تعیین وقت ظهور حتی توسط بزرگان نادرست است

به گزارش ایکنا، علیرضا میرزایی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، شامگاه 18 اسفندماه در نشست علمی «بایسته‌های شیعیان در عصر غیبت»، گفت: یکی از بایسته‌های شیعیان در دوره غیبت این است که با برخی انحرافات مبارزه کنند از جمله مدعیان باطل مهدویت یا تشرف به محضر امام(ع).

وی با بیان اینکه اصل تشرفات را نمی‌توان زیر سؤال برد افزود: البته تشرفات یکسری فصول مشترک داشته است از جمله اینکه معمولا بعد از یک اضطرار جمعی که برای جامعه پیش می‌آمد ایجاد شده است و البته مواردی هم بوده است که تشرفات آسان بوده است و یکسری از آنها هم بعد از  توجهات و توسلات و ابتهالات ویژه دست داده و زمان می‌برده است.

استاد دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: نکته دیگر در فصل حداکثری در تشرفات این است که تشرفات در حد چند ثانیه و چند دقیقه بوده است البته تشرفاتی مانند حاج علی بغدادی چند ساعت و ابن مهزیار چند روز بوده است. برای پسر مهزیار سه روز زمان ذکر  شده است ولی نوعا این تشرفات، کوتاه‌مدت بوده است. در این تشرفات عمدتا راهنمایی و دیدار یکطرفه است یعنی تکلم از سوی امام زمان(عج) و برآوردن حاجت از طرف ایشان بوده است. 

میرزایی بیان کرد: نوعا در تشرفات، اصرار بر کتمان بوده است و تشرف بعد از وفات افرادی که مشرف شده‌اند نقل شده است. اگر این مشترکات را در نظر بگیریم ادعاهایی که برخی دارند به راحتی زیر سؤال می‌رود مانند علیرضا پیغان که چند سال قبل در قم اعدام شد یا سید نورسبز که از عربستان آمده بود. فصول مشترک حداکثری می‌تواند از برخی آسیب‌ها جلوگیری کند.

وی با بیان اینکه آسیب‌ها به شدت در حال بالارفتن است مثلا چند سال قبل یک خانمی مدعی شده بود که امام زمان داماد من است، گفت: قریب به سه هزار روایت درباره امام زمان و مهدویت داریم و روایات عمدتا مشترک با اهل سنت است و از طرفی آسیب‌ها هم در این زمینه زیاد است.

میرزایی بیان کرد: نکته و بایسته دیگر، امام‌شناسی است که در روایات متعدد مانند اصول کافی،  یوم الخلاص و ... آمده است که امامت را بشناس که اگر امامت را شناختی امر ظهور دیر و یا زود رخ دهد آسیبی به شما نمی‌رسد؛ این روایت خیلی آرامش‌بخش است و انسان را از برخی تحریکات نابجا و ...نجات می‌دهد. محور بحث امام‌شناسی هم تاکید بر این نکته است که شناخت امام از تشرف خیلی مؤثرتر و مهمتر است.

امام‌شناسی چیست؟

وی اضافه کرد: خلاصه امام‌شناسی هم این است که ما موقعیت امام را در کائنات بشناسیم یعنی امام واسطه رزق الهی به بندگان است. بیمنه رزق الوری و بوجوده ثبتت الارض و السماء و اینکه امام مفترض الطاعه است. اگر انسان امام را فرمانده کل کائنات بداند، اینکه ظهور در این قرن رخ می‌دهد یا در قرون دیگر خیلی او را ملتهب نخواهد کرد.

دینداری همانند دست کشیدن بر درخت پر از خار

استاد دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: بایسته دیگر برای جامعه شیعه، تقویت بنیه دینی در دوره غیبت است؛ در دوره غیبت به خاطر تنوع جذابیات مادی، دینداری خیلی مشکل است. در غیبت شیخ طوسی و نعمانی در روایتی از امام علی(ع) بیان شده است که دینداری در آن دوره مانند دست کشیدن بر یک بوته پر از خار است. لذا فرمودند اگر کسی بخواهد دینداری خود را حفظ کند مشکل است. در روایت دیگری بیان شده است که در این دوره انسان باید به شدت به دین و تقوا و خویشتن‌بانی خود بپردازد.

وی اضافه کرد: در روایت دیگری از امام علی(ع) داریم که انسان باید در دوره غیبت تقوا پیشه کند. باز در روایت دیگری فرمودند که بهترین مردم در دوره غیبت کسانی هستند که از خودشان مراقبت می‌کننند و خویشتندار هستند.

وی افزود: آیت‌الله مکارم شیرازی در کتاب مهدی؛ انقلابی بزرگ، تحلیل کرده‌اند که جامعه جهانی نیازمند آمادگی جهانی است و لازمه این کار تشکیل هسته‌های دیندار، محکم و انقلابی و به نظر بنده این تحلیل درست است؛ در دوره غیبت قرار نیست همه چیز با مدد  الهی و معجره رخ دهد بلکه باید با مدیریت صحیح و وجود انسان‌های دیندار و مستحکم و قوی چنین کاری رخ دهد و این دوره به شدت نیازمند افراد خودساخته است. 

دو دسته انتظار

میرازیی افزود: بایسته دیگر این است که انتظار سازنده باید وارد متن جامعه شود. برخی انتظار را دو دسته کرده‌اند؛ اول انتظاری که خمودگی درست می‌کند و دیگری اینکه هرقدر هم جامعه رشد کرد باز دچار سکون و رکود و محافظه‌کاری نمی‌شود. در این تفکر، حتی وقتی نظام و دولت اسلامی تشکیل شود دچار محافظه‌کاری نمی‌شود زیرا این نظام سیاسی نقطه مطلوب شیعه نیست و با حکومت تراز مهدوی فاصله زیادی دارد. در جامعه شیعه در دل نظام‌سازی همچنان روحیه انقلابی و حالت دینامیک وجود دارد به همین دلیل انتظار سازنده یعنی هرقدر هم که وضع خوب باشد باز کافی نیست.

وی افزود: امام رضا(ع) فرمودند برای فرج زیاد دعا کنید زیرا باعث گشایش خود شما هم می‌شود و صبح و شب منتظر امر فرج باشید یعنی در هر شرایطی منتظر گشایش نهایی باشید.

پرهیز از تعیین وقت

میرزایی تصریح کرد: بایسته بعدی که خیلی مورد تاکید قرار گرفته این است که برای ظهور نباید تعیین وقت بشود زیرا ممکن است شیعیان دچار خلا روحی و روانی شوند به همین دلیل امام صادق(ع) فرمودند کسی که برای مهدی ما تعیین وقت بکند خود را شریک در علم خدا می‌داند و ادعا دارد به اسرار خدا دسترسی دارد. ایشان در روایت دیگری فرمودند کسانی که وقت تعیین کنند دروغگو هستند و ما هیچ وقت تعیین نمی‌کنیم.

استاد دانشگاه بیان کرد: متاسفانه این تعیین وقت یا قریب به تعیین وقت هم در ایران زیاد رخ داده است و گاهی از بزرگان هم این مسائل را داریم مثلا وقتی مغولان آمدند ظلم به نهایت رسید و گفتند مقدمه ظهور است و حتی  دولت صفویه را مقدمه دانستند و یا انقلاب و جنگ که رخ داد همین حرفها زده شد. برخی اوقات انسان مطالبی را منسوب به برخی بزرگان می‌بیند که قریب به تعیین وقت می‌شود.

وی افزود: بایسته دیگر حفظ اسرار اهل بیت(ع) است که البته الان کمتر این مسئله مبتلابه است ولی باز استناداتی دارد؛ گفته شده است که حفظ این اسرار در راستای حفظ هسته‌های مؤمنانی است که منتظر ظهور هستند. از نکات جالب این است که در برخی متون دینی وارد شده که امام صادق(ع) همان قائم آل محمد(ص) است در حالی که وقتی از هر امامی سؤال می‌شد می‌فرمودند ما قیام‌کننده و قائم اهل بیت(ع) هستیم ولی براساس روایات نبوی قیام همه این ائمه(ع) محلی بوده است و قیام نهایی مربوط به امام زمان(عج) آخرالزمان است و پیروزی آن قطعی است. 

صبر و تقویت علاقه به اهل بیت(ع)

میرزایی بیان کرد: در دوره غیبت، تقویت علقه به حضرت و صبر و بردباری از بایسته‌های مهم شیعیان است، پیامبر(ص) فرمودند که خوشا به حال صابران در دوره غیبت و کسانی که مقیم محبت اهل بیت(ع) هستند. از نکات جالب این است که برخی فکر می‌کنند در تعلیمات، تناقض وجود دارد زیرا از یکطرف روایت داریم که برای فرج خیلی دعا کنید و از طرف دیگر روایات داریم که فرموده است برای ظهور، عجله نکنید و به همین دلیل برخی نمی‌توانند بین این دو جمع کنند.

وی افزود: در توقیعی که حضرت به سمری نوشتند فرمودند که غیبت تامه شروع شده است و جز به مشیت خدا تمام نخواهد شد، بنابراین گفته شده است که در دعا برای امر ظهور تعجیل کنید یعنی درخواست و انابه شما به درگاه خدا می‌تواند ظهور را جلو بیندازد ولی از طرفی تاکید شده است که مبادا به خاطر عجله خود را به هلاکت بیندازید.

میرزایی بیان کرد: در روایات بیان شده است که امام صادق(ع) فرمودند که مردم هلاک و تباه شدند زیرا در امر ظهور عجله می‌کنند و خدا به خاطر عجله شما عجله نمی‌کند. ظهور زمان و موقعیتی دارد و اگر آن امر برسد نه ساعتی در آن تاخیر و نه ساعتی تعجیل خواهد افتاد. در روایت دیگری بیان شده است که جابجا کردن کوه از جای خود آسانتر از سلطنت و حکمرانی است که هنوز به اجل خودش نرسیده است. به نظر بنده تعجیل در خواست ظهور و عدم عجله قابل جمع است.

روایات رایات

میرزایی با اشاره به برخی روایات مرتبط با قیام‌های قبل از ظهور، بیان کرد: برخی افراد منتقد انقلاب با استناد به روایات رایات می‌گویند بلند شدن هر پرچمی قبل از ظهور، پرچم گمراهی است و شیعیان را به زحمت می‌اندازد و ثمری هم ندارد؛ پاسخ این است که اولا این روایات، معارض هم دارد و یکدست نیست. از جمله روایاتی داریم که مردمی از قوم ما از مشرق قیام خواهند کرد. دوم اینکه مفاد این روایات با روایات امر به معروف و نهی از منکر و تلاش برای اصلاح که از قطعیات تعالیم اسلامی است در تنافی قرار دارد همچنین چه کسی گفته است که هر کاری باید بدون زحمت باشد و انبیاء هم همه گرفتار زحمت و سختی شدند. 

وی اظهار کرد: منظور از قیام‌های قبل از ظهور که نفی شده است ناظر به قیام‌های مهدی‌های قلابی است مانند اتفاقی که چندسال قبل در سودان رخ داد و مهدی سودانی مدعی مهدویت شد و 50 هزار نفر اسلحه به دست گرد او آمدند بنابراین منع از قیام شده است ولی مربوط به مهتدی‌ها است. 

میرزایی تصریح کرد: برخی می‌گویند امکان اصلاح و قیام وجود دارد ولی این قیام سبب می‌شود تا پروژه اصلی یعنی ظهور ولایت عظما به تاخیر بیفتد بنابراین بگذارید جهان از ظلم و جور پر شود و وقتی دنیا به اینجا رسید حضرت می‌آیند و دنیا را از عدل پر می‌کنند. البته در اساسنامه انجمن حجتیه که این حرف منسوب به آنان است چنین چیزی ذکر نشده است لذا ممکن است جزء باورهای پشت پرده آنان باشد.

تمجید از برخی قیام‌های قبل از ظهور

وی افزود: روایاتی داریم که از برخی قیام‌های قبل از ظهور تمجید شده است ضمن اینکه قیام جهانی حضرت مهدی(عج) مقدماتی دارد که باید فراهم شود از جمله اینکه در انقلاب، مدل مقاومت در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفته است. در پاسخ کسانی مانند تفکر انجمن حجتیه می‌توانیم توجیه کنیم که می‌شود حکومیت از دوستداران اهل بیت(ع) تشکیل شود ولی در عین حال دنیا از ظلم پر باشد.