عماد آبشناس، کارشناس مسائل بینالملل، در گفتوگو با ایکنا، درباره بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب در این سخنرانی راهبردهای بسیار مهم و روشنی ارائه کردند که نشان میدهد مذاکره با آمریکا هیچ نفعی برای کشور ما ندارد. متاسفانه برخی افراد در فضای داخلی تلاش میکنند با دوگانهسازی و ایجاد اختلاف، کشور را در وضعیتی مبهم و ناآرام نگه دارند و حتی دولت را دچار تردید و دوگانگی کنند.
وی افزود: این دوگانگیها در شرایط فعلی که دشمن تلاش دارد انسجام داخلی ما را هدف بگیرد و منافع ملی را زیر پا بگذارد، میتواند آسیبهای جدی به کشور وارد کند. افرادی که این فضاسازیها را انجام میدهند یا آگاهانه علیه کشور عمل میکنند یا سادهلوح هستند. هر فرد عاقلی متوجه میشود که شرایط فعلی برای مذاکره با آمریکا مناسب نیست.
آبشناس با اشاره به تجربههای بینالمللی گفت: آمریکا همواره از افرادی با این ویژگیها برای تضعیف فضای داخلی کشورهای دیگر استفاده کرده است. نمونه آن شوروی، لیبی و سایر کشورهایی است که با دخالت عوامل داخلی، انسجام ملی خود را از دست دادند و مردم آسیب دیدند. چه این افراد آگاه باشند و چه ناآگاه، نتیجه یکسان است و فضای داخلی کشور هدف دچار اختلال میشود.
وی ادامه داد: تجربه برجام نیز به وضوح نشان داد که توافق با غرب هیچ نتیجه مثبتی برای ایران نداشت. ایران امتیازات مهمی مانند برخی تاسیسات هستهای را از دست داد اما طرف مقابل هیچ هزینهای متحمل نشد و اکنون با اقدامات خود، از جمله فعالسازی مکانیزم ماشه، به دنبال بازگرداندن تمامی تحریمهاست. این نشان میدهد که مذاکره و توافق با آمریکا نه تنها سودی ندارد، بلکه میتواند زیانآور باشد.
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه دولت چهاردهم دولتی دلسوز است، اظهار کرد: به طور کلی در شرایط کنونی ضرورت دارد سیاستها و راهکارهای دولت با راهبردها و منویات رهبر انقلاب هماهنگ باشد تا از بروز دوگانگی داخلی و سوءاستفاده دشمن جلوگیری شود. همچنین افرادی که یا گول خوردهاند یا عامل دشمن هستند، همواره تلاش میکنند با فضاسازی و ایجاد اختلاف، منافع کشور را به خطر بیندازند. تجارب گذشته نشان داده است که تنها راه مقابله با این تهدیدها، پایبندی به راهبردهای رهبر انقلاب و حفظ وحدت داخلی است.
آبشناس افزود: رئیسجمهور باید از افراد کاردان، توانمند و بهویژه جوان استفاده کند. بسیاری از کسانی که بارها بازنشسته شدهاند دیگر توان مدیریت اجرایی را ندارند؛ چرا از آنها استفاده میشود و به جوانان فرصتی داده نمیشود؟ این جوانان وابسته به باندها و جناحها نیستند و میتوانند در حل مسائل نقشآفرینی کنند.
وی با اشاره به جنگ ۱۲ روزه اخیر تأکید کرد: دشمن در این جنگ به دلیل باور نداشتن به اقتدار نیروهای مسلح ایران نتوانست به اهداف خود برسد. اکنون که از طریق نظامی موفق نبوده، به دنبال فشارهای سیاسی است. تنها با حفظ انسجام داخلی و اتخاذ تصمیمات مبتنی بر راهبردهای ملی میتوان از منافع کشور حفاظت کرد.
این کارشناس مسائل بینالملل ادامه داد: همین جوانان بودند که در صنایع موشکی و حتی در دستاوردهای هستهای نقشآفرینی کردند؛ در دفاع از کشور ایستادند و شهید شدند و اجازه ندادند حتی یک پست پدافندی خالی بماند. پس سؤال این است که چرا اکنون از این ظرفیت استفاده نمیشود؟
وی سپس با گلایه از سیاستهای جاری درباره نخبگان و سرمایهگذاری گفت: اکثر سیاستهایی که اکنون پیاده میشود، موجب فرار نخبگان میشود؛ چه نخبگان علمی و چه تجار و صاحبان سرمایه. هر روز قوانین و مقرراتی وضع میشود که عملاً فعالیت آنها را محدود میکند. از یک طرف اعلام میکنیم جذب سرمایهگذاری خارجی میخواهیم و از طرف دیگر قوانینی تصویب میکنیم که مانع جذب سرمایه میشود. شاید آقای پزشکیان از این مسائل آگاه نیست یا مشاوران واقعی این مشکلات را به ایشان منتقل نمیکنند؛ یا اگر آگاه هستند، گروههایی عمداً دنبال این هستند که شرایط داخلی را بههم بزنند.
آبشناس درباره مفهوم «قوی شدن» که رهبر معظم انقلاب به آن اشاره کردند، توضیح داد: نمونه ملموس قوی شدن، توانمندی موشکی و پهپادی ماست؛ پهپادها و سامانههای دفاعی ما نشان دادند که قادر به غلبه بر برخی از پیشرفتهترین سامانههای دشمن هستند. این اقتدار نظامی بالقوه باید توسعه یابد و روی آن سرمایهگذاری صورت بگیرد.
وی افزود: در عین حال قوی شدن تنها به بعد نظامی محدود نمیشود؛ ما باید زیربناهای اقتصادی و بنیه علمی کشور را نیز تقویت کنیم. هرچه کشور به لحاظ اقتصادی و علمی قویتر باشد، توان ایستادگی در برابر دشمنان نیز بیشتر خواهد شد.
آبشناس با رد اتکا به مذاکره و توافق با آمریکا برای حل مشکلات گفت: انتظار اینکه با امضای یک توافق، آمریکا تحریمها را رفع کند و مشکلات ما حل شود، غیر واقعی است. تجربه نشان داده است آمریکا به کشورهایی احترام میگذارد که قدرت دارند؛ جهان امروز به قدرت احترام میگذارد، نه به التماس و سازش.
وی ادامه داد: ما هماکنون توان تعامل اقتصادی با کشورهایی مانند چین، روسیه و هند را داریم اما باید موانع قانونی و مدیریتی را برداریم تا ظرفیتهای اقتصادی کشور فعال شود و سرمایهگذاری داخلی و خارجی جذب شود.
آبشناس تأکید کرد: راه مقابله با فشارهای خارجی و داخلی، تقویت بنیه دفاعی، سرمایهگذاری در علم و فناوری، اصلاح سیاستها برای جذب و نگهداری نخبگان و هماهنگی سیاستهای دولت با راهبردهای ملی است. تا زمانی که این مسیرها دنبال نشود، اتکا به مذاکره با دشمنان خارجی نه عقلانی است و نه مؤثر.
وی درباره چالشهای اقتصادی کشور گفت: حتی اگر آمریکا و اروپا تحریمهای خود را بردارند، این کشورها به کالای ما نیاز ندارند و فقط کالاهای خود را به ایران صادر میکنند و مواد خام از ما میخواهند. بنابراین سرمایهگذاری روی صادرات به این کشورها فایدهای ندارد.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به فرصتهای اقتصادی خارج از غرب گفت: کشورهای منطقه، آفریقا، آمریکای لاتین و شرق آسیا بازارهای بالقوهای برای صادرات کالای ایرانی هستند و میتوانند خریدار محصولات ما باشند. برای بهرهگیری از این ظرفیتها، لازم است پتانسیل اقتصادی داخلی تقویت شود و اقتدار ملی افزایش یابد. وقتی کشوری از قدرت و اقتدار برخوردار باشد، طرف مقابل نیز با رویکردی متفاوت و محترمانه با آن تعامل خواهد کرد.
آبشناس به تجربه کشورهای دیگر اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال، در برنامه هستهای، آمریکا و اروپا همزمان فشارهایی بر لیبی و کره شمالی وارد کردند. لیبی برنامه هستهای و موشکی خود را تحویل داد و دیدیم چه سرنوشت تلخی برایش رقم خورد. کره شمالی نیز مشابه توافقنامه برجام با آمریکا امضا کرد اما آمریکاییها زیر آن توافق زدند. در نتیجه کره شمالی برنامه هستهای خود را از سر گرفت و اکنون با قدرت و اقتدار با جهان تعامل میکند.
وی افزود: حتی ترامپ هم که با قلدری با دیگران برخورد میکند، مجبور شد با رهبر کره شمالی وارد گفتگو شود، زیرا کره شمالی با اقتدار در مقابلش ایستاد. این نمونهای روشن است که نشان میدهد قدرت و اقتدار ملی، عامل احترام و تاثیرگذاری در روابط بینالملل است.
آبشناس در پایان تأکید کرد: راه توسعه اقتصادی و حفظ منافع ملی، تقویت پتانسیل داخلی، توسعه صادرات به بازارهای متنوع و ارتقای اقتدار ملی است؛ نه اتکا به رفع تحریمها و امید به تغییر رفتار غربیها.
گفتوگو از سعید امینی