همسر شهید شهریاری که شاگرد استاد ثبوتی بوده است بیان کرد: برای من اینجا ایستادن و درباره استاد ثبوتی گفتن بسیار سنگین است. مصاحبهای از استاد خوانده بودم و ندیده بودم کسی اینگونه بگوید که فداکاری و از خودگذشتگی ارزش است و استاد از این ارزش به عنوان ارزش بازدارنده یاد کردند. از جوانان نمیتوانیم انتظار داشته باشیم در شرایط عادی از خودگذشتگی داشته باشند و نمیتوانیم از جوانان بخواهیم درس بخوانند و پیشرفت کنند و وقتی به جایی برسند مسکن نداشته باشند. بسیاری از اساتید جوان و جوانان دانشجو که دکتر شدند مشکل مسکن دارند و امیدوارم فکری به حال این عزیزان شود. دکتر شهریاری نیز اهل زنجان بودند و باعث افتخار است که من نیز از دیار استاد ثبوتی هستم. پشت هر مرد موفقی زنی فداکار ایستاده است و به دکتر ثبوتی برای داشتن چنین همسری تبریک میگویم.
در ادامه نشان تماشای خورشید کمیسیون ملی یونسکو- ایران به پاس یک عمر فعالیت علمی از سوی همسر شهید شهریاری به استاد یوسف ثبوتی اهدا شد. همچنین با حضور چهرههای فرهنگی و اساتید دانشگاه ها از تمبر استاد ثبوتی رونمایی شد.
انتهای پیام