رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار دستاندرکاران حج و جمعی از زائران بیتالله الحرام، ترکیب و هیئت ظاهری فریضه حج را کاملاً سیاسی و محتوای اجزای آن را کاملاً معنوی و عبادی خواندند تا منافع همه بشریت تأمین شود.
ایشان تأکید کردند: امروز بزرگترین منفعت امت اسلامی «اتحاد و همافزایی» برای حل مشکلات جهان اسلام است که اگر این اتحاد بود، مسائلی چون غزه و یمن رخ نمیداد.
معظم له جدایی و تفرقه امت اسلامی را زمینهساز تحمیل منافع و مطامع استعمارگران، آمریکا، رژیم صهیونیستی و دیگر زیادهخواهان بر ملتها دانستند.
بیشتر بخوانید:
در این راستا با حجتالاسلام و المسلمین حسنعلی اخلاقیامیری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانیم:
ایکنا ـ مقام معظم رهبری تأکید کردند بکار بردن تعبیر «ناس» در بسیاری از آیات مرتبط با حج، نشان میدهد این فریضه برای اداره امور همه مردم است، درباره حج و نسبت آن با خدمت به بشریت بفرمایید.
حج یک ظرفیت بزرگ برای بشریت و کل دنیاست. گر چه ظاهر و باطن اصلی حج، عبادت فردی است اما چون این عبادت در قالب اجتماع عظیمی از مسلمانان با مذاهب، نژادها و ملیتهای مختلف در یک زمان و مکان معین برگزار میشود، حج عملاً به یک فرصت بینالمللی برای تبادل اندیشهها، آرا و نظرات، تجربیات، دغدغهها و ظرفیتها تبدیل میشود.
اسلام، پیامآور انسانیت و عدالت برای همه ملتهاست و بر این اساس، حج هم میتواند زمینهای برای رفع دغدغه بشریت و طرح نظامات اداره جهان بر پایه عدالت و مقابله با ظلم باشد و لذا منافع آن برای کل انسانها خصوصا در زمینه رفع ظلم و ستم و پیادهسازی عدالت در جوامع بشری است. در واقع حج هم بعد عبادی و معنوی، هم بعد اقتصادی و هم بعد اجتماعی دارد. بهویژه تأثیرات عاطفی و روحی ناشی از همزیستی مردم از ملیتها و زبانهای گوناگون در حج، باعث ایجاد پیوندهای عمیق انسانی و دینی میشود.
همانطور که رهبر معظم انقلاب بنابر نص آیات قرآن تأکید کردند «لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ»، منافع حج، عمومی و جهانی است و ظرفیت این عبادت اجتماعی اسلام، بینالمللی است هرچند متأسفانه امروز مسلمانان و کشورهای اسلامی بهویژه کشور میزبان، از این ظرفیت استفاده لازم را نمیبرند.
ایکنا ـ سیاسی بودن حج چه کارکردها و ظرفیتهایی را در جهان اسلام ایجاد خواهد کرد؟
اگر آیات پیرامون حج را بررسی کنیم، بهویژه در سوره توبه، میبینیم اسلام موضعی روشن و قاطع در برابر ظلم و تعدی به ویژه در مقابل کفر و شرک دارد. از این منظر حج، میتواند محور وحدت و اتحاد بین مسلمانان و همچنین مستضعفان جهان در برابر استکبار باشد، چیزی که از آن به عنوان «حج ابراهیمی» یاد میکنیم. یعنی حجی که در آن نفی شرک، کفر، ظلم و سلطهجویی جریان دارد و در مقابل آن بر اقامه عدالت تأکید دارد. به همین دلیل، حج نماد مبارزه با استکبار و یکجانبهگرایی نظام سلطه و ظلم و ستم رژیم جعلی صهیونیستی در منطقه است.
در حقیقت فریضه حج فضا را برای امت اسلامی به گونهای فراهم میکند که از هر رنگ، نژاد و ملیتی دور هم جمع میشوند و پیرامون یک هدف واحد، تمرین و مانوری را انجام میدهند. عملا حج در هر سال، مانور بشریت خواهان عدالت علیه ظلم و استکبار است.
ایکنا ـ شما حج را یک مانور جهانی علیه ظلم توصیف کردید. آیا میتوان از این ظرفیت به عنوان ابزار دیپلماسی عمومی و فرهنگی برای انتقال پیام اسلام به جهانیان استفاده کرد؟
هنگامی که شما در کف میدان، مانور و تمرینی را انجام میدهید، عملاً میدان در اختیار دیپلماسی قرار میگیرد. حج مانور جوامع اسلامی با هر نژاد، زبان، قوم و ملیت علیه استکبار جهانی است. در کنار عبادت، این اجتماع بزرگ اسلامی فرصتی عظیم برای گفتوگو، هماندیشی، همافزایی و همصدایی در دفاع از مظلومان در برابر ظالمان است.
در دنیای امروز، که جنگها بیشتر در قالب جنگ نرم و رسانهای و اطلاعاتی صورت میگیرد، این قدرت انسانی عظیم که در حج تجلی مییابد، میتواند به عنوان یک ابزار دیپلماسی عمومی در برابر نظام سلطه جهانی عمل کند. خداوند متعال ۱۴۰۰ سال پیش این بستر را فراهم کرده و امروز مسلمانان باید این ظرفیت را به رسمیت بشناسند و در میدان سیاست خارجی از آن استفاده کنند.
ایکنا ـ جدی گرفتن فریضه حج از سوی دولتهای اسلامی تا چه حد میتواند به طور واقعی مانع تجاوزگریهای مستکبرین و رژیم صهیونیستی به جهان اسلام شود؟
این دقیقاً هنر و سیاست استکبار جهانی در طول تاریخ بوده است که دین را فقط به حوزه فردی تقلیل و تنزل داده و محدود کنند و آن را از عرصههای اجتماعی، سیاسی و حکمرانی حذف کنند. متأسفانه بسیاری از کشورهای اسلامی نیز این نگاه را پذیرفتهاند و مقهور این دیدگاه غرب به حوزه دین شدند و عملاً دین را در سطح ارتباط شخصی و روابط فردی برای انسان محدود کردند.
اما هنر امام (ره) و انقلاب اسلامی این بود که دین را از عرصه فردی به متن حکمرانی انتقال داد و در عرصه حج نیز تلاشهای بسیاری در مدت قریب به ۴۷ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی انجام شد اما مقاومت برخی کشورهای اسلامی بهویژه کشور میزبان، در برابر این نگاه تحولگرا، مقداری تأثیرگذاری حج را محدود کرده و مانع بهرهبرداری کامل از ظرفیت حج شده است.
با این حال، تحولات اخیر در جهان اسلام و بیداری جهانی در برابر جنایتهای رژیم صهیونیستی نشان میدهد که مسلمانان کمکم متوجه این ظرفیت میشوند. همچنین اتحاد و اتفاقی که در حج تجلی پیدا میکند، میتواند به یک اتحاد عظیم اسلامی تبدیل شود که در برابر استکبار، ایستادگی کند و امت اسلامی را به جایگاه واقعی خود در جهان برساند و به اتحادیه بزرگ کشورهای اسلامی تبدیل شود تا در راستای اهداف خود بتوانند وظایف خویش را انجام دهند.
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام