فضای مجازی را با تزریق زندگی بهتر کنیم
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ گفت: مسئله ما این نیست که چه بر سر فضای مجازی بیاوریم، مسئله ما این است که؛ زیست جهان ما چگونه شکل می‌گیرد که فضای مجازی قلمرو فریاد بخشی از انسان‌هایی می‌شود و به چه میزان در بازاندیشی و تزریق زندگی به آن، فضای مجازی را بهتر کنیم.
به گزارش خبرنگار ایکنا، افتتاحیه نهمین همایش وب‌پژوهی، امروز 13 اردیبهشت، در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد.
کامبیز بدیع، استاد تمام پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان سخنران کلیدی نهمین دوره کنفرانس بین‌المللی وب‌پژوهی، مقاله‌ای با عنوان «نقش رایانش وب در ارتقای تفکر خلاق» ارائه کرد و گفت: با توجه به پیوند‌های تعریف‌پذیر میان صفحات وب در نمایه‌های مختلف، رایانش وب که امروزه مبدل به مبحثی اساسی شده، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
وی افزود: تفکر خلاق، به سبکی از تفکر اطلاق می‌شود که به بروز ایده‌های نو و حیرت‌انگیز می‌انجامد و امکان شکل‌گیری آن در چارچوب رویکرد‌های متداول وجود ندارد. در واقع ایده‌زایی خلاق، راهی است برای برون‌رفت از فضایی که کارآیی یا کارآمدی آن به هر دلیل دچار نوعی سکون و یا بلاتکلیفی می‌شود.
بدیع ادامه داد: نیاز به ایده‌زایی مادامی که دغدغه یا نگرانی از بابت عدم توانمندی در حل مسئله و تصمیم‌سازی ایجاد نشده، معنا نمی‌یابد. نگرانی ایجاد شده فرد را بر آن می‌دارد تا با نوعی گذار از دنیای شگفتی، دست به اقدامی حیرت‌انگیز بزند.
وی تصریح کرد: خلاقیت محصول برهم‌کنش دغدغه است، کاربر در استفاده از chat GPT دچار چالش می‌شود تا مچ آن را بگیرد و همین باعث خلاقیتش می‌شود، وگرنه خلاقیت او را کور خواهد کرد. زیرا ما یکسری داده‌ها به آن داده‌ایم و او خلاقانه آن‌ها را ارائه می‌دهد؛ بنابراین برای اینکه خلاقیت خود را از دست ندهیم، باید چرایی را فراموش نکنیم و لازمه خلاقیت این است که انسان، نیم‌نگاهی به چرایی‌ها داشته باشد.
فضای مجازی را با تزریق زندگی بهتر کنیم
پنل ویژه این کنفرانس به موضوع «پنهان در واقع و پیدا در مجاز» اختصاص یافت که آرش حیدری، محسن کچویی و مسعود اسدپور به سخنرانی درباره آن پرداختند. آرش حیدری، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ در این زمینه گفت: نقد تکنولوژی ارتباطی دو وجهی دارد، یکی وجه ایدئولوژیک و عوامانه آن است که غالب بوده و در دل تکنوفوبیا (هراس از تکنولوژی) قابل فهم است و وجه دوم نقادی مبتنی بر چارچوب‌های جامعه‌شناختی و ارتباطاتی است. اگر در الگوی اول به نقادی بپردازیم، راه‌حل ما محدود کردن فضای ارتباطی است، به این بهانه که فضای مجازی آسیب‌هایی دارد. در نقد دوم، سخن از نسبت فرهنگ، هویت، مقاومت و... با فضای مجازی است. در این راستا مسئله بر سر یک نقد ساختاری به وضعیت جدید است و یک تفکر سیستمی را می‌طلبد.
حیدری ادامه داد: هجوم به شبکه‌های مجازی و استفاده وسواسی از آن‌ها را باید در سازمان زندگی از هم گسیخته جست‌وجو کرد. انسجام اجتماعی در جامعه ایران به گواه بسیاری از پژوهش‌ها در هم ریخته است و شاهدش نرخ بالای آسیب‌های اجتماعی، اشکال حادی از عصبی شدن، خشونت و میل به دیده شدن از طرف دیگران است و حتی تجربه زیسته‌اش به قدری فقیر شده است که بین دنیای واقعی و مجازی شکاف ایجاد می‌شود.
وی ادامه داد: سیاست، هراس سیستماتیک به معنای عام ایجاد می‌کند و گزاره کاذبی که در رابطه با آسیب فضای مجازی مطرح می‌کند، حاصل عدم ارتباط فضای مجازی و واقعی است. فضای مجازی لحظه بروز تعاملات و رفتار‌های انسانی است که عرصه اجتماعی را محبس می‌بیند.
حیدری تصریح کرد: آنچه در جامعه ما القا می‌شود، این است که انسان خوب، انسانی است که بی‌هدف در خیابان‌ها نمی‌چرخد و به عبارتی، «برف را از پنجره تماشا می‌کند و در خانه می‌ماند». در واقع حیات اجتماعی تبدیل به محبس شده است و جالب است که در هر بحث کارشناسانه هم به آن تأکید می‌شود. در حالی که هر جمع شدنی، ذات زیست انسانی است و در غیر این صورت با رفتار زندانیانی مواجه خواهیم شد که رفتار‌هایی برای دیده شدن از خود نشان می‌دهند.
وی گفت: انسانی که از پرسش‌های بنیادین خود طفره می‌رود، تبدیل به تکنسین بی‌قلب می‌شود؛ بنابراین مسئله ما این نیست که چه بر سر فضای مجازی بیاوریم، مسئله ما این است که: زیست جهان ما چگونه شکل می‌گیرد که فضای مجازی، قلمرو فریاد بخشی از انسان‌هایی می‌شود و همچنین مسئله ما این است که به چه میزان در بازاندیشی و تزریق زندگی به آن، فضای مجازی را بهتر کنیم.
ترس از حریم خصوصی
کچویی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ در ادامه با این سؤال که آیا فضای مجازی منشأ آسیب است، گفت: هر زمانه‌ای روحی دارد. روح یک دوره تاریخی فراتر از سیاست و حاکمان تاریخی است و بهترین راه برای درک طبع روانشناختی هر دوره نگریستن و جستجو در آن دوره است؛ چرا که در قالب نماد‌های بی‌واسطه بیان می‌شود و یکی از مصداق‌های مرتبط، معماری شهری است. در معماری ایرانی، تأکید بر دیوار‌های بلند و دوربین‌های مداربسته و تلاش برای دسترسی ناپذیرکردن خانه است و به نظر می‌رسد این احساس ناامنی فراتر از خطر سرقت است و پای ترس از حریم خصوصی و شخصی در میان است. آیا این ترس از بین می‌رود و یا از کانالی دیگر خود را نشان می‌دهد؟ نسبت فضای مجازی با ناهنجاری‌ها هم به همین مسئله مربوط است.
مسعود اسدپور، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ نیز در بخش دیگری از این پنل گفت: ما صنعت نرم‌افزار نداریم، صنعت خودرو با همه کم و کاستش داریم، اما صنعت فنی نداریم که بتوانیم در پیامرسانهای داخلی توفیقی به دست آوریم. در صورت توفیق هم، اگر همه مردم از آن استفاده کنند، آیا به پروتکل‌های آن احترام خواهند گذاشت؟
یادآور می‌شود، بخش دوم نهمین دوره کنفرانس بین‌المللی وب‌پژوهی، پنجشنبه 14 اردیبهشت با ارائه مقالات پژوهشگران ادامه خواهد داشت. پنل‌ها با محور «یادگیری ماشین، یادگیری عمیق در وب»، «اینترنت اشیا، علم‌سنجی و کاربردی»، «سکوهای ابری، انبوه و توزیع شده، امنیت در وب»، «تحلیل رفتار و شخصی‌سازی و تعامل انسان و رایانه» و «شبکه‌های اجتماعی» برگزار می‌شود.
انتهای پیام
