حفظ معكوس جزء‌های قرآن؛ روش معمول قرآن‌آموزان در تركيه

گروه بين‌الملل: روش حفظ ترتيبی آيات قرآن در تركيه معمول نيست؛ قرآن‌آموزان در اين كشور به روش معكوس، جزء‌های قرآن كريم را از آخر به اول از بر می‌كنند.

«عبدالقادر ساغلام»، مديركل «انجمن جهانی حافظان قرآن» تركيه

«عبدالقادر ساغلام»، مديركل انجمن جهانی حافظان قرآن تركيه در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) با بيان اين مطلب گفت: قرآن‌آموزان در تركيه معمولاً از روش حفظ ترتيبی استفاده نمی‌كنند بلكه به روش حفظ معكوس جزء‌های قرآن عمل می‌كنند؛ بدين صورت‌ كه از آخرين صفحه جزء سی قرآن، حفظ آيات آغاز می‌شود و در روز بعد صفحه آخر جزء 29 و روز سوم صفحه آخر جزء 28 و به همين ترتيب الی آخر كه به اين شكل در پايان ماه، صفحات آخر هر سی جزء حفظ شده است، در ادامه، ماه دوم به حفظ صفحات ماقبل آخر هر جزء اختصاص می‌يابد و اين روش حفظ معكوس به همين منوال ادامه دارد تا قرآن‌آموز كل قرآن را حفظ كند، ضمن اين كه هر روز محفوظات مرور نيز می‌شود.

وی اضافه كرد: بدين ترتيب قرآن‌آموزان، آيات را از آخر به اول حفظ می‌كنند و آيات حفظ‌‌ شده را نيز مدام تكرار می‌كنند، يعنی هر زمان كه قصد دارند يك صفحه جديد از هر جزء را به حافظه بسپارند، همراه با آن، صفحات قبلی را نيز كه پيش از آن حفظ كرده بودند، تكرار می‌كنند.

عبدالقادر ساغلام در ادامه به مراحل حفظ قرآن كريم در تركيه اشاره كرد و توضيح داد: حفظ قرآن كريم با آموزش الفبای عربی و قرائت كلام‌الله مجيد آغاز می‌شود و پس از تسلط كامل قرآن‌آموزان به مبانی تجويد و اصول قرائت قرآن، امتحان ورودی برای داوطلبان حفظ قرآن كريم برگزار می‌شود.

وی افزود: آموزش‌های مقدماتی حدود يك سال به طول می‌انجامد و همراه با اين آموزش‌ها، دروس مربوط به اصول دين اسلام و ترجمه و تفسير نيز به داوطلبان ارائه می‌شود و پس از برگزاری امتحان ورودی، افرادی كه بتوانند نمره مورد نظر را كسب كنند به دوره حفظ قرآن راه پيدا می‌كنند.

مديركل انجمن جهانی حفظ قرآن كريم تركيه در ادامه با اشاره به اين‌كه روش‌های مورد استفاده در اين كشور برای تربيت حافظان قرآن بايد مورد تأييد سازمان ديانت اين كشور باشد، عنوان كرد: شيوه‌های مورد استفاده در تركيه اغلب همسان هستند و ما نيز در انجمن جهانی حفظ قرآن كريم اين روش‌ها را ارائه می‌دهيم. در اين مركز، پس از آموزش‌های مقدماتی، كتاب «ابن‌الجزری» درباره تجويد، صفات حروف، قرائت و مخرج حروف را برای قرآن‌آموزان تبيين می‌كنيم.

وی تصريح كرد: در روش موجود در انجمن جهانی حفظ قرآن كريم، قرآن‌آموز بايد صفحه‌ای را كه قصد حفظ آن را دارد، 25 بار روخوانی كند. قرائت نخست بايد در 3 دقيقه باشد و در روخوانی آخر، قرآن‌آموز بايد به حدی سريع باشد كه اين قرائت 35 ثانيه بيشتر طول نكشد.

عبدالقادر ساغلام اضافه كرد: اين روش به مفهوم تندخوانی نيست؛ بلكه اگر قرآن‌آموز بتواند بعد از تلاش بسيار، مدت زمان قرائت را از 3 دقيقه به 35 ثانيه برساند، بدين معنی است كه نيمی از آيات را با روخوانی حفظ كرده و هدف ما نيز همين است. قرآن‌آموز در اين مرحله بدون اين‌كه مكث كند، آيات را پشت‌ سر هم می‌خواند و به راحتی سوره‌ها را به ياد می‌سپارد.

اين حافظ و قاری برجسته تركيه با اشاره به اين‌كه تكرار، رمز موفقيت در حفظ كلام‌ الهی است، تاكيد كرد: در صورت اجرای صحيح اين روش، قرائت و حفظ يك صفحه، 15 دقيقه طول می‌كشد. سوره‌ها به صورت آيه به آيه حفظ می‌شوند و اگر از آخرين آيه شروع و به آيه اول برسيم، حفظ سريع‌تر خواهد شد.

وی ادامه داد: بدين صورت در هر زمان، نخستين آياتی را كه حفظ كرده‌ايم، دفعه بعد دوباره تكرار می‌كنيم و روز ديگر كه همين سوره را مجددا تكرار خواهيم كرد، آخرين آيه‌ای كه دفعه قبل حفظ كرده‌ايم، دوباره قرائت می‌شود و بدين صورت بهتر حفظ می‌كنيم.

عبدالقادر ساغلام با تأكيد بر اين‌ نكته كه استفاده از روش‌های نوين و فناوری‌های جديد در آموزش حفظ قرآن كريم مؤثر است، بيان كرد: در انجمن جهانی حفظ قرآن كريم به منظور ارائه روش‌های آموزشی جديد، از شيوه صوتی و تصويری نيز بهره می‌بريم. اين روش در مورد آموزش كودكان كاربرد بيشتری دارد و ما نيز با آگاهی از اين تأثير، سعی می‌كنيم تا همراه با پيشرفت علوم جديد، علم حفظ قرآن را نيز توسعه دهيم.

وی در پايان با اشاره به اين‌كه حفظ قرآن كريم در ابتدا بسيار دشوار است، عنوان كرد: بايد بپذيريم كه حفظ ششصد صفحه در نگاه اول به هيچ‌وجه آسان نيست؛ ولی اگر اين صفحات مدام تكرار شوند و به دسته‌های كوچك‌تر تقسيم شوند، به طور قطع كار آسان‌تر خواهد شد. يعنی اين‌كه اگر برای هر روز يك صفحه از قرآن در نظر بگيريم، طی دو سال می‌توانيم كل قرآن را حفظ كنيم.