دور نخست گفتوگوی غیرمستقیم وزیر امور خارجه کشورمان با نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا 23 فروردینماه راجع به موضوع لغو تحریمها و موضوع هستهای در مسقط عمان و با میانجیگری بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان انجام شد.
طبق اعلام وزارت امور خارجه این مذاکرات در فضایی سازنده و مبتنی بر احترام متقابل برگزار شد و دو دولت مواضع خود را راجع به موضوعات مرتبط با برنامه هستهای صلحآمیز ایران و رفع تحریمهای غیرقانونی علیه ایران را از طریق وزیر امور خارجه عمان تبادل کردند.
در نهایت نیز طرفین موافقت کردند که این گفتوگوها در هفته آینده ادامه یابد.
بیشتر بخوانید:
در این راستا مهدی خورسند، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با ایکنا، درباره چرایی تمایل آمریکا برای مذاکره با ایران، گفت: ایدهآل برای آمریکاییها در مقابل ایران این است که ایران یک کشور غیر هستهای و غیرتوانمند در حوزه نظامی و منطقهای باشد اما اینکه حاضر شدند مذاکرات را تنها در موضوع هستهای و محدود کردن توان هستهای ایران پیش ببرند، یک دلیل بزرگ دارد و آن هم نگاه آمریکاییها به یک مسئله خیلی فراتر از توانمندیهای بومی و منطقهای ایران است.
وی ادامه داد: آمریکاییها به دنبال این هستند تا حلقه اتحادی که در شرق در حال ایجاد است یا به عبارت دیگر منطقهگرایی شرقی و نظم شرقی در حال ایجاد را برهم بزنند و تلاش خود را به این شکل انجام میدهند که اتحاد مثلث ایران، روسیه، چین و برخی از کشورهای در حال توسعه حوزه جنوب را از بین ببرند یا تضعیف کنند.
خورسند با تأکید بر اینکه آمریکا در تلاش برای آشفته کردن معادلات گفتمانی است که میخواهد توسعهطلبی نظام غربی و نظام لیبرال دموکراسی به رهبری آمریکا را برهم بزند، گفت: ترامپ از روز اول که بر سرکار آمد، پول بریکس بود. ترامپ گفت اگر اینها این اتفاق را رقم بزنند تعرفههای صد در صدی را بر اعضای بریکس اعمال خواهد کرد. حال آنکه هدف آمریکا در اصل چین است.
وی پرداختن به وجوه دیگر مذاکرات را لازم و ضروری دانست و اظهار کرد: امروز درباره مذاکرات و کلیات آن زیاد گفته میشود و حال آنکه باید به وجوه مختلف این مسئله پرداخت. باید بدانیم اگر هم مذاکرهای انجام میدهیم، دست پایینی در مذاکره نداریم بلکه دست برتر داریم. اتفاقاً آمریکاییها ابتدا به سراغ روسیه رفتند و سعی کردند با مجموعهای از امتیازات روسها را مجاب کنند و از سمت دیگر به سراغ ایران آمدند چون تعیینکنندگی جایگاه ایران و روسیه در آن نظم شرقی، قابلیت تشخیص، تمییز و بزرگنمایی دارد. در این فضا آمریکاییها به دنبال مذاکره با ایران هستند.
این کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: اصلا کاری ندارم که در فرایند مذاکرات قرار است به چه چیزی پرداخته شود و چه امتیازاتی داده شده و چه امتیازاتی گرفته شود. امروز ایران در جایگاهی قرار دارد که باید حداکثر امتیازات را بگیرد. اینکه گفته میشود آمریکا به توافق با ایران به هر شکل ممکن نیاز دارد، به این معنا نیست که ما مشکل و گرفتاریهای اقتصادی نداریم. البته بخشی از این مسائل به تحریمها نیز برمیگردد. اگر تحریمها از بین برود قاعدتاً شرایط عادی اقتصادی بر کشور حاکم میشود و شرایط کمی بهبود خواهد یافت. البته تمام مشکلات داخلی به تحریمها باز نمیگردد.
وی تأکید کرد: نکته اساسی این است که بتوانیم با علم بر اینکه آمریکا با چه هدفی وارد فضای مذاکره شده، مذاکره را به پیش ببریم. لذا ایران نباید در مذاکرات به کم قانع بوده و نگاهش در این قضیه خرد باشد بلکه باید یک نگاه سیستمی کلان داشته باشیم و بدانیم که در دوران گذار نظم بینالمللی اگر میخواهیم بازیگری مؤثرتری باشیم و یک نظم شرقی به وجود بیاوریم، امتیازات کمتر نگیریم و سعی کنیم که حداکثر منافع را برای کشور به ارمغان بیاوریم.
خورسند درباره رفتارشناسی آمریکا در مذاکرات با ایران از جمله تناقضگوییهای فراوان مقامات آمریکایی گفت: آمریکاییها حتی در مذاکرات گذشته برجام هم همین رفتار را داشتند. آنها سعی میکنند در ابعاد نرم، سخت و کار رسانهای به حدی فشار را بالا ببرند که اعلام کنند اگر ایران حاضر به مذاکره و پذیرفتن شروط آمریکا نشود، حتما حمله نظامی رخ خواهد داد یا ایران وارد فصل هفت منشور سازمان ملل خواهد شد که این را در برجام تجربه کردیم. این تجربه عینی است که حداقل در طول کمتر از 10 سال گذشته پیش روی ما ایرانیها قرار دارد. حالا دوباره همان سناریو در حال تکرار است اما این بار هدف آنها صرفا توان هستهای ایران نیست.
وی با تأکید بر اینکه قطعا هدف بزرگتری پشت این قضیه است، اظهار کرد: دلیل کوتاه آمدن آمریکا یا پس کشیدن آمریکا از بسیاری از شروط و تهدیدات خود این است که اتفاقا آمریکاییها اکنون به این مذاکره و توافق بیشتر از ایران نیاز دارند.
خورسند تصریح کرد: آمریکاییها با زبان بسیار نرم و خوبی وارد فضای مذاکره شدند و اعلام کردند دور اول گفتوگوها بسیار بسیار خوب پیش رفته است و این برخلاف فضای برجام و رویکرد پلیس خوب و پلیس بد بین آمریکاییها و اروپاییها بود.
وی در پایان تأکید کرد: دلیل مهم آمریکاییها از این رویکرد درگیر کردن ایران در مسیر توافق با غرب و جدا کردن ایران از پازلهای مختلف نظم شرقی است. زیرا خلأ وجود ایران در تشکیل یا قوامبخشی به آن نظم شرقی بسیار مؤثر خواهد بود.
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام