داریوش قنبری، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) در رابطه با دلایل اقدامات اخیر عربستان بر ضد شیعیان و ایران با صدور حکم اعدام برای شیخ نمر، اظهارات ضد ایرانی سعود الفیصل و تلاش برای کاهش قیمت نفت گفت: این اقدامات اخیر عربستان در مورد ایران ناشی از اوج عصبانیت آلسعود از توافق هستهای ایران با 1+5 است.
اقدامات ضد ایرانی آلسعود ریشه در تغییر سیاست خارجی ایران دارد
وی افزود: آنطور که اسناد و شواهد نشان میدهد سعودیها آرزو داشتند سیاست خارجی ایران در دوره آقای احمدینژاد و به ویژه در زمینه موضوع هستهای، ایران را به سرنوشت عراق دچار کند تا خیالشان برای همیشه از ناحیه ایران آسوده شود. لذا امیدوار بودند با ادامه سیاست خارجی دوره پیشین، ایران مورد حمله یک ائتلاف بینالمللی قرار بگیرد.
قنبری اظهار کرد: اما از زمانی که توافق ژنو 3 صورت گرفت، دو رژیم بیشتر از همه در منطقه عصبانی و نگران شدند که آن هم رژیم صهیونیستی و عربستان بودند و با اتخاذ سیاست خارجی جدید و تدبیر آقای روحانی، ایران از وضعیتی که آنها به دنبالش بودند فاصله گرفت و جایگاه بینالمللیاش ارتقا یافت و از این مسئله آنها به شدت مضطرب شدهاند.
عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا عنوان کرد: لذا عربستانیها دنبال این هستند که به مسائل دیگری متوسل شوند که تلاش برای پایین آوردن قیمت نفت و دامن زدن به احساسات ضد شیعی در میان اهل تسنن از جمله این اقدامات است که ایران باید مراقب اینگونه اقدامات باشد.
ایران همواره از ورود به درگیریهای مذهبی در منطقه پرهیز کرده است
وی با بیان اینکه البته ایران همواره با توجه به استراتژی سیاست خارجی خود در حوزه جهان اسلام، از اینکه منطقه به سمت درگیریهای مذهبی و فرقهای برود پرهیز کرده است، گفت: امروز هم ایران قطعا و یقینا بایستی با تدبیر از ورود به این نوع درگیریها و تنشها شود اجتناب کند زیرا این خواست دشمنان و رقبای ما در منطقه است.
قنبری تأکید کرد: نباید اجازه داده شود آنهایی که از توافق هستهای ایران عصبانی شدهاند جبهه دیگری را علیه کشورمان بگشایند که البته در این زمینه هم به جایی نخواهند رسید.
امکان رابطه عادی با عربستان؟ آری، رابطه استراتژیک؟ خیر
این فعال سیاسی اصلاحطلب درباره اینکه با توجه به اختلافات عمیق در حوزههای گوناگون میان ایران و عربستان اساسا امکان یک رابطه پایدار که منجر به وحدت در جهان اسلام شود وجود دارد، گفت: در مقاطعی ایران با عربستان رقابتهای جدی و شدید داشتهاند و حتی تا مرحله جنگ سرد هم پیش رفتهاند و در مقاطعی هم روابط عادی میان دو طرف برقرار بود پس میتوان روابطی عادی با عربستان برقرار کرد.
وی افزود: اما بعید میدانم بتوانیم روابط استراتژیک و همکاریهای استراتژیک با عربستان داشته باشیم. ریشه برخی از مسائلی که امروز میان ایران و عربستان وجود دارد به گذشته برمیگردد. اگر آن روش و رویهای که در دوره آقایان هاشمی و خاتمی در مورد رابطه با عربستان در پیش گرفته شده بود ادامه پیدا میکرد شاید امروز شاهد این نوع اقدامات هم نبودیم.
قنبری با تأکید براینکه دو کشور به همکاری منطقهای با یکدیگر نیاز دارند گفت: عربستان به نوعی داعیه رهبری اهل تسنن را دارد و به دلیل برخورداری از منابع مالی هنگفت، از آنها در راستای سیاستها و اهداف خودش استفاده میکند و لذا نباید تنشها و چالشهای میان ایران و عربستان توسعه پیدا کند.
عضو حزب مردمسالاری ابراز کرد: قبل از انقلاب ایران و عربستان دو ستون امنیت خاورمیانه بودند و آمریکاییها هم این سیاست دو ستونی را در منطقه پیش میبردند تا امنیت منطقه با این دو ستون حفظ شود. من معتقدم همچنان امنیت خاورمیانه وابسته به همکاری این دو قدرت منطقهای است و ایران وعربستان امروز هم دو ستون مهم برای امنیت خاورمیانه هستند.
ضرورت تغییر حساسیتهای غیرمعقول عربستانیها نسبت به ایران
وی تصریح کرد: عربستانیها هم باید حساسیتهای غیر معقولشان را نسبت به ایران تغییر دهند. درست است تندروهایی در عربستان وجود دارند که از موفقیت سیاستهای خارجی ایران ناراحت و نگران هستند اما میدانند باید هزینههای زیادی برای مقابله با ایران بدهند.
قنبری در تشریح این مطلب اضافه کرد: جامعه شیعی عربستان جامعه نسبتا وسیعی است که حدود 15 درصد از جمعیت این کشور را تشکیل دهد و لذا حکام عربستان میدانند که اتخاذ سیاست تقابلی با ایران هزینههای بسیار جدی برای آنها دارد.
این نماینده سابق مجلس یادآور شد: معتقدم خردمندانی در میان مقامات عربستانی وجود دارند که حاضر به این نباشند که هزینه یک رویارویی با ایران را بپردازند. لذا به عقیده من سیاست خردمندانه کشورمان بایستی در این راستا باشد که با خردمندان و عقلای آنها مذاکراتی صورت بگیرد و این مسائل حل و فصل شود.
همکاری ایران و عربستان؛ کلید حل بسیاری از ناامنیهای منطقه
وی ادامه داد: کلید حل بسیاری از مسائل و ناامنیهای خاورمیانه در همکاری ایران و عربستان است و باید در چارچوبی حرکت کرد که بتوان این تنشها را مهار کرد.
قنبری در پایان اظهار کرد: البته به لحاظ ژئوپلیتیکی یک سری از تنشها و چالشها میان دو کشور وجود دارد که به این سادگی قابل حل و فصل نیست و نمیشود گفت به راحتی و در کوتاه مدت حل خواهند شد اما لاینحل هم نیستند.