کاهش خودکشی و ضرورت‌هایی که باید محقق شود

به گزارش خبرنگار ایکنا، همایش ملی روز جهانی پیشگیری از خودکشی، امروز دوشنبه ۱۹ شهریور ماه به همت سازمان امور اجتماعی و موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم و با همکاری دستگاه‌های اجرایی و تشکل‌های مردمی در سالن وزارت کشور برگزار شد.

در ابتدای این همایش محمد عباسی، رئیس سازمان امور اجتماعی کشور، گفت: مجامع علمی، جامعه‌شناسان و متولیان اجتماعی به این مبحث توجه و بر روی آن تمرکز کرده‌اند و روز ۱۰ سپتامبر در مجامع علمی و بهداشتی برای تمرکز بر روی کاهش خودکشی اختصاص داده می‌شود. برخی با نداری و برخی با دارایی زیاد به پوچی می‌رسند و افرادی که برای هر موضوع کوچکی تاب‌آوری خود را از دست می‌دهند به سمت این آسیب می‌روند. از سوی دیگر رابطه معناداری بین زندگی صنعتی، فشارهای روانی و مشکلات روانی با خودکشی وجود دارد که برخی از این فشارها در کشورهای کمتر توسعه یافته وجود ندارد.

لزوم شناسایی افرادی که به فکر خودکشی هستند

رئیس سازمان امور اجتماعی با اشاره به اینکه پیش‌بینی این عارضه در کاهش این آسیب مؤثر است چون افرادی خودکشی می‌کنند که قبلا به آن فکر کرده‌اند و پیش زمینه دارند، گفت: پس اگر ما افرادی که پیش‌زمینه گرایش به خودکشی دارند را شناسایی و به آنها کمک کنیم، شاهد کاهش این آسیب خواهیم بود. بنا داریم کار دسته‌بندی شده، عالمانه و منظم داشته باشیم و عوامل تعیین کننده در خودکشی مثل سن و جنس را بررسی کنیم؛ در این میان خانواده و ناپایداری خانواده از عوامل مؤثر در این آسیب است.

عباسی تصریح کرد: نیاز به تقسیم کار ملی برای کاهش آسیب خودکشی وجود دارد و باید پیشتازان این نهضت در اینجا کار را شروع کنند. معنادار بودن زندگی به مبانی فکری نیاز دارد و باید برای آن برنامه‌ریزی کرد.

حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت نیز گفت: آمار مرگ و میر اقدام با خودکشی در جهان بالاست و ۷۰۰ هزار نفر سالیانه در جهان در اثر این مسئله فوت می‌کنند. عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی، بیولوژیکی و ... در این مسئله مؤثر هستند و باید تمام مسائل منجر به  این تفکر بررسی شود تا از آن پیشگیری به عمل آید.

فرشیدی افزود: اکنون در سطح دنیا بین افراد ۱۵ تا ۲۹ سال رتبه سوم مرگ و میر مربوط به خودکشی است و نحوه انعکاس موارد خودکشی در رسانه کار بزرگ روانشناسانه و علمی نیاز دارد اما متاسفانه اگر شخصیت‌های معروف دست به این اقدام بزنند موجی از اخبار آن را در رسانه‌ها شاهد می‌شویم.

در ادامه مهری سادات موسوی، معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی با تأکید بر اینکه در بحث خودکشی باید به سطوح مختلف توجه و برای هر سطح برنامه‌ریزی کنیم، گفت: اگر در سطح کلان یعنی در ساختار اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... به آن توجه نکنیم نمی‌توانیم این معضل را مرتفع کنیم. همچنین در سطوح میانی و پایین نیز نیازمند طراحی برنامه هستیم.

وی با انتقاد از اینکه چرا نباید فیلمی که قرار است ساخته شود در زمینه تأثیر آن بر تمایل به خودکشی توسط متخصصان بررسی شود، گفت: باید عوامل مختلف در ایجاد انگیزه خودکشی بررسی شود. مثلاً در سطح جامعه ما تأکید می‌شود که بچه‌ها فقط باید درس بخوانند؛ آنها مهارت‌های لازم زندگی را یاد نمی‌گیرند و فقط مشغول تحصیل هستند و وقتی تحصیل آنها به پایان می‌رسد دچار خلأ می‌شوند چون هیچ کاری به غیر از درس خواندن بلد نیستند.

موسوی با اشاره به برخی از موارد خودکشی در کشور، گفت: خانم تحصیل‌کرده‌ای در مقطع دکتری چون توسط استاد راهنمای خود مورد تحقیر قرار گرفت اقدام به خودکشی کرد؛ یعنی نادیده گرفتن تشخص اجتماعی و احترام به آن نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

بیان تجربه اقدام به خودکشی یکی از بانوان بخش دیگر این همایش بود و در ادامه نیز عباس موزون، کارگردان برنامه «زندگی پس از زندگی»، به سخنرانی پرداخت و گفت: پیشگیری از خودکشی یکی از بخش‌های جدی ثمرات برنامه زندگی پس از زندگی است اما این میوه یک حوزه معنایی است و با مفاهیمی مواجه هستیم که قرار است دنیا را بسازد و می‌سازد البته اگر اجازه دهیم این مفاهیم ما را بسازند.

وی تصریح کرد: باید اجازه دهیم این جریان ما را دربرگیرد. اگر یک همایش هم خودش را به این جریان بسپارد نتیجه‌اش می‌شود نجات زندگی افراد. از فصل یک تا فصل سوم در صفحه این برنامه ۱۳ بار پیام آمد که من می‌خواستم خودم را بکشم اما برنامه شما موجب شد منصرف شوم. هر وقت این پیام‌ها می‌آمد خدا را شکر می‌کردم. من ۱۲ پیام را دیدم سیزدهمین پیام متعلق به یک خانم بود که پیام دادند من وسایل را آماده کرده بودم و در حال خودکشی بودم که تصادفا این برنامه را دیدم؛ این فرد دکتری روانپزشکی دارد و مشاور است و طبق تحصیلات باید ناجی باشد اما همه دستاوردها و آموخته‌هایش وی را نجات نداده و من از این مسئله غافلگیر شدم چون فکر می‌کردم کسانی که این آموزه‌ها را نمی‌دانند خودکشی می‌کنند؛ پس دلیل خودکشی کوه یخی است که عمق آن مشخص نیست.

موزون به آمارهای بسیار نگران کننده از میزان خودکشی در جامعه ایران اشاره و اظهار کرد: مادر و پسری تصمیم به خودکشی گرفته بودند که دیل این اقدام را دیدن یک فیلم عنوان کرده بودند و بعد مطرح کردند که دیدن برنامه زندگی پس از زندگی موجب انصراف ما شد. یعنی یک فیلم‌ساز می‌تواند فیلمی بسازد که افراد را تشویق به خودکشی کند و برنامه‌ساز دیگری می‌تواند برنامه‌ای بسازد که مانع خودکشی شود.

در پایان بخش اول این همایش نیز از سازندگان برنامه زندگی پس از زندگی تقدیر شد.

یادآوری می‌شود، برگزاری دو پنل تخصصی و سخنرانی فاطمه سادات رازقی، رئیس کارگروه علمی عملیاتی کاهش خودکشی برنامه بعد از ظهر این همایش است.