اسماعیل بقایی در نشست خبری:
نیروهای مسلح آمادگی پاسخ قاطع به هرگونه تجاوز را دارند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تداوم ابهام در روند مذاکرات و احتمال بروز درگیری نظامی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران اقتدار خود را در حوزههای مختلف به اثبات رسانده و دیپلماسی نیز یکی از ابزارهای ما در این مسیر است. با این حال، با طرفهایی مواجه هستیم که در عمل نشان دادهاند اعتقادی به مذاکره ندارند. در عین حال نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارند تا به هرگونه تجاوز یا اقدام خصمانه، پاسخی قاطع بدهند.
به گزارش خبرنگار ایکنا، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، در نشست خبری امروز، یکشنبه ۲۳ آذرماه با اصحاب رسانه، با تبریک روز زن و روز رانندگان اظهار کرد: برخلاف روال همیشگی که مناسبتهای شناختهشده را تبریک میگوییم، امروز مایلم به مناسبت روز رانندگان، این روز را به این قشر زحمتکش تبریک عرض کنم.
وی افزود: رانندگان در شرایط مختلف، بهویژه در دورههای حساس، از جمله در نبرد تمامعیار 12 روزه علیه تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا، با تمام توان برای پشتیبانی و دفاع از کشور تلاش کردند. در همین جا لازم میدانم از یکی از این قهرمانان گمنام، رانندهای به نام شهید محمد دالوند، نام ببرم و از خدمات ایشان و همه فعالان این حوزه قدردانی کنیم و به روحشان درود بفرستیم.
بقایی در ادامه به تشریح فعالیتهای اخیر دستگاه دیپلماسی پرداخت و گفت: در یکی دو هفته اخیر، فعالیتهای متعددی در حوزه سیاست خارجی انجام شده است. همانطور که اطلاع دارید، نشست کشورهای همسایه افغانستان با حضور وزیر امور خارجه و نمایندگانی از کشورها هماکنون در حال برگزاری است. هفته گذشته نیز سفرهایی به قزاقستان و ترکمنستان انجام شد و دیدارهای متعددی در سطح رئیسجمهور و وزیر امور خارجه صورت گرفت.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: در دو تا سه روز آینده نیز سفر وزیر امور خارجه به روسیه و بلاروس انجام خواهد شد. علاوه بر این، نشست سهجانبه ایران، چین و عربستان در تهران برگزار شد که از اهمیت ویژهای در چارچوب تحولات منطقهای برخوردار بود.
وی با اشاره به تحولات منطقه غرب آسیا گفت: تحولات منطقه همچنان حول محور غزه و لبنان جریان دارد و متأسفانه جنایاتی که رژیم صهیونیستی مرتکب میشود، ادامه دارد. سرمای زمستان، بارندگیها و شرایط نامساعد جوی، وضعیت مردم مظلوم غزه را بیش از پیش بحرانی کرده است.
بقایی افزود: آمارهای جدید نشان میدهد که شمار زیادی از قربانیان این جنایات، کودکان هستند و این اقدامات بخشی از روند مستمر حذف غزه و تداوم جنایتهای رژیم صهیونیستی علیه فلسطینیان به شمار میرود. حملات مستقیم به شهروندان فلسطینی همچنان ادامه دارد و در تازهترین مورد، شاهد شهادت دستکم ۱۰ فلسطینی بودهایم.
وی با انتقاد از نقض مکرر حاکمیت ملی کشورها و بیعملی نهادهای بینالمللی بیان کرد: متأسفانه جامعه جهانی و نهادهای بینالمللی، به دلیل اصرار آمریکا و برخی کشورهای غربی بر اعطای مصونیت مطلق به رژیم صهیونیستی، از انجام هرگونه اقدام جدی برای مقابله با این وضعیت ناتوان ماندهاند.
وی در تشریح نشست نمایندگان ویژه کشورهای مرتبط با افغانستان در تهران و در پاسخ به پرسشی درباره احتمال طرح تنشهای اخیر میان افغانستان و پاکستان و همچنین علت عدم حضور نمایندهای از کابل، توضیح داد: این نشست حاصل مجموعهای از رایزنیهای دیپلماتیک میان جمهوری اسلامی ایران، کشورهای همسایه افغانستان و گفتوگوهایی با مقامات افغانستان و پاکستان است. طی نزدیک به دو سال گذشته، چنین نشستی در سطح وزیران امور خارجه برگزار نشده و این گردهمایی نخستین ابتکار در قالب حضور نمایندگان ویژه امور افغانستان از کشورهای همسایه، بههمراه روسیه به شمار میرود.
وی افزود: در این نشست کشورهایی از جمله روسیه، چین، تاجیکستان، پاکستان، ازبکستان و ترکمنستان حضور دارند. نمایندگان روسیه و ازبکستان بهعنوان نمایندگان رئیسجمهور این کشورها شرکت کردهاند و از سوی پاکستان نیز نمایندهای از جانب نخستوزیر در جلسات حاضر است. هدف اصلی این گفتوگوها، تبادل نظر پیرامون تحولات افغانستان است و طبیعتاً هر موضوع و رخدادی که به نحوی با وضعیت افغانستان مرتبط باشد، در دستور بررسی قرار میگیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با تأکید بر اهمیت محیط پیرامونی برای ایران اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران با افغانستان و پاکستان در مجموع حدود دو هزار کیلومتر مرز مشترک دارد و به همین دلیل، ثبات و آرامش در این منطقه برای ما اهمیت ویژهای دارد. از تمامی کشورهای مرتبط برای مشارکت در این نشست دعوت به عمل آمد و افغانستان نیز در زمره دعوتشدگان بود. ما علاقهمند بودیم که نمایندگان افغانستان در این روند حضور داشته باشند، چرا که معتقدیم مشارکت فعال کابل در چنین سازوکارهایی میتواند به افزایش تفاهم و کاهش چالشها میان افغانستان و همسایگانش کمک کند. با این حال، تصمیم به عدم حضور، تصمیم خود افغانستان بوده و جمهوری اسلامی ایران به این انتخاب احترام میگذارد. هدف ما از برگزاری این نشست و گفتوگوهای پیرامونی آن، کمک به شکلگیری اجماع منطقهای و یافتن راهحلهای مشترک است.
بقایی همچنین در واکنش به اظهارات نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه و سخنان دونالد ترامپ مبنی بر اینکه در صورت توافق با ایران، تنها تأسیسات هستهای این کشور هدف قرار میگرفت، تصریح کرد: اظهارات مطرحشده از سوی نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه، اعترافی آشکار به رویکرد مداخلهجویانه واشنگتن در منطقه و سایر کشورهاست. چنین اعترافهایی، مسئولیت حقوقی و سیاسی آمریکا را در قبال پیامدهای این سیاستها به دنبال دارد.
وی ادامه داد: بخش قابل توجهی از بیثباتیهای موجود در منطقه و همچنین شکلگیری جریانهای تروریستی، نتیجه مستقیم مداخلات آمریکا بوده است؛ مداخلاتی که حتی برخی مقامات آمریکایی نیز به اشتباه بودن آن اذعان کردهاند. اعتراف به نادرستی این سیاستها، به معنای پذیرش مسئولیت است و آمریکا باید در قبال خسارتها و پیامدهای ناشی از این اقدامات پاسخگو باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با ابراز تأسف از تداوم این رویکرد گفت: متأسفانه ایالات متحده همچنان بر ادامه مسیر گذشته اصرار دارد. محتوای سند امنیت ملی آمریکا بهروشنی نشان میدهد که دغدغه اصلی این کشور، تأمین منافع رژیم صهیونیستی است. واشنگتن همچنان به مداخله در امور داخلی کشورهای منطقه ادامه میدهد و هر بار با بهانهای تازه، همان نگاه تحقیرآمیز نسبت به ملتهای منطقه و تلاش برای تحمیل دیدگاههای خود را دنبال میکند.
بقایی در واکنش به ادعاهای اخیر وزیر خارجه لبنان و موضوع ایجاد مانع برای استقرار سفیر جدید ایران نیز گفت: روابط دیپلماتیک میان ایران و لبنان برقرار است و در حال حاضر سفیر جمهوری اسلامی ایران در بیروت حضور دارد. همچنین سفیر جدید لبنان نیز مستقر شده است. در خصوص سفیر جدید ایران، روند معرفی انجام شده و امیدواریم مراحل اداری آن بهزودی طی شود تا سفیر کشورمان مستقر شود.
وی تأکید کرد: ترجیح ما این است که از هرگونه موضعگیری یا بیانی که باعث انحراف توجه لبنان از مسئله اصلی، یعنی حفظ تمامیت ارضی و مقابله با تجاوزات رژیم صهیونیستی شود، پرهیز شود؛ چرا که چنین رویکردهایی میتواند تمرکز جامعه لبنان را از اولویتهای واقعی این کشور دور کند.
بقایی در واکنش به اقدام ایالات متحده در توقیف نفتکش حامل نفت ونزوئلا اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران در این خصوص موضع رسمی و صریح خود را اعلام کرده است. این اقدام آمریکا فاقد هرگونه مبنای حقوقی است و از منظر حقوق بینالملل هیچ مشروعیتی ندارد. استناد به قوانین داخلی برای توجیه ارتکاب یک عمل مجرمانه در سطح بینالمللی، قابل پذیرش نیست. توقیف کشتی حامل نفت ونزوئلا، مصداق روشن دزدی دریایی به شمار میرود و ضروری است تمامی کشورها این اقدام غیرقانونی آمریکا را محکوم کنند.
وی در ادامه و در تشریح تحولات اخیر یمن تصریح کرد: آنچه امروز در یمن در حال رخ دادن است، باید زنگ خطر جدی برای همه کشورهای منطقه باشد؛ چرا که این تحولات در چارچوب سیاستهای رژیم صهیونیستی برای تضعیف و تجزیه کشورهای منطقه قابل تحلیل است. جمهوری اسلامی ایران پیش از این نیز بر ضرورت حفظ ثبات، استقلال و یکپارچگی یمن تأکید کرده است. هر اقدامی که خلاف این مسیر باشد، در عمل به سود دشمنان منطقه تمام خواهد شد و آب به آسیاب آنان میریزد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به رأی مشورتی دیوان بینالمللی دادگستری علیه رژیم صهیونیستی و تداوم حمایت برخی کشورها از این رژیم گفت: آنچه امروز در غزه شاهد آن هستیم، یک نسلکشی آشکار است؛ این صرفاً ادعای ما نیست، بلکه بیان یک واقعیت میدانی است که در مجامع و نهادهای بینالمللی نیز بارها مورد تأکید قرار گرفته است. رأی اخیر دیوان بینالمللی دادگستری تنها یکی از دهها و بلکه صدها رأی صادرشده در محکومیت اقدامات رژیم صهیونیستی است که بر تعهدات این رژیم اشغالگر در چارچوب حقوق بینالملل تمرکز دارد.
وی افزود: این رأی با صراحت، بر لزوم پایبندی به اصول و قواعد حقوق بینالملل تأکید میکند، اما رژیم صهیونیستی نهتنها به این الزامات عمل نکرده، بلکه آنها را بهصورت گسترده نقض کرده است. صدور این نظر مشورتی، بار دیگر ارتکاب جنایات در سرزمینهای اشغالی فلسطین را تأیید میکند و مسئولیت تکتک دولتها را برای توقف این جنایات یادآور میشود.
بقایی همچنین در واکنش به گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره قطعنامه ۲۲۳۱ بیان کرد: از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران، قطعنامه ۲۲۳۱ خاتمه یافته است و این برداشت، صرفاً موضع ایران نیست؛ بلکه دو عضو دائم شورای امنیت نیز این دیدگاه را تأیید کردهاند. اقدام سه کشور اروپایی در استناد به سازوکار حلوفصل اختلافات برجام، تحت فشار آمریکا و با انگیزههای سیاسی انجام شد و فاقد هرگونه مبنای حقوقی معتبر بود.
وی ادامه داد: سازوکاری که از ابتدا بر پایهای غیرمشروع شکل گرفته، نمیتواند آثار حقوقی داشته باشد. جمهوری اسلامی ایران مخالفت صریح خود را با اقدام دبیرخانه سازمان ملل اعلام کرده و مواضع روسیه و چین نیز در این زمینه کاملاً روشن است. متأسفانه سوءاستفاده سیاسی سه کشور اروپایی از سازوکارهای بینالمللی، وضعیت کنونی را رقم زده و مسئولیت تبعات آن بر عهده همان کشورهاست.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در واکنش به اظهارات یکی از چهرههای اپوزیسیون ونزوئلا و طرح اتهاماتی علیه جمهوری اسلامی ایران گفت: ضرورتی نمیبینم نسبت به سخنان فردی واکنش نشان دهم که نشانی از پایبندی به منافع و مصالح کشور خود ندارد. ادعایی که مطرح شده، صرفاً برای جلب رضایت کسانی است که به او پاداش دادهاند و اساساً فاقد هرگونه ارتباط با واقعیت است. ونزوئلا بهعنوان یک کشور مستقل، حق دارد درباره روابط خارجی خود آزادانه تصمیم بگیرد و طرفی که باید پاسخگو باشد، کسانی هستند که بهطور مستمر بر نقض حق تعیین سرنوشت مردم ونزوئلا اصرار دارند.
وی افزود: رفتارها و اقدامات ایالات متحده در این زمینه مسبوق به سابقه است و در این مورد خاص نیز کاملاً روشن است که واشنگتن تلاش میکند دیدگاهها و اراده خود را بر یک کشور مستقل تحمیل کند.
بقایی در ادامه و در پاسخ به پرسشی درباره احتمال خودداری آمریکا از صدور روادید برای اعضای تیم ملی فوتبال ایران جهت حضور در رقابتهای جام جهانی تصریح کرد: ایالات متحده بهعنوان کشور میزبان، بر اساس مقررات فیفا موظف به انجام تعهدات خود است، اما در حال حاضر این تعهدات نقض شده است. جمهوری اسلامی ایران اعتراض رسمی خود را از مسیرهای پیشبینیشده، از جمله فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) و دفتر حفاظت منافع آمریکا، اعلام کرده است.
وی تأکید کرد: این حق مسلم تیم ملی ایران است که بدون مانع در رقابتهای جام جهانی حضور داشته باشد؛ حقی که در چارچوب توافقهای منعقدشده میان فیفا و کشور میزبان تضمین شده است. امیدواریم آمریکا دستکم در این حوزه، مسائل ورزشی و فرهنگی را از ملاحظات سیاسی جدا کند و به تعهدات بینالمللی خود پایبند باشد.
بقایی در واکنش به اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، درباره احتمال ازسرگیری حضور بازرسان اظهار کرد: مدیرکل آژانس بارها مجموعهای از عبارات و گزارههای تکراری را مطرح کرده که تکرار آنها تغییری در واقعیتهای موجود ایجاد نمیکند. جمهوری اسلامی ایران بهعنوان عضو معاهده منع اشاعه، به تعهدات خود آگاه است و همواره در چارچوب مقررات بینالمللی عمل کرده است. در عین حال انتظار میرود مدیرکل، بهجای تمرکز یکجانبه بر ایران، طرفهایی را مورد خطاب قرار دهد که عامل شکلگیری وضعیت کنونی بودهاند.
وی افزود: رویکردهای غیرمنصفانه و یکسویه که تنها یک طرف را مخاطب قرار میدهد، نهتنها کمکی به حل مسائل نمیکند، بلکه روندها را پیچیدهتر میسازد. مدیرکل آژانس باید بر اساس اختیاراتی که اساسنامه این نهاد برای او تعریف کرده، با نگاهی فنی، حرفهای و غیرسیاسی به موضوعات بپردازد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه و در تشریح تحولات سوریه گفت: مردم سوریه بههیچوجه رضایت ندارند که رژیم اشغالگر به خاک کشورشان حمله کند و شهروندان سوری را هدف آزار و خشونت قرار دهد. جمهوری اسلامی ایران بارها نسبت به تبدیل شدن سوریه به بستری برای گسترش و تقویت تروریسم هشدار داده است.
وی تأکید کرد: تداوم جنایات رژیم صهیونیستی، حملات مکرر به خاک سوریه و استمرار اشغال بخشهایی از این کشور، مانعی جدی در مسیر بازگشت ثبات و امنیت به سوریه به شمار میرود و این روند، نگرانی گستردهای را در میان کشورهای منطقه ایجاد کرده است.
بقایی همچنین در واکنش به توقیف یک کشتی چینی توسط ایالات متحده اظهار کرد: اقدام آمریکا در این زمینه، مصداق آشکار دزدی دریایی دولتی است. استفاده از زور علیه کشتی متعلق به یک کشور دیگر در آبهای آزاد و بینالمللی، بهصراحت مغایر با اصول و قواعد حقوق بینالملل است. جامعه جهانی باید با صدایی واحد، مخالفت خود را با چنین رفتارهای غیرقانونی اعلام کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با اشاره به وضعیت مهدیه اسفندیاری، شهروند ایرانی بازداشتشده در فرانسه که در حال حاضر با قرار آزادی مشروط به سر میبرد، گفت: در انتظار برگزاری جلسه دادگاه ایشان هستیم. این جلسه در اواسط ماه ژانویه برگزار خواهد شد و امیدواریم رسیدگی قضایی، زمینه لازم برای آزادی کامل و بازگشت ایشان به کشور را فراهم کند.
بقایی در پاسخ به پرسشی درباره تداوم ابهام در روند مذاکرات و احتمال بروز درگیری نظامی تصریح کرد: برخی واقعیتها آنقدر روشن است که نیازی به توضیح ندارد. جمهوری اسلامی ایران اقتدار خود را در حوزههای مختلف به اثبات رسانده و دیپلماسی نیز یکی از ابزارهای ما در این مسیر است. با این حال، با طرفهایی مواجه هستیم که در عمل نشان دادهاند اعتقادی به مذاکره ندارند.
وی افزود: نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارند تا به هرگونه تجاوز یا اقدام خصمانه، پاسخی قاطع بدهند. از این جهت، نه برای ما و نه برای دشمنانمان، ابهامی در این زمینه وجود ندارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره نقش احتمالی مصر در پرونده هستهای ایران اظهار کرد: نمیتوان از میانجیگری به معنای رایج آن سخن گفت. نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در وین، هر زمان که ضرورت داشته باشد، با مدیران آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ارتباط و گفتوگو است و این تماسها بهصورت مستمر برقرار بوده است. ایران بهعنوان عضو آژانس، تعاملات خود را در چارچوبهای مشخص دنبال میکند و در شرایط کنونی، مبنای همکاری ایران با آژانس، قانون مصوب مجلس شورای اسلامی است.
وی در ادامه و در تشریح اهداف سفر وزیر امور خارجه به بلاروس و روسیه گفت: این سفر از اهمیت ویژهای برخوردار است و در امتداد رایزنیهای منظم و مستمر میان ایران، روسیه و بلاروس انجام میشود. در جریان سفر به بلاروس، دیدارهایی با رئیسجمهور این کشور و شماری از مقامات عالیرتبه پیشبینی شده و همچنین دو یا سه سند همکاری برای امضا در دستور کار قرار دارد.
بقایی افزود: در بخش مربوط به سفر به روسیه نیز، علاوه بر دیدار وزیر امور خارجه کشورمان با همتای روس، جلساتی با نمایندگان دومای روسیه برنامهریزی شده است. در این دیدارها، تحولات مهم منطقهای و بینالمللی مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سفر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، به عراق نیز گفت: این سفر از جهات مختلف حائز اهمیت است. یکی از دلایل آن میتواند اعلام پایان مأموریت یونامی، یعنی هیئت مساعدت سازمان ملل متحد برای عراق، باشد. همچنین قرار است نیروهایی که تحت عنوان مقابله با داعش در عراق حضور داشتند، این کشور را ترک کنند. جمهوری اسلامی ایران به تصمیمات عراق بهعنوان یک کشور مستقل احترام میگذارد و امیدوار است بغداد در تعاملات خود با سازمان ملل و سایر نهادهای بینالمللی، در مسیر تأمین منافع و خواست مردم عراق گام بردارد.
وی درباره ادعای روزنامه والاستریت ژورنال مبنی بر توقیف محموله یک کشتی چینی در مسیر ایران توسط کماندوهای آمریکایی اظهار کرد: در این خصوص منتظر دریافت اطلاعات دقیق و رسمی از مراجع ذیربط هستیم و تا این لحظه، گزارشی از سوی نهادهای صلاحیتدار در اختیار ما قرار نگرفته است.
بقایی در واکنش به برخی ادعاها درباره جزایر سهگانه ایرانی اظهار کرد: همواره از دوستان اماراتی و همچنین دیگر طرفهایی که به دلایل مختلف، از جمله ملاحظات سیاسی و تعارفات منطقهای، از مواضع امارات در این زمینه حمایت میکنند، خواستهایم که در هرگونه اظهار نظر یا طرح ادعا، مصالح کلی منطقه را مدنظر قرار دهند. منطقه ما بیش از هر چیز نیازمند اتخاذ مواضعی شفاف، قاطع و مسئولانه در برابر اصلیترین تهدید پیشِروی خود است؛ تهدیدی که چیزی جز سیاستهای توسعهطلبانه و سیطرهجویانه رژیم صهیونیستی نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه و در واکنش به نحوه برخورد صورتگرفته با یکی از اساتید ایرانی در دانشگاه آرکانزاس آمریکا تصریح کرد: آنچه در این پرونده رخ داده، جلوهای آشکار از رویکرد تبعیضآمیز حاکم در ایالات متحده است. فردی که صرفاً دیدگاههای خود را درباره آنچه در غزه بهعنوان نسلکشی در حال وقوع است بیان کرده و در عین حال از کشور خود دفاع کرده، با برخوردهای آزاردهنده و محدودکننده مواجه شده است.
وی افزود: این اتفاق بیش از هر چیز، واقعیتهای موجود را عیان میکند و نشان میدهد ادعاهایی که درباره آزادی بیان، تحمل دیدگاههای متفاوت و رفتار محترمانه با صاحبان نظرات مختلف مطرح میشود، در عمل با آنچه در میدان واقعیت میگذرد فاصله جدی دارد.
