استقلال، اتحاد و خدامحوری؛ مهمترین پیام‌های تغییر قبله
گروه حوزه‌های علمیه: عضو هیئت علمی جامعه المصطفی و رئیس انجمن قرآن‌پژوهی حوزه ضمن تبیین دلایل تغییر قبله تاکید کرد: استقلال، اتحاد و خدامحوری، مهمترین پیام‌های تغییر قبله است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسین علوی مهر، قرآن‌پژوه و رئیس انجمن قرآن‌پژوهی حوزه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با بیان اینکه موضوع تغییر قبله در قرآن در آیات متعددی از سوره بقره تبیین شده است گفت: این مسئله از موضوعات بسیار مهم در تاریخ اسلام و به ویژه بعد از هجرت و نقطه عطف در حرکت سیاسی و الهی مسلمانان صدر اسلام است.
وی مهمترین پیام تغییر قبله را استقلال مسلمین دانست و اظهار کرد: در نخستین ماه‌های هجرت مطرح شد و به واسطه شایعات و بهانه‌جویی‌های یهودیان این کار صورت گرفت زیرا آنان بهانه‌جویی می‌کردند که اگر شما دین مستقلی دارید باید قبله مستقلی هم داشته باشید و از بیت‌المقدس روی بگردانید.
علوی مهر با بیان اینکه تغییر قبله با درخواست شخص پیامبر(ص) صورت گرفت عنوان کرد: آیاتی که به این مسئله پرداخته است گویای این مطلب است که با درخواست پیامبر و به دنبال ابراز نگرانی ایشان از بهانه‌جویی یهودیان صورت گرفته است.
رئیس انجمن قرآن پژوهی حوزه با اشاره به برداشت‌های سیاسی از این مسئله مهم گفت: ایجاد وحدت و همدلی میان مسلمانان و روی کردن به یک قبله واحد در عبادات اعم از نماز جمعه و جماعت و اعیاد و ... یکی از پیام‌های مهم تغییر قبله است.
وی افزود: یکی دیگر از فلسفه‌های تغییر قبله رفع بهانه‌جویی های یهودیان بود و خداوند به دنبال تغییر قبله به پیامبر تاکید می کند که این بهانه‌جویی ها تمام شدنی نیست و بعد از این مسئله دوباره مسایل دیگری را پیش خواهند کشید لذا مسلمانان نباید توجه چندانی به این موضوع داشته باشند.
علوی مهر اظهار کرد: امتحان و آزمایش یاران واقعی پیامبر از یک سو و ایجاد آرامش روحی برای پیامبر از دیگر فوائد تغییر قبله است زیرا برخی با تغییر قبله از پیامبر تبعیت نکرده و نفاق خود را آشکار ساختند.
این محقق قرآنی با بیان اینکه معرفی اسلام به عنوان دینی میانه و مسلمین به عنوان امت وسط از دیگر آثار تغییر قبله است عنوان کرد: پیامبر در حالی تغییر قبله را انجام داد که هفت ماه از هجرت به مدینه گذشته بود. روایتی از امام صادق(ع) درباره آیات تغییر قبله وجود دارد که ایشان فرموده‌اند یهودیان به پیامبر طعنه می‌زدند و ایشان به این دلیل از خداوند خواست.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص) با بیان این که بحث تغییر قبله این سؤال را ایجاد کرد که آیا خداوند جهت دارد گفت: در همین ایات به این موضوع هم پاسخ داده شد که خداوند در همه جا هست و جهت خاصی ندارد و به هر طرف که رو کنید خدا هست و قبله واحد برای رسیدن به اتحاد و جهت واحد برای عبادات و داشتن مواضع یکسان مسلمین در برابر دشمنان است.
وی ادامه داد: تغییر قبله در مسجد ذوقبلتین در مدینه رخ داد ولی در کیفیت این رخ‌داد اختلاف وجود دارد و برخی در بین نماز ظهر، برخی بعد از نماز ظهر و برخی بعد از عصر را مطرح کرده‌اند که تغییر بعد از نماز ظهر، با عقل و عرف سازگارتر است.
