معیارهای علم دینی تدوین و تبیین شود

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) سلیمان خاکبان، عضو هیئت علمی دانشگاه قم، دیشب ششم اردیبهشت ماه در کرسی ترویجی مرجعیت قرآن در علوم انسانی اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: ارایه‌دهنده بحث یعنی حجت‌الاسلام بهروزی‌لک، بر روی اصطلاح زیبایی در زمان حاضر یعنی بحث مرجعیبت قرآن متمرکز شدند که جای تقدیر دارد.

انتخاب مبنای ضعیف

وی ادامه داد: البته مبنایی که به عنوان علم دینی از سوی وی انتخاب شده است بسیار ضعیف است یعنی مبنا و تعریف آیت‌الله جوادی را در علم دینی به کار برده است که من منتقد آن هستم زیرا این تعریف، واگذار کردن معرفت اسلامی به آنچه دیگران تولید کرده‌اند است و ما محترمانه می‌گوییم هر چه را تولید کرده‌اید اگر دارای قید علمیت باشد اسلامی است.

وی تاکید کرد: این به معنای تسلیم شدن در برابر فضای موجود و عقب‌نشینی بسیار خسارت‌بار است. این کار مرجع‌سازی قرآن نیست بلکه تابع قرار دادن قرآن است به آنچه که انسان تولید کرده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه قم تصریح کرد: آیت‌الله جوادی فرموده‌اند علم اگر علم باشد نه موهومات چون تجلی الهی است علم اسلامی است ولی آنچه امروز به عنوان علم مطرح است چه میزان با این تعریف قابل توجیه است و جالب اینکه ایشان در آثار دیگر خود از این بحث عقب نشینی کرده و می‌گویند اگر دستاوردهای ساینس مظنون هم باشد به اسلامیت آن خدشه نمی‌زند که ما این مبنا را قبول نداریم و این عقب‌نشینی کردن در مقابل علوم سکولار و غربی است.

معیارهای علم دینی ایجاد شود

وی افزود: پیشنهاد می‌کنم که این نشست در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی فتح بابی برای بازخوانی معیارهای علم دینی و تدوین و تبیین آن ایجاد کند تا در نهایت نقد و بررسی و یا به انتخاب مبنا برسیم و یا مبنایی جدید تولید کنیم.

خاکبان تاکید کرد: ما معتقدیم که قرآن قادر است در تمامی علوم به عنوان مرجع مورد نظر قرار گیرد و مرجعیت صرفا به مبانی خلاصه نمی‌شود و نباید حوزه مسایل را به دیگران واگذار کرد در این صورت مسئله غقب نشینی رخ داده است.

وی ادامه داد: علم در دوره پست‌مدرن وارد بار معنایی جدیدی شده و انقلاب اسلامی نیز در مرز میان مدرن و پست مدرن رخ داده است و ما به عنوان انسان متدین می‌خواهیم بار معنایی جدیدی را به علم تلقی دهیم که با انسان پست مدرن فرق دارد.

خاکبان اظهار کرد: کسانی که دنبال تمدن‌سازی اسلامی و اسلامی‌سازی علوم هستند اول باید تکلیف خود را با چیستی علم مشخص کنند که در این مقاله و بحث انجام نشده است.

اختلاف میان شاگرد و استاد

وی تاکید کرد: چون صحبت از علم دینی است باید چیستی دین نیز روشن شود که آیا تلقی واحدی از دین حتی در تفکر شیعه داریم در حالی که این طور نیست مثلا میان علامه طباطبایی و ایت‌الله جوادی آملی که از شاگردان ایشان هستند در باب گستره معرفتی قرآن کریم که تعیین کننده چیستی دین است اختلاف مبنایی وجود دارد.