به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مروجی طبسی؛ عضو هیئت علمی گروه قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه(س)، 22 آبان ماه در نشست علمی «جلوه‌های انعکاس نظریات تفسیری اهل بیت(ع) در تفسیر علامه‌طباطبایی» با بیان اینکه برخی اتهام قرآن‌بسندگی به علامه طباطبایی وارد کرده‌اند، گفت: به ادعای این گروه، علامه معتقد بودند که ما برای فهم قرآن منحصرا به خود قرآن مراجعه می‌کنیم و نیازی به سنت و روایات تفسیری نداریم که البته برخی چنین مشی داشته‌اند ولی علامه این چنین نبوده است.
وی افزود: ایشان معتقدند ما به صورت حداکثری باید به قرآن مراجعه کنیم ولی روایات تفسیری را هم نفی نکرده‌اند. علامه با وجود اینکه مکتب تفسیری اجتهادی قرآن به قرآن داشته؛ ما دو دسته عبارات را در تفسیر علامه مشاهده می‌کنیم؛ عباراتی که اصول تفسیری ایشان را به منصه ظهور گذاشته است و دیگری روشی که خطایی را از اذهان بزداید.
عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه(س) ادامه داد: این خطا آن است که گرچه روش تفسیر ایشان قرآن به قرآن است ولی اینطور نیست که میانه‌ای با روایات تفسیری نداشته باشند لذا عنوان «بحث روایی» را در ذیل آیات به صورت مجزا دارند.
اعتنا به روایات تفسیری اهل بیت(ع)
مروجی طبسی با تاکید بر اینکه علامه طباطبایی نخستین کسی است که در تفسیر المیزان به نظریات تفسیری اهل بیت(ع) اعتنا کرده است، بیان کرد: ممکن است برخی روایات تفسیری سند مخدوش داشته باشند و در صدور آن تردید داشته باشیم ولی علامه تفسیرش را بر پایه نظرات تفسیری اهل بیت(ع) قرار داده است.
این پژوهشگر بیان کرد: در حوزه مباحث قرآن و حدیث باید از حجیت روایات تفسیری عبور کنیم؛ این سخن به معنای آن نیست که این‌ها مهم نباشند زیرا روایات اعم از تفسیری و غیرتفسیری نیازمند اعتبارسنجی است ولی نباید مانع جست‌و‌جوی دیدگاه‌های تفسیری اهل بیت(ع) شود.
این قرآن‌پژوه با بیان اینکه طبق سفارش پیامبر(ص)، اهل بیت(ع) مرجعیت عظمای علمی دارند، اضافه کرد: این مرجعیت باید در کارهای ما نمود یابد لذا بنده در این نشست به این مسئله می‌پردازم تا به اثبات بازتاب وسیع دیدگاه‌های تفسیری اهل بیت(ع) در آثار قرآنی علامه طباطبایی از جمله المیزان بپردازم.
سه بار مطالعه بحارالانوار
مدرس تفسیر حوزه علمیه با بیان اینکه نمونه‌های زیادی وجود دارد که علامه از روایات تفسیری بهره برده است، تصریح کرد: علامه طباطبایی قبل از المیزان در البیان که در تبریز آن را نوشت و از ابتدا تا میانه سوره یوسف است نسبت آیات و روایات را مورد بحث قرار داده است. از شاگردانشان نقل است که ایشان بحارالانوار را سه مرتبه خوانده لذا جلوه‌های تفسیری اهل بیت(ع) در چند حوزه مانند عقاید قابل شناسایی است.
وی ادامه داد: نکته مهم این است که ایشان با وجود رویکرد تفسیر قرآن به قرآن از نظرات اهل بیت(ع) غافل نیست. جالب است که علامه در مواردی از تعبیر قرائت اهل بیت(ع) هم استفاده کرده است یعنی حتی قرائت حفص را در نظر نمی‌گیرد. شان نزول هم مقوله‌ای است که او به نظر اهل بیت(ع) در آن اهتمام جدی دارد و نظر اهل بیت(ع) را مقدم بر دیگران شمرده است. در مدنی و مکی بودن هم مکررا به نظرات اهل بیت(ع) رجوع می‌کند و برای او نظر اهل بیت(ع) مسجل است.
عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه(س)، گفت: علامه طباطبایی در البیان ذیل آیه ۲۱۰ سوره مباره بقره «هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ يَأْتِيَهُمُ اللَّهُ فِي ظُلَلٍ مِنَ الْغَمَامِ وَالْمَلَائِكَةُ وَقُضِيَ الْأَمْرُ ۚ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ؛ آیا کافران جز این انتظار دارند که خدا با ملائکه در پرده‌های ابر بر آن‌ها در آید و حکم (قهر خدا به کیفر کافران) فرا رسد؟ و کارها همه به سوی خدا باز گردد.» فرموده است روایات ذیل این آیه شریفه نشان می‌دهد که روایات اهل بیت(ع) گاهی به رجعت و گاهی به قیامت و گاهی هم به ظهور تطبیق داده‌اند ولی برخی روایات را تاویل کرده و برخی منکر شده‌اند ولی ایشان فرموده حد وسط، اعتنا و اخذ روایات اهل بیت(ع) است.
مروجی طبسی افزود: از جمله مبانی دیگر علامه این است که نعمت در قرآن را بر اساس نظر اهل بیت(ع) و در موردی مصداق آن را خود ایشان، معنا کرده است. ایشان همچنین در ذیل آیه ولایت «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ» فرموده احادیث اهل بیت(ع) متفقند که فهم اهل بیت(ع) از ولایت، اطاعت است. این نشان می‌دهد که ما باید در فهم قرآن فرمایش اهل بیت(ع) را مبنا قرار داده و دخالت دهیم.
ارجاع به اهل بیت(ع) از سوی پیامبر(ص)
مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه علامه در المیزان می‌گوید اگر درنگی در روایات داشته باشیم می‌بینیم پیامبر(ص) مردم را در فهم قرآن و در حوزه‌های مختلف عقاید و احکام و ... به اهل بیت(ع) ارجاع داده‌اند، تصریح کرد: دلیل ایشان هم حدیث ثقلین است. انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی. یا حدیث سفینه؛ مَثَل اهل بیت من در میان شما مانند کشتی حضرت نوح است، هر کس به این کشتی داخل شود نجات می‌یابد، و هر کس سوار نشود و از آن دوری و تخلف ورزد غرق و نابود می‌گردد.
مروجی طبسی تاکید کرد: از دید ایشان اجر رسالت آن است که مردم به اهل بیت(ع) مراجعه کنند همانطور که در آیه شریفه «قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَىٰ» ایشان در ادامه فرموده است که جای هیچ شک و تردیدی نیست که اجر رسالت، مراجعه مردم به اهل بیت(ع) است و اینکه مرجعیت علمی خود را اهل بیت(ع) قرار دهند.
عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه(س) با بیان اینکه علامه طباطبایی در جای دیگری ذیل آیه 43 سوره نحل «فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ» فرموده است که این آیه دلالت بر این دارد که قول پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) باید مرجع علمی مردم باشد، اظهار کرد: اهل بیت(ع) هم طبق حدیث ثقلین به پیامبر(ص) ملحق می‌شوند؛ علامه فرموده است اینکه برخی گفته‌اند «برای فهم آیات قرآن باید به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) مراجعه کنند مرتبط با تاویل و بطن و متشابهات است» درست نیست و فرموده این حرف را نباید مورد اعتنا قرار دهیم لذا این هم از مبانی مهم علامه طباطبایی است.
این پژوهشگر قرآنی با بیان اینکه اهل سنت برخی آیات را به تاویل برده و یا تمثیل می‌دانند، گفت: ایشان بر خلاف آنان بر اساس روایات تفسیری برداشت پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) را مبنای برداشت قرار داده است.
انتهای پیام 
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مروجی طبسی؛ عضو هیئت علمی گروه قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه(س)، 22 آبان ماه در نشست علمی «جلوه‌های انعکاس نظریات تفسیری اهل بیت(ع) در تفسیر علامه‌طباطبایی» با بیان اینکه برخی اتهام قرآن‌بسندگی به علامه طباطبایی وارد کرده‌اند، گفت: به ادعای این گروه، علامه معتقد بودند که ما برای فهم قرآن منحصرا به خود قرآن مراجعه می‌کنیم و نیازی به سنت و روایات تفسیری نداریم که البته برخی چنین مشی داشته‌اند ولی علامه این چنین نبوده است.
عالی 
