ابزارهای دیپلماتیک، حقوقی و استراتژیک؛ لازمه جلوگیری از تکرار تجاوز به کشورهای اسلامی
تحلیلگر و فعال اسلامی مالزی بر تقویت نهادهای اسلامی و لزوم به‌کارگیری ابزارهای دیپلماتیک، حقوقی و استراتژیک برای جلوگیری از تکرار تجاوز رژیم صهیونیستی و غرب به کشورهای اسلامی تأکید کرد.
رژیم صهیونیستی در ۱۳ ژوئن (23 خرداد) تجاوزی همه‌جانبه به خاک ایران را آغاز کرد و سایت‌های مختلف نظامی و هسته‌ای را هدف قرار داد. این رژیم همچنین جمعی از فرماندهان ارشد نظامی و دانشمندان هسته‌ای و همچنین غیرنظامیان عادی را ترور کرد. ایالات متحده نیز با هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران در مرکز کشور به این تجاوز پیوست.
نیروهای مسلح ایران در پاسخ، با استفاده از موشک‌های نسل جدید که با دقت به اهداف تعیین شده اصابت می‌کردند، اراضی اشغالی و زیرساخت‌های نظامی و صنعتی صهیونیست‌ها را در هم کوبیدند. ایران همچنین با هدف قرار دادن یک پایگاه هوایی مهم در قطر به تجاوز آمریکا پاسخ داد.
پس از ۱۲ روز، رژیم اشغالگر مجبور شد در توافقی که توسط واشنگتن پیشنهاد شده بود، آتش‌بس یک جانبه اعلام کند.
یک محقق مالزیایی از واکنش ناکافی کشورهای مسلمان در برابر تجاوز غیرقانونی رژیم صهیونیستی و ایالات متحده به ایران انتقاد کرد. محمد عزمی عبدالحمید، رئیس شورای مشورتی سازمان‌های اسلامی مالزی (MAPIM) در گفت‌وگو با ایکنا گفت: واکنش جهان اسلام به طرز دردناکی ناکافی بوده است. در حالی که بسیاری از کشورهای مسلمان بیانیه‌هایی صادر کردند و برخی اقدامات دیپلماتیک انجام دادند، اما هماهنگی و قاطعیت مورد نیاز در این لحظه بحرانی بین کشورهای اسلامی دیده نشد.
بیشتر بخوانید
در ادامه متن کامل این گفت‌وگو را می‌خوانید:
ایکنا ـ دولت مالزی تجاوز نظامی اخیر و بی‌دلیل آمریکا و اسرائیل علیه ایران، به‌ویژه حملاتی که زیرساخت‌های هسته‌ای و غیرنظامی را هدف قرار دادند محکوم کرد. این واکنش را چگونه می‌بیند؟
MAPIM تجاوز نظامی غیرقانونی و بی‌دلیل اخیر ایالات متحده و اسرائیل را که خاک ایران از جمله تأسیسات هسته‌ای و غیرنظامی را هدف قرار داده است به شدت محکوم می‌کند. چنین اقداماتی نقض آشکار قوانین بین‌المللی، حاکمیت ایران و منشور سازمان ملل متحد است.
دولت مالزی با صدور محکومیت رسمی و درخواست جلسه اضطراری در سازمان ملل متحد و سازمان همکاری اسلامی برای رسیدگی به این تحریک جدی، موضع روشن و قاطعی اتخاذ کرد.
مالزی در زمانی که قوانین بین‌المللی توسط کشورهایی که با مصونیت از مجازات عمل می‌کنند، در حال نقض شدن است ساکت نمانده است. استانداردهای دوگانه‌ای که به اسرائیل و ایالات متحده اجازه می‌دهد خارج از هرگونه چارچوب قانونی به عنوان مجری خودخوانده قوانین عمل کنند، به صراحت مورد اعتراض قرار گرفته است.
ایکنا ـ به نظر شما پیامدهای بالقوه این تشدید تنش برای صلح و ثبات منطقه‌ای در غرب آسیا و جهان اسلام چیست؟
این تشدید تنش، خطر شعله‌ور شدن یک جنگ فاجعه‌بار منطقه‌ای را به همراه دارد. هدف قرار دادن عمدی زیرساخت‌های هسته‌ای ایران به‌ویژه که ماهیت صلح‌آمیز دارد، نه تنها تحریک‌آمیز است بلکه می‌تواند منجر به اقدامات تلافی‌جویانه‌ای شود که کل منطقه، از جمله عراق، سوریه، لبنان و کشورهای خلیج فارس را در بر می‌گیرد.
چنین تجاوزی، غرب آسیا را بی‌ثبات می‌کند و تلاش‌ها برای آزادی فلسطین، همکاری منطقه‌ای و وحدت مسلمانان را تضعیف می‌کند. این امر خطر کشاندن کشورهای مسلمان به آشوب که مد نظر ایالات متحده و اسرائیل است را به همراه دارد.
ایکنا ـ آیا معتقدید که عدم محکومیت حملات اسرائیل توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد، نشان‌دهنده یک سوگیری ساختاری در نهادهای بین‌المللی است؟ کشورهای با اکثریت مسلمان چگونه باید به چنین بی‌عملی واکنش نشان دهند؟
کاملاً. عدم اقدام قاطع شورای امنیت سازمان ملل متحد، نشان‌دهنده سوگیری ساختاری عمیق در نظام بین‌المللی است؛ جایی که چند عضو دائم از حق وتو برای محافظت از متحدان خود، صرف نظر از جنایات آنها استفاده می‌کنند. این سوگیری ریشه‌دار به اسرائیل اجازه داده است که دهه‌ها اشغال، آپارتاید و اکنون نسل‌کشی را بدون هیچ پیامدی مرتکب شود.
کشورهای با اکثریت مسلمان دیگر نباید به یک سیستم ناکارآمد التماس کنند. آنها باید از طریق سازمان همکاری اسلامی، جنبش عدم تعهد، آ.سه.آن، بریکس و سایر پیمان‌های چندجانبه، ائتلاف‌های دیپلماتیک موازی ایجاد کنند تا متجاوزان را رسوا و منزوی کنند و تحت فشار قرار دهند.
ایکنا ـ ایران رسماً سکوت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی(IAEA) در مورد حملات ایالات متحده و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای خود را محکوم کرده است. آیا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نباید به همان اندازه نگران حملات به زیرساخت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز، صرف نظر از کشور باشد؟
بله. سکوت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مواجهه با حملات به تأسیسات هسته‌ای اعلام شده ایران، کوتاهی تکان‌دهنده در انجام وظیفه این نهاد است. اگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا می‌کند که از ایمنی هسته‌ای و عدم اشاعه حمایت می‌کند، پس نگرانی آن باید غیرگزینشی و غیرسیاسی باشد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با سکوت، اعتبار خود را از دست می‌دهد و این برداشت را تقویت می‌کند که نهادهای بین‌المللی به جای نگهبانان بی‌طرف قانون و امنیت، ابزارهای قدرت غرب هستند.
ایکنا ـ مالزی، به عنوان یک کشور پیشرو با اکثریت مسلمان و عضو جنبش عدم تعهد، چه نقشی می‌تواند در بسیج تلاش‌های دیپلماتیک علیه تجاوز اسرائیل ایفا کند؟
مالزی هم اعتبار و هم جایگاه اخلاقی لازم برای رهبری تلاش‌ها برای مقابله با تجاوز اسرائیل از طریق ابزارهای دیپلماتیک، حقوقی و استراتژیک را دارد. به طور خاص، مالزی می‌تواند:
از طریق سازمان همکاری اسلامی و جنبش عدم تعهد، اجلاس‌های اضطراری برگزار کند.
قطعنامه‌ای را در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تحت عنوان اتحاد برای صلح ارائه دهد.
کشورهای جنوب جهان را برای درخواست تحریم اسرائیل و انزوای دیپلماتیک بسیج کند.
برای اصلاح نهادهای بین‌المللی، به‌ویژه سیستم وتوی شورای امنیت سازمان ملل متحد، تلاش کند.
علاوه بر این، مالزی باید پیشگام یک «دادگاه مردمی جهانی در مورد جنایات صهیونیستی» و میزبان یک دبیرخانه دائمی همبستگی جهانی برای فلسطین و ایران باشد.
ایکنا ـ برخی معتقدند که این لحظه، آزمونی حیاتی برای وحدت مسلمانان است. آیا معتقدید که جهان اسلام به اقدامات اسرائیل، به‌ویژه در دفاع از ایران به عنوان یک کشور مسلمان، واکنش مناسبی نشان داده است؟
خیر، واکنش جهان اسلام به طرز دردناکی ناکافی بوده است. در حالی که بسیاری از کشورهای مسلمان بیانیه‌هایی صادر کرده‌اند و برخی اقدامات دیپلماتیک انجام داده‌اند، سطح لازم هماهنگی و قاطعیت مورد نیاز در این لحظه بحرانی وجود ندارد.
ایران صرف نظر از اختلافات مذهبی یا ژئوپلیتیکی، یک کشور مسلمان است که با تجاوز غیرقانونی روبه‌رو است. سکوت یا بی‌تفاوتی نشان‌دهنده شکست اخلاقی و خیانت به مفهوم همبستگی امت است. اگر کشورهای مسلمان نتوانند در زمانی که یکی از کشورهای اسلامی مورد حمله قرار می‌گیرد، متحد شوند اعتبار نهادهای آنها به شدت تضعیف می‌شود.
ایکنا ـ سکوت جامعه بین‌المللی چه پیامی را به کشورهای دیگری که ممکن است اقدامات تجاوز مشابهی را در نظر بگیرند، ارسال می‌کند؟ آیا ما شاهد فروپاشی هنجارهای بین‌المللی هستیم؟
بله، ما شاهد فروپاشی نظم حقوقی بین‌المللی پس از جنگ جهانی دوم هستیم. پیام واضح است: «اگر قدرتمند هستید یا با غرب متحد هستید، می‌توانید بدون پاسخگویی به کشورهای مستقل حمله کنید، آنها را ترور و بمباران کنید.»
این سکوت، نظامی‌گری و بی‌قانونی بیشتر را تشویق می‌کند. این امر سایر کشورها را جسورتر می‌کند و هنجارهایی را که برای جلوگیری از جنگ‌های جهانی طراحی شده‌اند از بین می‌برد. مصونیتی که اسرائیل و ایالات متحده از آن برخوردارند، سیگنال خطرناکی ارسال می‌کند مبنی بر اینکه تجاوز، سودمند و قوانین بین‌المللی فقط برای ضعیفان است.
ایکنا ـ به نظر شما، کشورهای مسلمان باید چه استراتژی‌های بلندمدتی را دنبال کنند تا اطمینان حاصل شود که صدای جمعی آنها شنیده می‌شود و چنین اقدامات خصمانه‌ای - چه علیه فلسطین، ایران یا دیگران - عادی‌سازی یا نادیده گرفته نمی‌شود؟
کشورهای مسلمان باید از واکنش به سمت دیدگاه استراتژیک و قدرت‌سازی نهادی حرکت کنند. این شامل موارد زیر است:
ایجاد یک شبکه رسانه‌ای مستقل اسلامی برای مقابله با تبلیغات صهیونیستی و غربی.
ایجاد یک پیمان دفاعی و امنیتی مسلمانان برای جلوگیری از تجاوز و هماهنگی استراتژی‌های دفاع جمعی.
ایجاد استقلال اقتصادی، به‌ویژه در بخش‌های حیاتی مانند انرژی، امنیت غذایی و فناوری.
اصلاح سازمان همکاری اسلامی برای تبدیل شدن به چیزی بیش از یک نهاد نمادین؛ نهادی با ظرفیت اجرایی و منابع مشترک، مشارکت در اقدامات قانونی هماهنگ از طریق دیوان کیفری بین‌المللی، دیوان بین‌المللی دادگستری و دادگاه‌های مردمی علیه جنایات جنگی و نسل‌کشی باشد.
در نهایت، کشورهای مسلمان باید وحدت استراتژیک را تقویت کنند نه فقط همبستگی کلامی. ما باید برای مقاومت طولانی‌مدت - از نظر فکری، دیپلماتیک و ساختاری - آماده شویم تا کرامت، حقوق و امنیت امت را حفظ کنیم.
MAPIM آماده است تا با همه دولت‌های عادل، جوامع مدنی و جنبش‌ها برای رعایت قوانین بین‌المللی، دفاع از مظلومان و ساختن جهانی چندقطبی ریشه‌دار در عدالت و کرامت همکاری کند.
گفت‌وگو از: محمدعلی حق‌شناس
ترجمه از محسن حدادی
انتهای پیام
