یک راه تقرب به خدا، زیارت حجت خدا است/ راز ماندگاری «مفاتیح الجنان» + فیلم

حجت‌الاسلام و المسلمین سیدجواد بهشتی، کارشناس مذهبی در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا به توضیح درباره کتاب شریف مفاتیح الجنان؛ اثر شیخ عباس قمی پرداخت که حاصل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید؛

اگر سه مفهوم را با هم ترکیب کنیم برکت معنا پیدا می‌کند؛ وسعت، ماندگاری، قداست. خداوند به شیخ عباس قمی برکت داد یعنی کارش را تا دوردست‌ها برد. از جهت ماندگاری هم الآن صد سال است کتاب او را می‌خوانند، صدها سال دیگر هم خواهند خواند. از خدا بخواهیم به ما برکت بدهد یعنی کارهای ما را، خدمات را در طول زمان توسعه دهد و امواج آن را منتشر کند و رنگ خدایی به آن بدهد.

چرا شیخ عباس قمی ماندگار شد؟

شاید علت ماندگاری کتاب شیخ عباس قمی به خاطر اخلاصش بوده چون حدیث داریم اگر کسی به خاطر خدا کار کند ولو کارش مخفی باشد خداوند آن کار را علنی می‌کند. خیلی وقت‌ها ما دوست داریم تصویرمان را تلویزیون نشان دهد یا شرح زندگی ما را در روزنامه‌ها بنویسند ولی یک وقت انسان در این قید و بندها نیست لذا خدا چهره او را همگانی می‌کند. شاید شیخ عباس به خاطر اینکه موضوع مهمی را انتخاب کرده ماندگار شده و آن رابطه با خدا است: «وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ؛ در جهان از آن کس که (چون پیغمبران) خلق را به سوی خدا خواند و نیکوکار گردید و گفت که من از تسلیم شوندگان خدایم کدام کس بهتر و نیکو گفتارتر است». رابطه با خدا زیرساختش در وجود ما هست و فطرت ما خداپرست و خدادوست است ولی یک پیامبر، یک امام، یک مربی می‌آید این استعداد را شکوفا می‌کند. شیخ عباس قمی با این کتاب این کار را کرده است.

معنای ارتباط با خدا چیست؟

ارتباط با خدا یعنی دوست داشتن خدا، پرستش خدا، کمک خواستن از خدا، راهنمایی گرفتن از خدا. البته ممکن است نوع انحرافی همین‌ها هم باشد؛ الآن عرفان‌های انحرافی وجود دارد. معنویتی در کشورهای مختلف هست که انسان را به بیراهه می‌برد ولی انبیا رابطه درست با خدا را به ما تعلیم دادند.

شیخ عباس قمی کتاب خودش را با قرآن شروع کرده، بعد با اسنادی از معصوم که خطا ندارد دعاهایی را نقل کرده است. ائمه دعاهایی را به ما تعلیم دادند و گفتند اینطور خدا را صدا بزنید، این چیزها را از خدا بخواهید، از این خطرها به خدا پناه ببرید. من پیشنهادم این است برای اینکه مفاتیح را خانگی کنیم و به نسل‌های بعد بسپاریم یک راهش این است که اگر من می‌خواهم خدا را صدا بزنم دعای جوشن کبیر بخوانم، اگر می‌خواهم با خدا زمزمه کنم مناجات خمسه عشر بخوانم. شیخ عباس قمی اینها را از زبان معصوم، از منابع معتبر استخراج کرده و کنار هم قرار داده است.

یکی از چیزهایی که ما از آن غافلیم فرصت است. دو پرسش از پنج سوال روز قیامت این است که عمرت را چه کردی، جوانیت را چه کردی. شیخ عباس قمی نیمی از مفاتیح را بر اساس زمان تنظیم کرده است. ماه رجب چکار کنیم، ماه محرم چکار کنیم، ماه رمضان چکار کنیم؛ یعنی در چارچوب زمان به ما پیشنهاد می‌دهد. البته لازم نیست همه را بخوانیم چون اینها کد است. مثل کسی که به ترمینال می‌رود. در ترمینال در هر ساعت یک اتوبوس به مقصدی خاص حرکت می‌کند ولی قرار نیست شما همه را سوار شوید بلکه در آنجا امکان مسافرت به هر جا فراهم است.

اگر خودمان خدا را توصیف کنیم اشتباهی می‌رویم

شیخ عباس قمی در کتاب مفاتیح، از امامان معصوم دعاهایی به شما پیشنهاد داده است. مثلا شب نیمه شعبان است اگر فرصت داری این دعا را بخوان. پیشنهاد است ولی سازندگی دارد. می‌خواهید نعمت خدا را بشمارید دعای عرفه بخوانید. در این دعا حضرت خودش را معرفی می‌کند بعد خدا را معرفی می‌کند. اگر خودمان خدا را توصیف کنیم اشتباهی می‌رویم و خدا را جسم تصور می‌کنیم اما اگر از امام حسین(ع) یاد گرفتیم چگونه با خدا حرف بزنیم مقصد را درست تشخیص خواهیم داد.

بخش دیگری از مفاتیح تقرب به خدا از راه زیارت حجت خدا است. این را هم خود خدا به ما یاد داده است. در سوره مائده فرموده برای نزدیک شدن به خدا وسیله پیدا کنید. پیامبر(ص) فرمود آن وسیله من و فرزندانم هستیم. در همین زمینه زیارتنامه‌هایی به ما یاد دادند. به چه منظوری؟ تقرب به خدا. خداوند عزیزترین بندگان را وسیله تقرب قرار داده است.

یک بخش پایانی هم در مفاتیح است که شامل مسائل متفرقه است مثلا طرف بچه‌دار نمی‌شود یا باران نمی‌بارد یا رزقش کم شده است، چه کند. مردم همین سوالات را از ائمه پرسیدند و آنها دعاهایی را به ما یاد دادند، از این فرصت بهره‌برداری کنید.