محمد خوشچهره، عضو هیئتعلمی دانشگاه تهران، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، به تحلیل چرایی نامگذاری سال 93 با عنوان «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» پرداخت و اظهار کرد: این سوال معمولا برای بسیاری از مردم مطرح است که کشور ایران که نظام برنامهریزی دارد و دارای سابقه نزدیک به 70 سال برنامهریزی کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت است و سیاستهای کلان ابلاغی میان مدت، همانند برنامه پنجساله توسعه و بلند مدت، همانند سند چشمانداز دارد بنابراین، این نامگذاریها چه وجه علمی دارد.
در شرایط کنونی حوزههای اقتصاد و فرهنگ، اولویتدار هستند
وی افزود: بر اساس این سوال باید طرح موضوع شود. در دنیا، هم مطالعات تجربی و تاریخی و هم مبانی نظری و تئوریک نشان میدهد که با توجه به تغییر و تحولات و سرعت تحولاتی که در محیط بینالملل و محیط داخل به وجود میآید، بسیاری از هدفگذاری و برنامهریزیهایی که تعیینکننده منافع ملی است دچار تغییراتی میشود و سرعت تغییرات، چه تغییرات سیاسی و بینالمللی و چه تغییرات تکنولوژیک و حتی اجتماعی و... بر روی آن تاثیر میگذارد.
نماینده اسبق تهران در خانه ملت ادامه داد: بنابراین در چنین شرایطی استراتژیستهای هر نظام سیاسی و اقتصادی یا رهبرانی که تعیینکننده سیاستها هستند و مخصوصا برای کسی که استراتژیست و فقیه هم است جایگاه چنین شخصی تعیین اولویتها و جهتگیریها است و با توجه به مسائلی که در محیط بینالملل و داخل پیش آمده است، حوزههایی که اولویتدار هستند را تعیین میکند. این حوزهها ممکن است در مقطعی سیاسی یا اقتصادی یا در مقطعی که کشور درگیرجنگ است شامل حوزه امنیت و دفاع باشد اما در شرایط کنونی حوزههای اقتصاد و فرهنگ، اولویتدار هستند.
انتخاب شعار سال 93 ناشی از مشکلات اقتصادی چند سال اخیر است
عضو هیئتعلمی دانشگاه تهران تصریح کرد: همانگونه که حضرت امام(ره) در زمان جنگ تحمیلی میفرمودند: «جنگ، جنگ تا پیروزی» اولویت آن زمان را جنگ تعیین میکرد و این برای همه مردم، سیاستمداران و مسئولین مشخص بود که اولویت تصمیمگیری، سیاستگذاری، برنامهریزی و متعاقباً اولویت تخصیص انسانی در منابع ملی با تشخیص این حوزهها تعیین میشود. از این رو چنین نامگذاریهایی قابل درک است.
خوشچهره اضافه کرد: فراتر از چنین موضوعی باید به این نکته اشاره کرد که ما در شرایطی قرار داریم که وقتی تجربه حوزههایی که مصالح و منافع ملی را در بیش از سی و پنج سال تعیین میکنند را مشاهده میکنیم برخی مسائل باعث شده است تا برای چندین سال پیاپی مسئله اقتصاد در اولویت برنامهها قرار گیرد. ضمن اینکه سایر حوزهها مهم است اما در شرایط کنونی، حوزه اصلی، اقتصاد است و هدفهای اقتصادی در اولویت سایر هدفها قرار میگیرد. مشکلاتی که در چند سال اخیر در حوزه اقتصاد شاهد آن بودهایم مجموعهای را ایجاد میکند و نشان میدهد که انتخاب این عنوان قابل دفاع است.
در نظام جمهوری اسلامی، اقتصاد زیربنا نیست
خوشچهره کم توجهی، غفلت و اختلالاتی که در چند سال اخیر پیش آمده را عامل پدید آمدن فشار تورمی و دیگر مشکلات اقتصادی ناشی از تحریمهای بینالمللی دانست و اظهار کرد: همین غفلتها باعث اثربخش شدن تحریمها شد؛ بنابراین اقتصاد کماکان در اولویت است اما مفهوم اولویت اقتصاد، این نیست که نظام سیاسی کشور اساس تصمیمگیریهایش اقتصادی است. اگر قرار باشد که چنین تصمیمگیری بلندمدت و استراتژیک باشد نظام حاکم بر کشور به نظامی همانند نظامهای کمونیستی و مارکسیستی تبدیل میشود.
رئیس فراکسیون اصولگرایان تحولخواه مجلس هفتم تاکید کرد: هردو نظام سوسیالیستی و سرمایهداری، اساس کارشان بر اقتصاد است و یکی با نفی معنویت و دیگری با به ظاهر قبول معنویت، اساس تصمیمگیریهای بنیادیشان اقتصادی است اما در نظام جمهوری اسلامی که متاثر از آموزههای دینی است قطعاً اقتصاد زیربنا نیست.
این نامگذاریها مقطعی و تاکتیکی است
وی افزود: بنابراین به اعتقاد بنده، امسال برای اینکه نظام جمهوری اسلامی، اقتصادزده مطرح نشود و از سوی دیگر اهمیت حوزههای فرهنگی به دلیل برخی از مسائل پیش آمده کمتر از اهمیت مسائل اقتصادی نبود این سال به این دلیل توامان نامگذاری شد که هم پاسخی برای برخی از افرادی که دغدغه دینی داشتند و فکر میکردند نظام جمهوری اسلامی عمدتا به اقتصاد چسبیده است و دغدغه فرهنگی ندارد باشد و هم اینکه پیشبینی و درکی از محیط فرهنگی شده که اگر درک مناسبی از حوزه فرهنگ نباشد ممکن است در این حوزه، یا فرصتها را از دست دهیم یا حتی دچار برخی تهدیدات خطرزا شویم.
خوشچهره رسیدن به این هدف را نیازمند یک اقدام مقطعی و تاکتیکی دانست و اظهار کرد: این تصمیمگیریها بنیادی نیست که اولویتدار باشد بلکه با توجه به شرایط و مقتضیات زمان مطرح میشود. این وضعیت تاکتیکی مستلزم نوعی از توان، روش، تصمیم و اراده است که با روشهای جاری جواب نمیدهد که حلال مشکلات باشد؛ بنابراین از آن با عنوان مدیریت جهادی نام برده میشود.
مدیریت جهادی، مدیریتی با وجه ارزشی و تدبیرهای عالمانه است
نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی به تبیین مفهوم مدیریت جهادی پرداخت و تصریح کرد: مفهوم مدیریت جهادی، مدیریتی با وجه تخصیصی، ارزشی، مسئولیتپذیری و تدبیرهای عالمانه است؛ بنابراین مدیریت جهادی، این موضوع را در نظام تصمیمگیری نشان میدهد که مدیران و بخش حاکمیت چگونه باید عمل کنند و متعاقباً نقش مردم هم در رسیدن به اهداف ملی به شدت مهم است.
رئیس فراکسیون اصولگرایان تحولخواه مجلس هفتم در پایان عنوان کرد: هرچه قدر که ما حرف بزنیم اگر مردم به گفتههای مسئولین باور نداشته باشند و در انجام امور برای رسیدن به اهداف مورد نظر مشارکت نکنند رسیدن به این اهداف امکانپذیر نیست. مشارکت عمومی و عزم ملی معطوف به اراده ملی آحاد مردم و مدیریت جهادی معطوف به فعالان اقتصادی، مسئولین، سیاستگذاران و تصمیمگیران است.