به گزارش ایکنا از قم، به نقل از روابط عمومی مؤسسه بوستان کتاب، کتاب «اقتصاد در مکتب توحید» اثر آیتالله احمد بهشتی به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۱۶۵ صفحه منتشر شد.
پرسش بنیادین اثر پیشرو این است که کدام یک از نظامهای اقتصادی موجود توانسته است عدالت مطلوب را برای بشر فراهم کند و فاصلههای عمیق طبقاتی را از میان ببرد و بهشت عدالت اقتصادی را محقق کند.
نویسنده با معرفی کاپیتالیسم، سوسیالیسم و کمونیسم نشان میدهد که این کلان تئوریها به تحقق این وعده نیز منجر نشدهاند، چراکه نه کاپیتالیسم، نظام سرمایهداری محض است و نه سوسیالیسم نظام اشتراکی خالص، لکن آنچه در دنیای امروز به این دو نام وجود دارد، آمیزهای است از کاپیتالیسم و سوسیالیسم.
نگارنده چنین استدلال آورده است که نه افراط در مالکیت فرد کارساز است، نه افراط در مالکیت عمومی دولتی یا عمومی و این دوری از افراط و روی آوردن به اعتدال در امر اقتصادی، ویژگی راستین اقتصادی است که از آموزههای اسلام بهرهمند است.
در ابتدای این اثر، پس از بیان مقدمهای تفاوت میان مکتب و علم تبیین شده و قلمرو «مکتب اقتصادی» و «علم اقتصاد» تشریح شده است و در ادامه، پس از بیان نمونههایی از قلمرو مکتب و قلمرو علم به رابطه علم و مکتب پرداخته شده و در ادامه حلیت و حرمت در مکتب اقتصادی اسلام مورد بررسی قرار گرفته است.
«پایگاه مستقل مکتب اقتصادی اسلام» از دیگر مباحث اصلی این اثر است که در این بخش مالکیت در نظام کاپیتالیسم، نظام سوسیالیسم و نظام اقتصادی اسلام (فردی، عمومی و دولتی) تبیین و تشریح شده است.
سپس مطلبی تحت عنوان «جامعه بیطبقه» بیان شده که در این بخش، سؤالی مبنی بر اینکه «آیا انسان حاکم بهتر است یا انسان محکوم» مطرح شده و سپس به «نقد مارکسیسم در مقام عمل» نیز اشاره شده است؛ در بخش دیگری از اثر حاضر، به تجویز مالکیت فردی از سوی اسلام اشاره شده و علت تجویز مالکیت فردی و نیز قواعد و اصول تعدیلکننده مطرح شده و سپس نقش حرمت و حلیت در تعدیل مالکیت مورد بررسی قرار گرفته است.
در اثر مذکور، مطلبی تحت عنوان «کاپیتالیسم از دیدگاه اسلام و مارکسیسم» ذکر شده است.
مالکیت در نظام اقتصادی اسلام
در نظام اقتصادی اسلام، گرایشی بهسوی هیچ یک از قطبهای اشتراکی و سرمایهداری وجود ندارد، اسلام با سیستم قاطع اقتصادی خود، هم سرمایهداری مطلق را از آغاز محکوم ساخته و هم اشتراکی مطلق را.
اسلام در مسئله مالکیت، طرفدار مالکیت مختلط است؛ یعنی هم مالکیت فردی را در اجتماع میپذیرد، هم مالکیت اشتراکی و هم مالکتی دولتی را؛ اسلام میخواهد بگوید هم مالکیت خصوصی لازم و ضروری است و هم مالکیت عمومی و دولتی.
علت این که نظامهای پوشالی سوسیالیستی و سرمایهداری دوام کردهاند، این است که عملاً به نظام مالکیت مختلف اسلامی تن دادهاند. آنان هر چند هنوز اسلام را بهعنوان یک ایدئولوژی مثبت و سازنده و سعادتبخش نپذیرفتهاند، اما به حکم ناچاری و برای ادامه حیات خود به قانون مالکیت مختلف آن تن در دادهاند.
مقصود ما از مالکیت مختلط در اسلام، این است که اسلام سه نوع مالکیت دارد، مالکیت فردی، مالکیت اشتراکی یا عمومی (متعلق به همه مردم) و مالکیت دولتی (مالکیت پیامبر و امام/ انفال/ آیه ۱ و حشر/ آیه ۷).
یادآور میشود، علاقهمندان جهت خرید اینترنتی این کتاب میتوانند به نشانی اینترنتی www.bustaneketab.ir مراجعه کنند.
انتهای پیام