مسئولان فرهنگی پیگیر برپایی نمایشگاه‌های متعدد هنرهای قرآنی باشند
مریم رمضان‌پور مهمترین مانع فعالیت‌های قرآنی را فقدان دغدغه بیشتر از سوی برخی متولیان این حوزه دانست و گفت: دغدغه‌مندی بیشتر مسئولان باید منجر به برگزاری بیشتر نمایشگاه‌هایی با محتوای هنر قرآنی شود و حتی با ایجاد فرصت خرید آثار از هنرمندان موجب تشویق و ایجاد انگیزه به فعالیت بیشتر در میان ایشان شود.
شانزدهمین دوره همایش بین‌المللی بانوان قرآن‌پژوه، دی‌ماه سال جاری، مصادف با ایام ولادت با سعادت حضرت فاطمه زهرا(س) با توجه به اتفاقات اخیر منطقه با محوریت جبهه مقاومت، اختصاص به بانوان قرآنی این حوزه دارد و منتخبان از کشور‌هایی نظیر فلسطین، لبنان، عراق، یمن و سوریه انتخاب می‌شوند. طی برگزاری شانزدهمین دوره همایش بانوان قرآن‌پژوه از بانوان فعال در عرصه‌های قرآنی در بخش‌های پژوهش، هنری و قاریان و حافظان تجلیل می‌شود.
مریم رمضان‌پور سبحانی، هنرمند قرآنی از جمله این بانوان است. او بیش از یک دهه از عمر خود را صرف هنر تذهیب کرده است تا بتواند هم در این هنر مراحل حرفه‌ای را سپری کند و هم پیام خود را با زبان هنر به مخاطبان برساند. طی گفت‌وگویی بیشتر با او آشنا می‌شویم.
ایکنا ـ ابتدا خودتان را معرفی کنید و در ادامه در مورد سوابق فعالیت‌های قرآنی خود توضیح دهید.
مریم رمضان‌پور سبحانی متولد ۱۳۶۳ و دانش‌آموخته مهندسی کامپیوتر از دانشگاه صنعتی امیرکبیر و کارشناس ارشد مترجمی زبان انگلیسی از پردیس دانشگاه علامه طباطبائی هستم. از دوران کودکی به هنر علاقه‌مند بودم؛ در تابستان و ایام فراغت از مدرسه، معمولا به گذراندن کلاسهای هنری مانند طراحی، نقاشی و خوشنویسی می‌پرداختم.
بعد از اتمام دوره کارشناسی، تصمیم گرفتم هنر را به صورت حرفه‌ای دنبال کنم و از سال 1392 به واسطه یکی از دوستان با هنر تذهیب آشنا شدم؛ در حالی که پیش از آن هیچ آشنایی با این هنر نداشتم.
ایکنا ـ به توفیقاتی که در روند فعالیت حرفه‌ای در این عرصه هنری به دست آورده‌اید اشاره کنید.
طی زمان حدود ۱۱ سالی که کم و بیش فعالیت هنری دارم، در نمایشگاه‌هایی مانند نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم و نمایشگاه‌های وزارت میراث فرهنگی از جمله نمایشگاه هنر ایران در دوره قاجار، نمایشگاه زرین نگاره‌های قرآنی و ... حضور داشتم. همچنین، جشنواره توراندخت که سال گذشته برگزار شد، در زمینه طراحی خلاقانه تذهیب به عنوان برگزیده شایسته تقدیر شناخته شدم.
به عنوان هنرجو، توفیق اصلی و حقیقی خود را حضور و فعالیت در این عرصه و بهره‌مندی از محضر اساتید مبرز می‌دانم. لذت خلق یک اثر و به اصطلاح تلمذ در محضر استاد، بدون کوچکترین اغراقی از بزرگترین توفیقات این سال‌هایم بوده است.
ایکنا ـ حوزه کار شما بسیار متنوع است و با توجه به فرم ثابت در زمینه اجرای هنری، آیا می‌توان این هنر را به سمت مضامین دینی و قرآنی سوق داد؟
بله! قطعا همینطور است. درست است که المان‌ها و نقوش ثابتی در اختیار داریم، اما هنر به معنای واقعی در این است که بتوان از آن در راستای انتقال مفاهیم خاص از جمله مضامین دینی و قرآنی، استفاده کرد. در واقع یک اثر هنری مانند تذهیب، خارج از برانگیختن حس زیبایی‌شناسی در مخاطب خود، باید در درجات بالاتر بتواند مفهوم مورد نظر هنرمند را منتقل کند.
به معنای دیگر، شاید خلق یک صحنه زیبا کمترین و حداقلی‌ترین رسالت یک اثر و هنرمند خالق آن باشد. حال ممکن است در برخی دیگر از رشته‌ها، ابزار و المان‌های متنوع‌تری در اختیار باشد، اما در تذهیب با المان‌های محدود، مشخص و ثابتی سر و کار داریم که صد البته این امر توانایی و ذوق هنری به مراتب بالاتری طلب می‌کند تا از طریق همین ابزار محدود و به ظاهر ساده، بتوان مفاهیم والا و بلندی را به مخاطب منتقل کرد.
ایکنا ـ تأثیر ابزار هنری در ترویج فرهنگ قرآنی چگونه است؟
به طور کلی، هنر قطعا در ترویج فرهنگ تأثیر بسیار بسزایی دارد. هنر می‌تواند به مثابه یک زبان همه‌فهم عمل کند و حتی افرادی از فرهنگ‌ها و اقوام مختلف را با هم پیوند دهد. از همین ویژگی می‌توان در ترویج هر مفهوم و فرهنگی از جمله فرهنگ دینی و قرآنی بهره جست.
گاهی بیان مفاهیم دینی در قالب هنر، راحت‌تر و همه‌فهم‌تر و تأثیرگذارتر خواهد بود و حتی به واسطه ماندگاری هنر، تأثیرگذاری و انتقال مفهوم طی قرون و بین نسلهای مختلف نیز امکان‌پذیر است. هنر می‌تواند به صورت نسل به نسل منتقل شده و ماندگاری خود را در طول قرون متمادی ثابت کند.
ایکنا - از نظر شما مهمترین مانع برای انجام فعالیت‌های قرآنی چیست؟
از باب مهمترین مانع فعالیت‌های قرآنی، می‌توان به فقدان دغدغه بیشتر از سوی برخی متولیان این حوزه اشاره کرد. دغدغه‌مندی بیشتر مسئولان باید منجر به برگزاری بیشتر نمایشگاه‌هایی با محتوای هنر قرآنی شود و حتی با ایجاد فرصت خرید آثار از هنرمندان موجب تشویق و ایجاد انگیزه به فعالیت بیشتر در میان ایشان شود.
اگر اشتباه نکنم، رویداد‌هایی مانند دوسالانه تذهیب‌های قرآنی یا بخش هنری نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، تنها جریانات روتین در این حوزه هستند که قطعاً کافی نیست و مسئولان کشور به ویژه مسئولان فرهنگی باید در این زمینه تلاش کنند تا با برپایی نمایشگاه‌های بیشتر، زمینه را برای جذب علاقه‌مندان به هنرهای قرآنی و شناخت جامعه از هنرمندان قرآنی فراهم کنند.
ایکنا ـ چه توصیه‌ای دارید که هنرتان تبدیل به هنری مقدس برای هنرجویان شود و آنان به واسطه اشتغال در آن احساس عبادت و بندگی کنند؟
هنر تذهیب از آن جهت که از قدیم برای تزئین کتب ارزشمندی از جمله قرآن کریم مورد استفاده قرار می‌گرفت، همواره در طول تاریخ دارای مقام بلند و جایگاه رفیع بوده و همچون هنر خوشنویسی از هنرهای قرآنی و قدسی به شمار رفته است.
از طرف دیگر، انسان اگر در هر کاری نیت خدایی داشته باشد، آن کار عبادت و بندگی خواهد بود؛ لذا در زمینه هنرهای اسلامی مانند تذهیب، این اثرگذاری دو چندان بوده و با خلق آثاری در راستای انتقال مفاهیم والا و ارزشمند و یا تذهیب کلام الهی، این امر محقق می‌شود.
ایکنا ـ برگزاری همایش‌هایی مانند بانوان قرآن‌پژوه تا چه میزان در شما به عنوان هنرمند پیشکسوت این حوزه و سایر هنرجویان و فعالان این عرصه ایجاد انگیزه می‌کند؟
البته بنده پیشکسوت نیستم و مفتخر به هنرجو بودن هستم، اما در باب نقش این‌گونه جریانات در ایجاد انگیزه، باید عرض کنم که قطعا همینطور است. هر کس که در حوزه‌ای از هنر مشغول است، فارغ از حس و حال و احوالات خوشی که خود در مواجهه با هنر و طی جریان خلق یک اثر دریافت می‌کند، همواره مشتاق است که اثر او از سوی دیگران دیده شده و مورد نقد و بررسی قرار گیرد.
رویکرد‌های این‌چنینی که به معنای دیده شدن تلاش هنرمند و ارج نهادن به هنر او صورت می‌گیرد، قطعا باعث دلگرمی و انگیزه مضاعف به‌ویژه در میان هنرجویان خواهد بود.
ایکنا ـ بانوان چگونه می‌توانند در توسعه فرهنگ اسلامی مؤثر باشند؟
مسلما بانوان در این زمینه نقش ویژه ومؤثری دارند. اگر در این زمینه نقش مادری را نیز در نظر بگیریم، با تربیت دینی فرزندان، این امر به بهترین شکل صورت می‌گیرد و در بعد اجتماعی نیز زنان به عنوان نیمی از جامعه که بسیار تاثیرگذار نیز هستند، می‌توانند با انجام فعالیت‌های مختلف علمی، پژوهشی و حتی هنری، گام‌های مهمی در راستای توسعه فرهنگ اسلامی بردارند.
انتهای پیام
