معماری مساجد - صفحه 3

مسجدجامع تهران (عتیق) با قدمت بیش از هزار سال و وسعت ۴۵۰۰متر مربع، همچون نگینی درخشان از معماری زیبای ایرانی و اسلامی در قلب پایتخت ایران اسلامی می‌درخشد. معماری این بنای مهم تاریخی برگرفته از دوران آل‌بویه، صفویه و قاجار و مشتمل بر سقاخانه، نقاره‌خانه و هفت شبستان است که هر کدام به ‌عنوان یک مسجد (مساجد آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی، زیرگنبد، گرم‌خانه، چهلستون، زیرزمین،آیت‌الله استرآبادی و کوچک) در طول تاریخ محل عبادت و تبلیغ شرع مقدس اسلام بوده‌اند. عملیات مرمت و بازسازی این مسجد طی ۲۳سال گذشته انجام شده و این روزها آخرین مراحل خود را سپری می‌کند.

مسجد ملک التجار معروف به ملک آباد در بازار عباس آباد تهران واقع شده است. این مسجد دارای دو شبستان یکی در قسمت پایین با معماری گنبدی شکل که قدمت آن به ۳۰۰ سال می‌رسد و از سوی میراث فرهنگی ثبت شده است و شبستان دیگر که سال‌ها بعد از سوی میرحسن احمدی بر روی شبستان زیرین ساخته شد. اما هر دوی این شبستان‌ها که سال‌ها متروکه بود، حدود 17 سال قبل به همت محمد شریفی از کسبه همجوار این مسجد و کمک‌های مردمی بازسازی شد و مکانی مناسب برای برپایی نماز ظهر و عصر و مراسم مذهبی شد. این مسجد همواره در شمار مساجد پر نمازگزار و مهم پایتخت بوده است که ایام کرونا و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی با حفظ سلامت شهروندان سبب فعالیت محدود این مسجد همچون سایر مساجد دیگر در کشور شده است.

مسجد نصیرالملک یکی از مساجد قدیمی شیراز است این مسجد به دلیل نورهای رنگارنگی که از پشت شیشه‌های رنگی آن در طول روز شکل می‌گیرد و زیبایی خاصی در فضای مسجد خلق می‌شود معروف است. تصاویر این گزارش مربوط به قبل از شیوع کرونا است و به مناسبت هفته شیراز ۱۵ تا ۲۱ اردیبهشت ماه منتشر شده است.

گروه هنر ــ گروه معماری و شهرسازی فرهنگستان هنر در چارچوب وظایف و مأموریت‌های خود با همکاری دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری، مجموعه نشست‌هایی تخصصی با موضوع معماری معاصر مساجد برگزار می‌کند.

گروه بین‌الملل – کتاب «مساجد اروپا» نوشته «کریستین ولز باکر» در آلمان است که می‌توان با مطالعه آن، با روند معماری اسلامی در کشورهای مختلف اروپایی و جامعه اسلامی اروپا آشنا شد.

گروه فرهنگی: عباسعلی تفضلی، استاد پیشکسوت تاریخ و تمدن اسلامی با اشاره به سیر تحول معماری مساجد در ایران به توضیح مؤلفه‌های هر دوره پرداخت و درباره روند شکل‌گیری منبر، مناره و ... توضیح داد.