کد خبر: 4135492
تاریخ انتشار : ۳۰ فروردين ۱۴۰۲ - ۱۵:۴۰
یادداشت

همه‌پرسی را ابزار عوام‌فریبی نکنیم

طبق اصل 59 قانون اساسی همه‌پرسی مربوط به «مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی» است که اجرای آن نیازمند تصویب دو سوم نمایندگان مجلس است، پس مانور و هیاهو بر روی این اصل در هنگام بروز هر مسئله و مشکلی در کشور بیش از اینکه مبتنی بر نگاه کارشناسی باشد، ابزاری برای عوام‌فریبی و سیاسی‌کاری است.

رفراندوم

رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانات روز گذشته در دیدار جمعی از دانشجویان به مسئله رفراندوم پرداختند که بحث‌های زیادی را در فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور ایجاد کرد. ایشان فرمودند: «حالا یکی از برادرها گفت رفراندوم؛ این‌جوری گفتند که اگر چنانچه شما از اوّل در همه‌ مسائلی که پیش می‌آمد رفراندوم می‌کردید، حالا آن حسّاسیّت روی رفراندوم وجود نداشت. کجای دنیا این کار را می‌کنند؟ مگر مسائل گوناگون کشور قابل رفراندوم است؟ مگر همه‌ مردمی که در رفراندوم باید شرکت کنند و شرکت می‌کنند، امکان تحلیل آن مسئله را دارند؟ این چه حرفی است؟ چطور می‌شود رفراندوم کرد، در مسائلی که تبلیغات می‌شود کرد، از همه طرف حرف می‌شود زد؟ اصلاً یک کشور را شش ماه درگیر بحث و جدل و گفت‌وگو و دوقطبی‌سازی می‌کنند برای اینکه یک مسئله‌ای رفراندوم بشود. در همه‌ مسائل رفراندوم بکنیم؟ یعنی قضایا این‌جوری نیست که آدم این‌جور ساده از رویشان [عبور کند].»

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز در اصل 59 به مسئله همه‌پرسی پرداخته است: «در مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است اعمال قوه مقننه از راه همه پرسی و مراجعه مستقیم به آرا مردم صورت گیرد. در خواست مراجعه به آراء عمومی باید به تصویب دو سوم مجموع نمایندگان مجلس برسد.»

شورای نگهبان نیز در تفسیر این اصل براساس درخواستی در تاریخ 19 اسفند 1381 در این باره اعلام داشته که «درخواست مراجعه به آراء عمومی موضوع اصل 59 قانون اساسی از مصادیق مصوبات مجلس شورای اسلامی است و باید طبق اصل 94 قانون اساسی به شورای نگهبان ارسال شود.»

براین مبنا می‌توان گفت مراجعه به آرای عمومی در قالب همه‌پرسی شامل مسائل بسیار مهم و اساسی در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی آن هم توسط مجلس شورای اسلامی است. به عبارتی همه‌پرسی شامل هر مسئله و موضوع مطرح در جامعه نیست و منحصر به یک سری مسائل خاص آن هم به تشخیص دوم سوم مجموع نمایندگان مجلس است. در حقیقت قانونگذار همه‌پرسی را یکی از راه‌های فهم نظر مردم قرار داده که البته قرار نیست اصل و مبنای تصمیم‌گیری باشد زیرا بسیاری از موضوعات در کشور جزو مسائل تخصصی و کارشناسی هستند که نیازمند اشراف و آگاهی نسبت به آن مسئله و ابعاد مختلف آن است.

براین مبنا بیانات رهبر معظم انقلاب به معنای کنار گذاشتن و بی‌توجهی به این اصل قانون اساسی نیست بلکه نگاه عالمانه و به دور عوام‌فریبی و سیاسی‌کاری به این اصل و ابزار همه‌پرسی است. لذا نباید در هر موضوع و مسئله‌ای سریع ابزار همه‌پرسی را به منزله راه حل مطرح و با تبلیغات فراوان و به اسم مردمی بودن در رسانه‌ها مطرح کرد. 

برگزاری همه‌پرسی بدون آگاهی دقیق نسبت به مسئله و تحت تأثیر نظرات جریان‌های سیاسی قرار گرفتن نسبت به آن موضوع خسارت بیشتری به کشور وارد می‌کند و باید اجازه داد بسیاری از مسائل و مشکلات از روند و مسیر قانونی و کارشناسی خود پیش برود و همه‌پرسی را زمانی به کار گرفت که اولا آن موضوع بسیار مهم و حساس و ملی بوه و ثانیا سایر تصمیمات و ابزارهای قانونی قادر به حل مشکل نبوده و نوعی بن‌بست در کشور ایجاد شده باشد.

انتهای پیام
captcha