«درس‌هایی از قرآن»؛ پروژه‌ای برای احیای جهانی فرهنگ تدبر در قرآن + فیلم
اخیراً پژوهشگران و مبلغان مسلمان در شبکه‌های اجتماعی پروژه‌ای با عنوان «درس‌هایی از قرآن» راه‌اندازی کرده‌اند که هدف از آن درک مفاهیم قرآن متناسب با عصر دیجیتال و فناوری است.
به گزارش ایکنا به نقل از الجزیره، هدف از این پروژه که به زبان عربی با عنوان «دروس من القرآن: درس‌هایی از قرآن» و با شعار «قرآن هنوز خوانده نشده است»، در یوتیوب و تلگرام راه‌اندازی شده است، احیای فرهنگ تدبر در قرآن و فهم کلام وحی به شیوه‌ای نوین و متناسب با عصر دیجیتال است.
اجراکنندگان این پروژه که بیش از شش ماه پیش راه‌اندازی شد، تأکید کرده‌اند که مطالب کانال آنها روزانه توسط 3 هزار کاربر در شبکه‌های اجتماعی یوتیوب و تلگرام مشاهده می‌شود.
آنها معتقدند که با وجود اینکه قرآن یه عنصر محوری در زندگی مسلمانان است، اما تعامل با آن اغلب به تلاوت و حفظ محدود شده است و تفاسیر فراوان (بیش از ۲۸۰ تفسیر) به جای اینکه خوانندگان را به درک عمیق‌تری نزدیک کند، آنها را دچار سردرگمی کرده است؛ این در حالی است که بیشتر تفاسیر بر ویژگی بلاغی و لغوی به قیمت از دست دادن روح تفسیر و تدبر در قرآن متمرکز بوده‌اند.
قرآن؛ کتابی برای تفکر
هدف این پروژه تبدیل قرآن از متنی که فقط باید تلاوت شود به متنی برای تفکر، فهم و اجرای آیات آن در زندگی و ارائه درک جامعی از قرآن با ارائه تفسیری جامع از آیات است.
پیوند دادن مسلمانان با کتاب خدا به شیوه‌ای عملی که به آنها در ساختن تفکر و رفتارشان کمک می‌کند، از دیگر اهداف پروژه است و این امر با ارائه یک صفحه روزانه از قرآن محقق می‌شود که شامل تلاوت با صوت زیبا، توضیح واژگان برای ساده‌سازی مفاهیم، خلاصه‌ای از معنای کلی آیه، ارائه گزیده‌هایی از مهم‌ترین تفاسیر قدیمی و جدید، توضیح رابطه آیه با قبل و بعد از آن برای درک ساختار قرآنی و استخراج فواید عملی و آموزشی از آیات است.
درس‌هایی از قرآن یک بازه زمانی دو ساله را برای کاربران و شرکت‌کنندگان در آن تعیین می‌کند تا برنامه خود را تکمیل کنند و طی دو سال، تلاوت، فهم و تدبر در قرآن را آموزش ببینند. آنان در پایان قادر خواهد بود با بهره‌گیری از تنوع مکاتب تفسیری، به بینشی جامع از معانی و مفاهیم قرآن دست یابند.
در قواعد و روش‌شناسی حاکم بر تفسیر در این پروژه، بر اصل معانی قرآن تمرکز و از پرداختن به اختلافات اعتقادی و مذهبی و جزئیات فقهی اجتناب شده است و بر توضیح احکام کلی و حکمت آنها بسنده می‌شود. مجریان طرح همچنین بر ساختار قرآن تمرکز می‌کنند تا ببینند که چگونه آیات به عنوان یک کل واحد با یکدیگر مرتبط هستند.
تفسیر و کاوش عمیق در معانی آیات
همچنین با ارائه توضیحی ساده از واژگان، تفسیری مختصر از آیه و کاوشی عمیق‌تر در معانی آیه براساس نظرات مفسران، به مخاطبان در سطوح مختلف ارائه می‌شود. همچنین با پیوند دادن آیات به زندگی روزمره، ارائه تفسیری ساده و امروزی با زبانی روشن و جذاب، توجه به اسباب نزول برای درک زمینه و معانی عمیق آیات و ارائه دیدگاهی قرآنی برای حل مشکلات معاصر، تفسیر نظری با کاربرد عملی ترکیب می‌شود.
این پروژه به دلیل تنوع بی‌سابقه منابع تفسیر، از تفاسیر سنتی قرآن متمایز می‌شود، زیرا مبتنی بر بیش از 30 تفسیر از مکاتب مختلف است و با ارائه تفسیری دیجیتالی مناسب برای دوران مدرن به سبکی آسان و مختصر، سنت(میراث) و مدرنیته را با هم ترکیب می‌کند تا گذشته را به حال حاضر به زبانی که همه آن را می‌فهمند، متصل کند و خود را به ظاهر متن محدود نکند.
این حرکت قرآنی در پی آن است که با جستجوی اشارات قرآنی و معانی عمیق آن، قرآن را به عنوان یک سبک زندگی ارائه دهد، نه کتابی که فقط برای تبرک خوانده شود.
بهره‌مندی از مباحث «درس‌هایی از قرآن» با عضویت در پلتفرم دیجیتال پروژه، جایی که درس‌ها و مطالب آن به صورت روزانه منتشر می‌شوند، امکانپذیر است، در ادامه باید جلسات کوتاه تفسیری منتشر شده در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی را دنبال کرد و زمانی را در طول روز برای مطالعه و تأمل در مورد محتوای منتشرشده اختصاص داد.
همچنین در این پروژه بحث‌ها و تعاملاتی با مخاطبان جامعه دیجیتال در مورد معانی قرآن شکل می‌گیرد که در آن تأکید خواهد شد که «قرآن کتاب هدایت است، نه فقط متنی برای حفظ‌کردن یا تلاوت‌کردن. این بار، بیایید قرآن را با ذهن و قلب خود بخوانیم».
