حضرت علی(ع) در نهج البلاغه بهطور مستمر از عدالت اجتماعی بهعنوان یکی از اصول اساسی حکمرانی و پایههای ساخت جامعهای صالح یاد کردهاند. عدالت، از نگاه ایشان نه تنها به معنای توزیع عادلانه منابع و حقوق، بلکه به معنای ایجاد تعادل در روابط انسانی، رعایت کرامت انسانها و توجه به نیازمندیهای افراد جامعه است. شبهای قدر فرصتی است تا انسانها بهویژه در مواقعی که تقدیر و سرنوشتها در این شبها رقم میخورد، با درک عمیقتری از مفهوم عدالت در زندگی فردی و اجتماعی خود، تلاش کنند تا در پی برقراری عدالت در جامعه باشند.
ایکنا همزمان با ماه مبارک رمضان با انتشار مجموعه درسگفتارهای «عدالت اجتماعی از نگاه امیر(ع)» با حضور محمدهادی امین ناجی، نهجالبلاغه پژوه و استاد دانشگاه درصدد برآمده است تا بابی را برای آشنایی بیشتر روزهداران با آموزههای نهجالبلاغه در شبهای قدر و بهرهمندی معنوی بیش از پیش از این شبهای گرانقدر بگشاید.
در ادامه قسمت چهارم از مجموعه درسگفتارهای «عدالت اجتماعی از نگاه امیر(ع)» با موضوع «مأموریتهای حاکم اسلامی» را میبینید و میخوانید.
در سلسله گفتوگوهایی که پیرامون عدالت اجتماعی مطرح شد، تاکنون نیمنگاهی به عهدنامه امیر مؤمنان(ع) با مالک اشتر، فرماندار مصر داشتهایم. در این گفتوگو به مأموریت پیشبینی شده برای مالک اشتر از سوی امیرالمؤمنین(ع) میپردازیم.
وقتی به این عهدنامه مینگریم، مشاهده میکنیم که امام علی(ع) مأموریتهای چهارگانهای را برای مالک اشتر پیشبینی کردهاند که شامل «جبایة خراجها و جهاد عدوها و استصلاح اهلها و عمارة بلادها» است. اگر به خوبی به این مأموریتها توجه کنیم، مأموریت مالک اشتر در چهار امر جمعآوری مالیات، جهاد با دشمنان مردم (تأمین امنیت)، اصلاح بین مردم و آبادانی سرزمینها خلاصه میشود.
طبق گفتار حضرت امیر(ع) حاکمان باید برای بهبودی حال مردم و افزایش امید و گستردگی آبادانی ملک و ملت تلاش کنند. از کلام امیرالمؤمنین(ع) اینگونه برمیآید که مأموریت یک حاکم ویرانگری نیست، بلکه حاکم اسلامی باید به آبادانی شهرها و سرزمینهای اسلامی بپردازد.
این مأموریتهای چهارگانه میتواند در قیاس و گفتمان حکمرانی امروزی نیز مورد توجه قرار گرفته و در میان مسلمانان رواج پیدا کند. این مأموریتهای چهارگانه چنان از منظر امیرالمؤمنین(ع) مهم است که ایشان دوباره در فرازهای پایانی عهدنامه به آنها مراجعه کرده و مورد و این مأموریتها را توجه قرار میدهد.
انتهای پیام