Allahın Bəni-israil ilə iman və əməldə əhd-peymanı
Bütün bunlar peyğəmbərlərə göndərilmiş müqəddəs kitabların müştərək təlimləridir. Qurani-Kərimdə müsəlmanlar da bu cür vəzifələr qarşısında məsuliyyət daşıyırlar.
Bəqərə surəsinin 83-cü ayəsi: "Yadınıza gətirin ki, Biz bir zaman İsrail oğullarından: “Allahdan qeyrisinə ibadət etməyin, valideynlərinizə, yaxın qohumlarınıza, yetimlərə, yoxsullara ehsan (yaxşılıq, kömək) edin, insanlarla xoş danışın, namaz qılın, zəkat verin!” -deyə əhd-peyman aldıq. Sonra, az bir qisminiz müstəsna olmaqla, əhdinizdən döndünüz, çünki siz (İsrail övladları haqdan) üz döndərənsiniz".
Bu, lütf və yaxşılıqdan başqa bir şey olmayan gözəl bir müqavilədir. İnsanları Uca Allahın rəhmətinə qovuşmağa, birlikdə yaxşılıq və ədalət içində yaşamağa dəvət edir. Bu "misaq"ın, yəni anlaşmanın məzmununu iki məqamda xülasələşdirmək olar: Tək olan Allaha ibadət etmək və yaxşı işlər görmək. İnsan cəmiyyətini birləşdirəcək, fərdləri bir araya gətirəcək yeganə Allaha ibadətdir. Alman şairi Höte deyir ki, qayğılardan qurtulmaq və ruh sağlamlığını bərpa etmək üçün tək Allaha inanmaqdan gözəl heç nə yoxdur.
Əsas yaxşılıqlar ata-anaya kömək və hörmət etmək, qohumlara, yetimlərə, kasıblara kömək etmək, namaz qılmaq və sədəqə verməkdir. Bəni-İsrail kimi müsəlmanlara da bu işlərin əmr edilməsi göstərir ki, bu cür əməllər müəyyən bir cəmiyyətə xas deyil, daha geniş məna daşıyır.
Allah az bir qismi istisna olmaqla, İsrail oğullarının bu əhdi pozduğunu və Allahın əmrlərini rədd etdiyini bildirir. Allah Quranda müsəlmanların da bunu etdiyini bildirir. Bu onu göstərir ki, müxtəlif etnik qruplardan və dinlərdən olan insanlar öz nəfsləri və etiqad etdikləri din ucbatından ilahi peyğəmbərlərə itaət etməkdən boyun qaçıra və öz dünyəvi nəfslərinin ardınca gedə bilərlər.
Əgər insanın qəlbində Allahı zikr etmək olarsa, Onu istədiyi hər bir sözlə çağırsa qəbul olar. Quranın bəzi tərcüməçiləri Allah sözünün eyni ərəbcə formasını saxlamış və məntiqsiz olaraq Allahın "God" kəlməsindən və ya onun başqa dillərdəki qarşılıqlarından başqası olduğunda israr etmişlər. Bu ayə göstərir ki, Bəni-israil qövmünün inandığı Allah bütün ilahi dinlərin Allahıdır.
Bu ayələrə diqqət yetirsək, Bəni-israil ilə bağlanan bu ilahi müqaviləyə əməl etməklə müsəlmanların və qeyri-müsəlmanların ən mühüm ictimai və əxlaqi ehtiyaclarını ödəmək olar. Bir an belə təsəvvür etmək olar ki, insanların qəlbində Allaha iman olsaydı, hamı ata-anasına hörmət etsə, qohum-əqrəbasına, yetimə, kasıba kömək etsə, bir-biri ilə yaxşı danışsa, sədəqə versə, namaz qılsa, fasiləsiz bir əlaqə qursaydı, Allah qatında onlar necə də gözəl dünyaya şahid olardılar.
Bu əhdi bütün insanların dünya və axirət səadətinə dair əhd-peyman kimi xarakterizə etmək olar. Biz insanlar bir-birimizə qarşı dürüst, şərəfli olacağımıza, bir-birimizə xidmət edəcəyimizə, hörmət edəcəyimizə və sevəcəyimizə dair öz aramızda müqavilə bağlaya bilərik.
Bu, Ustad Hüseyn Muhyiddin İlahi Qumşeinin “Quranla 365 gün söhbət” kitabından bir parçadır.
