حسن هانیزاده، کارشناس مسائل منطقه، در گفتوگو با ایکنا، درباره عملکرد دولت در حوزه سیاست خارجی به ویژه در زمینه پیشبرد سیاست همسایگی و سیاست منطقهای گفت: کارنامه دولت سیزدهم در حوزه سیاست منطقهای درخشان بود و دستگاه دیپلماسی و شخص رئیسجمهور در این رابطه توانستند یک نوع همگرایی منطقهای ایجاد کنند.
وی افزود: پذیرش عضویت رسمی ایران در پیمان همکاری شانگهای، سفرهای دورهای مقامات کشورهای همسایه و منطقهای و عربی و سفر متقابل مقامات کشورمان به این کشورها و در نهایت توافقنامه اخیر پکن بین ایران و عربستان نشانه عملکرد مثبت دولت سیزدهم در حوزه سیاست منطقهای و عمل به وعدههای داده شده در این رابطه بوده است.
هانیزاده اظهار کرد: الان رویکرد دولت سیزدهم این است که تنشها در منطقه به شدت کاهش پیدا کند و شرایطی برای توسعه پایدار برای همه کشورهای منطقه ایجاد شود. به ویژه اینکه با توافق پکن و احیای روابط میان ایران و عربستان، رژیم صهیونیستی احساس انزوای منطقهای میکند و نفوذ این رژیم در منطقه کاهش مییابد و از طرف دیگر هژمونی و نفوذ آمریکا در منطقه در آینده پس از این توافق به خاطر بهبود همگرایی منطقهای و نزدیک شدن دیدگاههای ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس مانند شرایط قبل از توافق نخواهد بود و این هژمونی دچار افول جدی خواهد شد کما اینکه همین الان نیز افول قدرت آمریکا در منطقه کاملا قابل مشاهده است.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: مجموعه این اتفاقات نشان میدهد که دولت سیزدهم در سیاست منطقهای و همسایگی موفقیتآمیز عمل کرده و توانسته گامهای مؤثر و مثبتی در این راستا بردارد.
هانیزاده درباره رویکرد دولت به مسئله برجام و توافق هستهای و تغییر شرایط با توافق میان ایران و عربستان گفت: در حوزه برجام هنوز مشکلاتی وجود دارد اما به نظر میرسد به پشتوانه بهبود شرایط در منطقه، در سال 1402 رویکرد دولت به این سمت خواهد رفت که مسئله برجام را به سرانجام برساند و تحریمهای ظالمانه علیه ایران لغو شود.
وی ابراز کرد: الان هم اشاراتی از سوی آمریکا و اروپاییها به ایران برای از سرگیری مذاکرات هستهای در وین ارسال شده به ویژه اینکه آمریکاییها اعلام کردند آماده هستند بخشی از پولهای بلوکه شده ایران را در ژاپن، کره جنوبی، هند و عراق آزاد کنند که این میتواند مقدمهای برای بهبود روابط با کشورهای غربی تلقی شود.
هانیزاده اظهار کرد: در عین حال این مسئله در کنار بهبود روابط با همسایگان عربی تأثیر مستقیمی بر روی اقتصاد کشور خواهد گذاشت و شرایط سال 1402 را بهتر از وضعیت فعلی میکند.
هانیزاده درباره تأثیر احیای رابطه با عربستان بر احیای رابطه با برخی دیگر از کشورهای عربی و کاهش برخی از تشنجآفرینیها در نقاط مرزی افغانستان، عراق و جمهوری آذربایجان گفت: عربستان یک کشور اسلامی تأثیرگذار در حوزه عربی و اسلامی است و بهبود روابط با عربستان میتواند کشورهای عرب منطقه مانند مصر، اردن، امارات و بحرین را تشویق به بهبود رابطه با ایران کند.
این کارشناس مسائل منطقه افزود: همچنین تأثیر دیگر توافق پکن این است که شیطنتهای رژیم صهیونیستی در منطقه برای اجرای طرح صلح ابراهیم کاهش پیدا میکند. در حقیقت ابعاد مصالحه میان ایران و عربستان تنها به کاهش تنشها بین دو کشور و بهبود و توسعه روابط دوجانبه محدود و منحصر نخواهد ماند بلکه به برقراری ثبات، امنیت و همگرایی میان کشورهای منطقه منجر میشود و زمینه دخالت بیگانگان را در منطقه کاهش خواهد داد و زمینه توسعه و رفاه کشورهای این منطقه را فراهم میکند.
وی تصریح کرد: عربستان امروز کاملا متوجه شده ادامه نقش تخریبی علیه ایران، تداوم جنگ یمن و مشارکت در بحرانهای سوریه و عراق، نه تنها هیچ دستاورد سیاسی و امنیتی برای او نداشته بلکه امنیت عربستان را نیز با تهدیدات جدی مواجه کرده و این امر مانعی جدی برای طرحهای توسعهای بلندپروازانه و سرمایهگذاریهای کلان بن سلمان به ویژه با مشارکت چینیها است. لذا به نظر میرسد شرایط برای حرکت به سمت همگرایی منطقه ای فراهم شده است.
هانیزاده درباره اینکه حضور مؤثر چین برای عملی شدن این توافق تا چه اندازه ضمانت اجرای آن را بالا برده است، گفت: چین یکی از کشورهای مهم جهان به لحاظ اقتصادی، سیاسی و نظامی است و ویژگی مثبت چین در همکاری با سایر کشورها این است که نگاه کاملا اقتصادی در این همکاریها دارد. در خصوص پررنگ شدن حضور چین در غرب آسیا باید گفت چین نیازمند انرژی ایران و عربستان است تا در یک دهه آینده به قطب اول اقتصادی جهان تبدیل شود و رسیدن به این هدف نیازمند یک زیربنای آرام و امن در منطقه غرب آسیا است و نزدیکی بین ایران و عربستان و کاهش تنش بین دو طرف میتواند این هدف و خواست چینیها را برآورده کند.
وی یادآور شد: یکی دیگر از اهداف چین از این میانجیگری، کاهش نفوذ آمریکا در منطقه و کنار زدن شبح آمریکا در منطقه بود و لذا با این دو نگاه چینیها تصمیم گرفتند بین ایران و عربستان برای رسیدن به یک توافق وساطت کنند و لذا علاوه بر ایران و عربستان، چین نیز برنده اصلی این توافق بود به ویژه اینکه برنامهریزی چین در آینده در خصوص ایران در چارچوب برنامه همکاری 25 ساله، سرمایهگذاری 500 میلیارد دلاری در ایران است که هم برای ایران و هم برای چین منافع اقتصادی زیادی دارد.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام